İsrail’in Suriye’de İran’ın diplomatik misyonunu vurması sonrası Tahran’ın misillemesi beklenirken İran Dışişleri Bakanı önümüzdeki hafta New York’a gidecek.
Amwaj.media‘da yer alan habere göre bilgi sahibi kaynaklar Dışişleri Bakanı Hüseyin Emirabdullahiyan’ın 18 Nisan’da yapılacak olan Filistin konulu Birmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) toplantısına katılmayı planladığını söylüyor. ABD Dışişleri Bakanlığı ziyaretle ilgili yorum yapmayı reddederken İranlı kaynaklar Emirabdullahiyan ve beraberindekiler için giriş vizesi verildiğini iddia etti.
New York’a yapılması planlanan ziyaret, İran ve ABD’nin Gazze savaşının genişlemesini önlemek amacıyla mesaj alışverişinde bulunmaya devam ettiği bir dönemde gerçekleşiyor. Teyit edilmemiş bazı haberlere göre ABD İran’a doğrudan, İsrail’in düzenlediği ve üst düzey bir generalin ölümüne yol açan saldırıyla “hiçbir ilgisi olmadığını” ya da bu konuda önceden bilgi sahibi olmadığını söyledi. İran’dan yapılan resmi açıklamada ise İran’ın ABD liderliğini Netanyahu’nun tuzağına düşmemesi konusunda uyaran ve “darbe almamak için kenara çekilmelerini” isteyen bir mesaj ilettiği kaydedildi. Açıklamaya göre ABD ise cevap olarak İran’dan Amerikan tesislerini hedef almamasını istedi.
Öte yandan ocak ayında Umman’da dolaylı İran-ABD görüşmelerinin yapıldığı bildirilirken, üst düzey İranlı diplomatik ve siyasi kaynaklar paralel kanallar üzerinden diyalogun devam ettiğini belirtti. Maskat’taki görüşmede İran’ın ABD’ye İsrail’i dizginlemesi ve Gazze’de ateşkese zorlaması için baskı yaptığı söyleniyor. Amerikan tarafının da Tahran liderliğindeki ‘Direniş Ekseni’nin Irak, Suriye ve Yemen’deki operasyonlarını durdurmasını istediği bildiriliyor.
Bilgi sahibi İranlı siyasi kaynaklar Amwaj.media’ya, her iki tarafın da özellikle Kasım 2024’te yapılacak ABD başkanlık seçimleri öncesinde ikili ilişkilerde önemli bir değişim beklemediğini belirttiler. Ancak son aylarda gerilimin azaltılması yönünde ilerleme kaydedildi.
Ürdün-Suriye sınırındaki ABD askeri üssüne 28 Ocak’ta düzenlenen ve “Irak İslami Direnişi”nin üstlendiği saldırının ardından Joe Biden yönetimi İran’ın Iraklı müttefiklerine misilleme yaptı ve ayrıca Suriye’deki Kudüs Gücü tesislerini bombaladı. Karşılıklı bu saldırılardan sonra “Irak İslami Direnişi” ile Amerikan güçleri arasında o tarihten bu yana etkili bir ateşkes yürürlükte.
Ancak İsrail’in 1 Nisan’da İran’ın Suriye’deki büyükelçilik kompleksini bombalaması gerilimi azaltmaya yönelik her türlü ilerlemeyi rayından çıkarma tehdidi taşıyor. Nitekim İranlı yetkililer, İsrail’in şüpheli saldırısının ABD tarafından tedarik edilen F-35 savaş uçakları tarafından gerçekleştirildiğini iddia ederken, aynı zamanda İsrail’e yönelik daha geniş çaplı Amerikan askeri ve siyasi desteğinin de altını çizdiler. İran Dışişleri Bakanı, ABD’yi İsrail saldırısı için “yeşil ışık” vermekle suçladı.
Ancak yine de İran’ın, İsrail’in niyetinin ABD’yi İran’la bir savaşa sürüklemek olabileceğinin farkında olduğu görülüyor. Bu nedenle İran’ın İsrail’e yönelik beklenen misillemesini iyi hesaplayacağı düşünülüyor.