İspanya, İspanyol diplomatik koruması altında Devlet Başkanı Nicolás Maduro’nun zaferini tanıyan bir belgeyi imzalaması için baskı gören Venezuela’nın ana muhalefet başkan adayının sürgün edilmesini kolaylaştırdığı iddiasıyla ağır eleştirilere maruz kaldı.
Muhalefetin Temmuz seçimlerini kazandığını söylediği eski Venezuelalı diplomat Edmundo González, tutuklanmaktan kurtulmak için haftalarca saklandıktan sonra İspanya’da siyasi sığınma talebinde bulunmak üzere 7 Eylül’de Caracas’tan ayrılmıştı.
Muhalefet, González’in Maduro’yu alt ettiğini kanıtlamak için resmi sayım dökümlerinin yaklaşık yüzde 80’inin kopyalarını yayınladı ve ABD de bu iddiayı destekledi.
Madrid’de muhalefet hükümeti eleştiriyor
75 yaşında ve sağlık sorunları olan González bu hafta yaptığı açıklamada Venezuela’dan ayrılmasına izin verilmesi için Maduro’nun zaferini tanıyan bir mektubu baskı altında imzalamaya zorlandığını ileri sürdü.
Maduro hükümeti daha sonra González’in İspanya’nın Caracas’taki büyükelçilik rezidansında, Maduro’nun üst düzey siyasi yardımcısı Jorge Rodríguez ve başkan yardımcısı olan kız kardeşi Delcy ile bir toplantı sırasında belgeyi imzalarken çekildiğini söylediği fotoğrafları yayınladı. Toplantıda İspanya’nın Venezuela Büyükelçisi Ramón Santos da hazır bulundu.
İspanya’nın muhafazakâr muhalefet lideri Alberto Nuñez Feijóo, İspanyol diplomasisinin “diktatör bir rejimin hizmetinde olamayacağını” söyleyerek İspanya Dışişleri Bakanı José Manuel Albares ve büyükelçinin istifasını istedi.
FT’ye konuşan Brezilyalı yetkili “baskı” iddiını gündeme getirdi
Financial Times’a (FT) konuşan üst düzey bir Brezilyalı hükümet yetkilisi Rodríguez kardeşlerin González üzerinde baskı kurmak için konutu ziyaret ettiklerini ve buna “asla izin verilmemesi gerektiğini” söyledi.
Yetkili, “Maduro [González’i] gözdağı vererek ülke dışına itti ve … İspanyol devleti de bunun başlıca kolaylaştırıcısı oldu. Ne yaptıklarını açıklamak ve sorumlu tutulmak zorundalar,” diye konuştu.
İspanyol hükümeti González’in ülke dışına çıkmaya zorlanmasında rolü olduğu iddialarını reddediyor ve muhalefet liderinin güvenliğini sağlamaya çalıştığında ve sığınma talebine yanıt verdiğinde ısrar ediyor.
González seçimlerin ardından yaklaşık beş hafta boyunca Hollanda büyükelçiliği rezidansında güven içinde barınmış fakat Rodríguez ikilisi tarafından ancak İspanyol rezidansına taşındıktan sonra ziyaret edilmişti.
Eski İspanya Başbakanı Zapatero aracılık etti
Muhalefete yakın bir kişiye göre González, seçimlerden yaklaşık üç hafta sonra Maduro hükümetinin düşmeyeceğini ve Venezuela’da süresiz olarak diplomatik koruma altında kalması ya da yurtdışına sığınması gerektiğini anladığında “depresyona girdi.”
FT’ye konuşan yetkili, González’in ayrılmasına yol açan anlaşmanın sağlanmasında kilit rol oynayan Maduro hükümetine yakın sosyalist eski İspanya başbakanı José Luis Rodríguez Zapatero ile bu sıralarda görüştüğünü söyledi.
Brezilyalı yetkili, Zapatero’nun González’i İspanya’ya sürme planını Rodríguez çiftiyle görüştüğünü ve “uygulanmasına yardımcı olduğunu” anladığını söyledi.
González, 5 Eylül’de İspanya’ya sığınma hakkı alacağı ve son ayrıntıların büyükelçi ile halledileceği düşüncesiyle İspanya büyükelçiliği konutuna nakledildi. İki gün süren müzakereler sonucunda Rodríguez çifti González’in imzalaması için bir belgeyle bizzat geldi.
İspanyol bakan “hasar kontrolüne” başladı
Albares perşembe günü Brüksel’de gazetecilere yaptığı açıklamada hükümetinin González’i büyükelçilik konutunda ziyaret etmesi için kimseyi davet etmediğini ve “herhangi bir belgenin müzakeresinde yer almadığını” söyledi.
Büyükelçinin görüşmeler sırasında hazır bulunduğunu ve konutta sadece bir kabul odası olduğu için fotoğraflarda göründüğünü de sözlerine ekledi.
González geçen perşembe günü yaptığı ve fırtınayı dindirmeyi amaçlayan bir açıklamada İspanya’ya desteği için teşekkür etti ve “Ne İspanya hükümeti ne de İspanya’nın Venezuela Büyükelçisi Ramón Santos tarafından zorlandım,” iddiasında bulundu.
González ile temas halinde olan Venezuelalı bir muhalif kaynak, González’in açıklamayı “Albares’in acil talebi üzerine” yaptığını savundu.
Caracas’a göre “viskiyle yumuşatılmış keyifli bir atmosfer” vardı
FT’ye göre Venezuela hükümeti ise González’in sürgününü bir “propaganda darbesi” olarak kullanmaya çalıştı ve onu “zayıf ve korkak olarak” resmetti.
Jorge Rodríguez perşembe günü düzenlediği basın toplantısında González belgesinin bir kopyasını sallayarak bunu “teslimiyetten başka bir şey değil” şeklinde tanımladı.
González’in baskı altında imzaladığı iddiasıyla alay eden Rodríguez, “viskiyle yumuşatılmış tartışmalarla keyifli bir atmosferi” gösterdiğini söylediği bir ses kaydından bölümler dinletti.
González ise toplantının kendisinin izni olmadan fotoğraflandığını ve kaydedildiğini söyledi. González, “Ülkeden ayrılmama izin vermek için imzalamam gereken bir belgeyle geldiler. Başka bir deyişle ya imzalayacaktım ya da sonuçlarına katlanacaktım. Zorlama, şantaj ve baskıyla geçen çok gergin saatler oldu,” dedi.