İsrail’de anketler halkın çoğunluğunun Başbakan Binyamin Netanyahu’nun “Gazze Şeridi’ndeki savaşı iyi yönetmediğine” inandığını gösterirken Batı Kudüs’teki İsrail Meclisi önünde toplanan 50 bini aşkın kişi, Gazze’deki İsrailli esirlerin evlerine geri getirilmesini ve ateşkes sağlanmasını istedi.
İsrail devlet televizyonu KAN, Netanyahu’nun Gazze Şeridi’ne yönelik sürdürdüğü savaşla ilgili yaptığı anketin sonuçlarını açıkladı. Buna göre, İsraillilerin yüzde 68’i Netanyahu’nun 7 Ekim 2023’ten bu yana Gazze Şeridi’ne yönelik sürdürdüğü savaşı iyi yönetmediğini, yüzde 29’u iyi yönettiğini, yüzde 3’ü ise bilmediğini söyledi. İsraillilerin yüzde 45’i 7 Ekim’de yaşanan olaylardan Netanyahu’yu, yüzde 35’i orduyu, yüzde 3’ü ise Savunma Bakanı Yoav Gallant’ı sorumlu tutarken, geri kalanı ise yanıt vermeyi reddetti.
Ankete katılan İsraillilerin yüzde 42’si 7 Ekim olayları nedeniyle Netanyahu’nun derhal, yüzde 29’u da savaşın bitiminden sonra istifa etmesi gerektiğini belirtti. Katılımcıların yüzde 21’i ise Netanyahu’nun olaylara rağmen görevini sürdürmesini istedi.
İsrail’de binlerce kişi hemen hemen her gün, Gazze’ye saldırılar devam ederken Netanyahu hükümetinin istifası, erken seçim ve İsrailli esirlerin evlerine geri getirilmesi talebiyle protesto düzenliyor.
Hükümet karşıtı protestocular, Gazze Şeridi’ndeki İsrailli esirlerin serbest bırakılması için Hamas’la anlaşma imzalanması talebiyle İsrail Meclisi önündeki çadırlarda eylemlerine dün de devam etti. Meclis önünde Gazze’deki İsrailli esirlerin yakınları ve onlara destek verenlerden oluşan 50 bini aşkın gösterici toplandı.
Netanyahu ve hükümet karşıtı slogan atan, davul ve düdük çalan protestocular, ellerinde İsrailli esirlerin fotoğrafları ve “onları geri getirin” yazılı dövizler taşıyarak, hükümeti “esirleri kaderlerine terk etmekle” suçlayan sloganlar attı.
Batı Kudüs’te 31 Mart akşamı yaklaşık 100 bin kişinin katıldığı hükümet karşıtı protestolarda, göstericiler otoyolda trafiği kesmiş, ateş yakmış, polisle karşı karşıya gelmişti. Gösterilerin ardından bazı gruplar İsrail Meclisi önünde yüzlerce çadır kurmuştu.
Netanyahu hükümetinin istifası, erken seçim ve Gazze’deki İsrailli esirlerin geri getirilmesini talep eden protesto organizatörü gruplar, İsrail Meclisi önünde dört gün boyunca çadırlarda kalacaklarını ve gösterilerini sürdüreceklerini açıklamıştı.
Protesto grupları, İsrail ordusunun Gazze’ye saldırılar devam ederken ve Gazze’deki İsrailli esirler evlerine dönmemişken Meclis’in ara tatile girmesini eleştirmişti.
Netanyahu üzerinde baskı artıyor
Başbakan Netanyahu, İsrail ve uluslararası kamuoyunda siyasi nedenlerden dolayı Hamas ile esir takası anlaşması yapmamakla suçlanıyor. İsrail’in aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich dahil Netanyahu hükümetinin üst düzey isimleri, esirlerin İsrail’in birinci önceliği olmaması gerektiğini ve “Hamas’ı yok etmenin” daha önemli olduğunu savunuyor.
Taraflar müzakereler için Mısır’da
İsrail’de tartışmalar ve protestolar devam ederken taraflar ateşkes müzakereleri için Mısır’da görüşmelere yeniden başladı.
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) Direktörü William (Bill) Burns ile dün bir araya geldi. Mısır İstihbarat Şefi Abbas Kemal’in de yer aldığı görüşmede, Gazze Şeridi’nde ateşkes sağlanması çerçevesinde ABD, Katar ve Mısır tarafından yürütülen ortak çabanın yanı sıra bölgedeki son gelişmeler ile gerginliği düşürme ve askeri tırmanışı durdurma çabalarını yoğunlaştırma zorunluluğu üzerinde yoğunlaşıldı. Görüşmede ayrıca taraflar, sivillerin korunması gerektiği ve Gazze’nin güneyinde yer alan Refah kentindeki askeri tırmanışın tehlikesi, Filistinlilerin topraklarında tehcir edilmesinin kabul edilemeyeceği konularında mutabık kalındı.
Hamas heyeti de Mısır İstihbarat Şefi Abbas Kamil ile bir araya geldi. Hamas’tan yapılan açıklamaya göre, görüşmede Hamas heyeti, hareketin ulusal taleplerini aktarmanın yanı sıra İsrail’in saldırılarını tamamen durdurmasını, Gazze Şeridi’nden çekilmesini, zorla yerinden edilen Filistinlilerin ikamet yerlerine rahatça dönmesini, Filistinlilere yardımın ve yeniden inşanın başlamasını sağlayacak bir anlaşmayı istediğini belirtti.
Bunun yanı sıra heyet, Hamas’ın, Filistinlilere karşılık İsrailli esirlerin serbest bırakılmasını öngören bir esir takası anlaşmasına varılması konusunda da istekli olduğunu bildirdi.
Heyet, Hamas’ın, tüm Filistinli gruplarla ulusal hedeflere ulaşılması, başkenti Kudüs olan tam egemen Filistin devletinin kurulması, Filistinlilerin yurtlarına dönmesi ve kendi kaderlerini tayin etme hakkına haiz olması konusundaki ısrarını dile getirdi.
Netanyahu Hamas’ı suçluyor
Ancak Netanyahu, Gazze’deki İsrailli esirler salıverilmeden ateşkesin mümkün olmayacağını duyurdu.
Netanyahu, kabine toplantısı öncesinde İsrail’in 7 Ekim’de Gazze’ye yönelik başlattığı saldırıların altı ayı doldurmasına ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Netanyahu, “bütün esirler geri getirilene, Refah dahil tüm Gazze Şeridi’nde Hamas ortadan kaldırılana ve Gazze bir daha İsrail için tehdit oluşturmayana kadar” savaşa devam edecekleri mesajını yineledi.
Esir takasına ilişkin anlaşmayı İsrail’in değil Hamas’ın engellediğini iddia eden Netanyahu, uluslararası topluma Gazze’deki İsrailli esirler geri dönmeden ateşkesin mümkün olmayacağını ilettiğini söyledi.
Netanyahu, ayrıca 7 Ekim’den sonra İsrail’e yönelik saldırılar düzenleyen “Hamas, Hizbullah, Husiler, Irak ve Suriye’deki milisler gibi vekil güçlerin arkasında İran’ın olduğunu” bütün dünyanın gördüğünü ifade etti.