İsrail ordusunun cezalandırdığı askerlere Ben Gvir’in sahip çıkması Netanyahu’nun henüz kuramadığı hükümette tartışma yarattı. Ordu ve diğer koalisyon ortakları, Ben Gvir’i eleştirdi, Netanyahu da orduya destek çıktı.
İsrail ordusu, geçen cuma günü Batı Şeria’nın el-Halil kentinde eylemcilere saldıran ve alay eden askerleri cezalandırma kararı aldı. Ben Gvir’in kararı eleştirmesi İsrail’de henüz kurulamayan Netanyahu hükümetinde çatlak seslerin çıkmasına sebep oldu.
İsrail askerleri, işgal altındaki Batı Şeria’nın El Halil kentinde Filistinlilerle dayanışma göstermek isteyen ve yerleşim politikalarını protesto eden solcu İsrailli aktivistleri darbetti. O anın görüntüleri İsrail basınında yayımlandı. Görüntülerde İsrailli askerin gösterici grupla hareket eden Filistinli aktivist İsa Amr’ın üzerine yürüyerek, “Aşırı sağcı Itamar Ben-Gvir (Kamu Güvenlik Bakanı olunca işler değişecek) buraya düzen getirecek ve şu anda senin yaptıklarının hepsine son verecek. Burada kanun benim ve senin de kanuna karşı çıktığını söylüyorum” dediği duyuluyor. Başka bir görüntüde, bir askerin eylemcilerden birini yumruk atıp yere düşürdüğü ve silahını üzerine doğrulttuğu da görülüyor. Görüntüleri kayda alan eylemcinin “Neden? Yasadışı bir şey mi yapıyorum?” diye sorması üzerine askerin “Yaptığınız her şey yasa dışı. Kanun benim” dediği duyuluyor.
Görüntüler sosyal medyada yayınlandı
Hızla yayılan görüntülerin tepki çekmesi üzerine açıklama yapan İsrail ordusu, “Vatandaşlara yönelik şiddet içeren davranışlar kabul edilemez. Bir askerin saldırgan bir şekilde kendini ifade etmesi yasaktır” açıklamasında bulundu. Görüntülerde eylemcilere sözlü tacizde bulunan askerlere soruşturma açıldığı, yumruk atan askerin ise görevden alındığı bildirildi.
Yeni hükümette Ulusal Güvenlik Bakanı olarak atanması beklenen aşırı sağcı milletvekili Itamar Ben Gvir, hükümet kurulur kurulmaz askerin ordudan uzaklaştırılmasıyla ilgili olarak ordudan açıklama talep edeceğini söyledi. Askerin yanlış bir şey yapmadığını ve davranışında kabul edilemez bir şey olmadığını söyleyen Ben Gvir, hapis cezası alan askerin ailesiyle görüştü.
İsrail ordusundan, askere verilen 10 günlük hapis cezasını yeniden gözden geçirmesini isteyen Ben Gvir, “Anarşistlerin gelip kahraman askerlere küfretmesine, tükürmesine ve saldırmasına izin veremeyiz. Askerler tepki gösteriyor. Onları kenara çekip daha fazla veya az karşılık vermesini söyleyebiliriz. Ama 10 gün hapse göndermek? Bu mantıksız, orantısız ve doğru değil” dedi.
Genelkurmay Başkanı yanıt verdi
Ben Gvir’in İsrail ordusunu eleştirmesi darp görüntülerinden daha çok tartışıldı. İsrail Genelkurmay Başkanı Aviv Kochavi, Ben Gvir’in açıklamalarına tepki göstererek sağdan veya soldan hiçbir politikacının ordunun iç operasyonel kararlarına müdahale etmesine izin vermeyeceğini söyledi.
Kochavi, Ben Gvir’in eleştirilerini ‘toplumun inmemesi gereken kaygan bir yokuş’ olarak nitelendirdi. Kochavi, orduyu herhangi bir siyasi gündemi desteklemek için kullanmanın ordunun meşruiyetine ve görevlerini yerine getirme kabiliyetine zarar verdiğini söyledi.
Koalisyon ortağından da tepki
Koalisyon müzakerelerinin sürdüğü yeni hükümette, Ulusal Güvenlik Bakanlığına getirilmesi planlanan Ben-Gvir’in açıklamalarına bir tepki de Ultra Ortodoks Şas Partisi Milletvekili Moshe Arbel’den geldi. “İsrail askerleri, siyasi tartışmaların dışında tutması gerekiyor.”
Hem ordunun hem de koalisyon ortaklarının tepkilerinden sonra açıklama yapan Netanyahu da “İsrail ordusu halkın ordusudur ve sağ görüşten sol görüşten herkesi İsrail ordusunu herhangi bir siyasi tartışmanın dışında bırakmaya çağırıyorum” ifadelerini kullandı.
‘Yemin ettikten sonra?’
Jerusalem Post, konuya ilişkin editöryal makalesinde “İsrail düşmanlarının görmesi gereken son şey, Genel Kurmay Başkanlığı’nın siyasetçilerle savaşmasıdır” dedi ve ekledi: “Ben-Gvir, Ordu’nun karar verme sürecine şimdiden müdahale ediyor. Daha bakanlık olmadan böyle yapıyorsa yemin ettikten sonra ülke ne bekleyebilir” diye sordu. Makalede Netanyahu’nun olaydan günler sonra sadece 9 kelimelik açıklama yapması da eleştirildi.
