Tayland parlamentosu cuma günü, Srettha Thavisin’in Anayasa Mahkemesi tarafından görevden alınmasından iki gün sonra, iktidardaki Pheu Thai Partisinin 37 yaşındaki lideri Paetongtarn Shinawatra’yı başbakan olarak seçti.
Bir zamanların Başbakanı Thaksin Shinawatra’nın en küçük kızı olan Paetongtarn, 319 alt meclis üyesinin desteğini alarak gerekli oy çoğunluğuna ulaştı.
Toplam 491 milletvekilinin hazır bulunduğu oylamada 145 üye Paetongtarn’a karşı oy kullanırken 27 üye de çekimser kaldı. Muhalefet tarafından hiçbir aday gösterilmedi.
Paetongtarn, parlamento tarafından ülkenin 31. başbakanı olarak seçilmesinin ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, “Öncelikle, neredeyse bir yıl boyunca çok zor bir iş çıkaran eski Başbakan Srettha’ya teşekkür etmek istiyorum” dedi ve ekledi: “Tüm ekip ve ben bundan sonra Tayland halkı için daha çok çalışmaya hazırız.”
Yeni kabine ve politikalar hakkında ayrıntı vermekten kaçınan Başbakan, “Bunlar hakkında bir şey söylemeden önce resmi kraliyet onayını bekliyorum” dedi.
Tayland anayasal sürecine göre, parlamento Paetongtarn’ı yeni başbakan olarak kraliyet onayına resmen sunacak. Bunun ardından Paetongtarn’ın yeni kabine üyelerinin bir listesini hazırlaması ve 30 gün içinde kraliyet onayına sunması gerekiyor.
Paetongtarn perşembe günü yaptığı açıklamada, seçilmesi halinde partisinin politikalarını sürdüreceğini ancak politikaların değiştirilmesi için de alan bırakacağını söyledi: “Ayrıntılara dönüp bakmamız ve en iyi ne yapabileceğimizi görmemiz gerekiyor.”
Srettha da cuma günkü basın toplantısına katılarak Paetongtarn’ı tebrik etti ancak gazetecilere herhangi bir yorumda bulunmayı reddetti.
Paetongtarn, Srettha’nın mahkeme kararıyla ilgili duygularını dile getirerek kararı duyduğunda üzüldüğünü söyledi: “Sonucu Çin’den dönerken uçakta duydum. Çok üzüldüm ve Bay Srettha’ya ve aileme bir şeyler yapma zamanının geldiğine karar verdiğimi ve ülkeyi ileriye götürmek için elimden geleni yapacağımı söyledim.”
Eski Başbakan Srettha, kabinesine eski bir hükümlüyü atayarak anayasayı ihlal ettiği gerekçesiyle mahkeme tarafından görevden alınmıştı. Srettha’nın görevden alınmasının yanı sıra mahkeme tüm kabinenin de istifa etmesine karar verdi.
Tayland’ın en üst makamında bulunan kadınlar
Eski Tayland Başbakanı Thaksin Shinawatra’nın kızı olan Paetongtarn, 21 Ağustos 1986’da Bangkok’ta doğdu.
Tayland halkı arasında Ung Ing olarak bilinen Paetongtarn, nüfuzlu Shinawatra ailesinin Tayland başbakanı olarak görev yapan üçüncü üyesidir.
Kardeşleri arasında en genç olanı olan Ung Ing, 2011-2014 yılları arasında başbakanlık yapan ve Tayland Anayasa Mahkemesi tarafından görevden alınan Yingluck Shinawatra’nın yeğenidir.
Bu iki kadın Tayland’ın en üst makamında bulunan tek kadındır.
Bir iş kadını olan Paetongtarn, 2008 yılında Chulalongkorn Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Siyaset Bilimi, Sosyoloji ve Antropoloji bölümlerinden lisans derecesiyle mezun olmadan önce Saint Joseph Convent ve Mater Dei Okullarında eğitim gördü.
Daha sonra İngiltere’deki Surrey Üniversitesi’nden Uluslararası Otel Yönetimi alanında yüksek lisans derecesi aldı.
Siyasi yaşam
Siyasi bir ailede yetişen Paetongtarn, 28 Ekim 2021’de Pheu Thai Partisi’nin ykatılımla ilgili danışma komitesine başkanlık etmek üzere resmen siyasete katıldı.
Daha sonra, 20 Mart 2022’de Pheu Thai Ailesi projesinin başkanı olarak atandı.
Paetongtarn geçen yıl yapılan genel seçimlerde partinin başbakan adayı olarak gösterilmiş, daha sonra Ulusal Yumuşak Güç Strateji Komitesi başkan yardımcılığına getirilmiş ve geçen ekim ayında parti liderliğine yükselmiştir.
İngiliz eğitimli Taylandlı siyasetçinin SC Asset Corporation da dahil olmak üzere birçok aile şirketinde hissesi bulunuyor.
Paetongtarn’ın halası Yingluck 2014 yılında Tayland Anayasa Mahkemesi tarafından görevden alınırken, babası Thaksin 2006 yılında ABD gezisindeyken askeri bir darbeyle devrilmişti.
Eskiden polis olan Thaksin, 2000’lerin başında iki seçim kazandı ve ülkede telekomünikasyon kralı.
Paetongtarn, Budist ülkenin anayasasının yeniden yazılmasına ve zorunlu askerliğin kaldırılmasına destek verdiğini ifade etti.
Öte yandan Paetongtarn, bu ayın başlarında muhalefetteki Move Forward Part’ın dağılmasına yol açan hassas lese-majeste yasalarının değiştirilmesine karşı çıkıyor. Bu tür yasalar monarşinin eleştirilmesine izin vermiyor.
Paetongtarn, geçen yıl 28 milyondan fazla ziyaretçi çeken kıyı turizm merkezleriyle popüler olan ülkede daha sıkı uyuşturucu ve suç kontrol önlemlerini desteklemişti.
Zorluklar
Gelecek hafta 38 yaşına girecek olan Paetongtarn’ın önceliği ekonomik zorlukların üstesinden gelmek olacak.
Pheu Thai Partisi’nin 16 yaş ve üzeri tüm Taylandlılara 10,000’er baht (285 dolar) dağıtma vaadi, hane halkı harcamalarını hafifletmek için odak noktası olacak gibi görünüyor.
Tayland ekonomisinde kritik bir rol oynayan turizm iyi bir ilerleme kaydetmiş olsa da, satın alma gücünün artırılması üretimin canlandırılmasına ve ekonomiye olan genel güvenin artırılmasına bağlı olacaktır.
Lese-majeste yasaları ve yargının aşırı güçlü olduğu iddiaları da dahil olmak üzere muhafazakar monarşi ile ilgili konular genç başbakanın karşılaşacağı diğer sorunlar olacaktır.
Dış ilişkiler cephesinde ise Paetongtarn, Güneydoğu Asya’nın ikinci büyük ekonomisini, Asya-Pasifik bölgesinde artan jeo-politik rekabete hazırlamakla karşı karşıya kalacak.
