Wall Street Journal’ın savunma yetkililerine dayandırdığı habere göre İsrail ordusu, askeri operasyonlarını kolaylaştırmak için Gazze’nin ortasından geçen bir yolu genişletiyor. Bu adım İsrail’in Gazze’de bir süre daha güvenlik kontrolünü sürdürme planlarının bir parçası olarak görülüyor.
Gazze şehrinin güneyinde, İsrail sınırından sahile kadar 8 kilometre uzanan koridor doğu-batı şeridi boyunca Gazze’yi ikiye bölüyor. Habere göre bu koridor sayesinde İsrail ordusu, askerlerinin çoğu çekildikten sonra bile güvenli bir güzergâhta hızlı bir şekilde hareket etmeye devam edebilecek. İsrail ordusu halihazırda Gazze’deki ana kuzey-güney yollarını kontrol ediyor.
Haberde İsrail ordusunun, nüfusun yoğun olduğu bölgelerden çekilmeyi ve Hamas’a karşı hedefe yönelik saldırılara odaklanmayı planladığı savaşın bir sonraki aşamasına hazırlık amacı taşıdığı belirtildi. Haberde “Yolun inşası ve genişletilmesi, İsrail ordusunun Gazze’nin İsrail sınırının hemen içinde Filistinlilerin girişinin yasaklanacağı yaklaşık 1 kilometrelik bir tampon bölge inşa ettiği sırada gerçekleşti” ifadelerine yer verildi.
ABD’li yetkililerin İsrail’i Gazze’nin sınırlarını değiştirmemesi ya da topraklarını bölmemesi konusunda defalarca uyardığına dikkat çekilen haberde “Bir tampon bölge oluşturulmasına karşı olduklarını açıkça dile getirdiler” denildi.
Haberde şu ifadeler yer aldı: Gazze’yi kalıcı olarak işgal etmek gibi bir niyetleri olmadığını ancak sınırları içinde belirsiz bir süre “güvenlik kontrolü” sağlamayı planladıklarını söyleyen İsrailli yetkililere göre, doğu-batı güzergahının İsrail’in Gazze’deki askeri operasyonları tamamlanıncaya kadar kullanılması ve devriye gezilmesi amaçlanıyor ki bu aylar hatta yıllar sürebilir.
Analistlere göre genişletilen yol aynı zamanda Gazze boyunca etkili bir şekilde askerileştirilmiş bir kuşak oluşturabilir ve bu da savaşın ilk aylarında İsrail saldırıları nedeniyle güneye kaçan yaklaşık bir milyon Gazzelinin geri dönmesini engellemeye yardımcı olabilir. Askeri yetkililerden biri, militan saldırılarını önlemek için güzergahın İsrail askerleri tarafından korunacağını söyledi.
İsrailli yetkililer, en azından kuzeydeki askeri operasyonlar tamamlanıncaya ve Hamas tarafından 7 Ekim’de kaçırılan tahmini 130 rehine ve ölen İsraillilerin cenazelerinin iadesi için bir anlaşmaya varılıncaya kadar yerinden edilmiş Gazzelilerin geri dönmesine izin vermeyi düşünmediklerini söylediler.
İsrail Ordusu’ndan emekli bir albay olan Miri Eisin, İsrail’in doğu-batı koridorunu ne kadar süre kullanmayı planladığına ilişkin olarak “Buna uzun vadeli ancak geçici diyebilirim, kesinlikle 2024’ün sonuna kadar” dedi.
Cumartesi günü İsrail’in Kanal 14 televizyonunda yayınlanan görüntülere göre, İsrailli muharebe mühendisleri yolun kenarlarındaki evleri ve diğer yapıları yıkmayı planlıyor ve koridoru genişletmek ve ordu için daha kullanışlı hale getirmek için şimdiden yeni bir temel atıyor. Bir askeri sözcü haberle ilgili yorum yapmayı reddetti.
Colorado merkezli bir uydu şebeke işletmesi Maxar Technologies tarafından Wall Street Journal’a sağlanan Şubat ayına ait uydu fotoğraflarına göre Gazze’yi ikiye bölen yol, çiftliklerin ve az nüfuslu alanların arasından geçen dolambaçlı bir toprak yol gibi görünüyor. Fotoğraflara göre bu yol, biraz daha kuzeydeki mevcut asfalt doğu-batı yoluna paralellik gösteriyor.
İsrail’in eski ulusal güvenlik danışmanlarından Jacob Nagel, yolun kuzey Gazze ile yerleşim bölgesinin geri kalanı arasında net bir ayrım yaratacağını söyledi. Nagel yola bitişik bir duvar inşa edilmesinin pek olası olmadığını, ancak yolun kuzey-güney yönünde farklı geçiş noktalarına sahip olabileceğini ve bu noktaların korunacağını belirtti. Demokrasileri Savunma Vakfı’nda kıdemli bir araştırmacı olan Nagel, “Bence kuzey ve güney arasında ayrım yapmak çoğunlukla sembolik” dedi.
