Japonya Başbakanı Fumio Kishida, yüksek enflasyon ve rekor düzeyde düşük onay oranlarıyla mücadele etmeye çalışırken, başbakanlığının geleceğini vergi indirimleri ve nakit yardımlarına odaklanan 113 milyar dolarlık bir teşvik planına bağlıyor.
Kishida’nın bu hamlesi, Rusya ve Çin’i bahane ederek savunma harcamalarını artıran ve Güney Kore ile tarihi bir yakınlaşma da dahil olmak üzere bir dizi diplomatik kazanım elde eden başbakanın ülke içindeki sorunlarla ve yüksek enflasyonla baş edememesinin ardından geldi.
Japonya başbakanı perşembe günü yaklaşık 17 milyar Yen (113 milyar $) tutarında kapsamlı bir teşvik paketi açıkladı ve bunun 13 milyar Yen’lik kısmı Mart 2024’e kadar olan mali yılın geri kalanı için ek bütçe ile finanse edilecek.
Paketin merkezinde, gelir ve konut vergilerinde tahmini 5 milyar Yen’lik geçici kesintilerin yanı sıra düşük gelirli hanelere nakit yardımları da dahil olmak üzere yüksek yaşam maliyetlerini ele almaya yönelik önlemler yer alıyor.
Paket ayrıca artan petrol ve elektrik fiyatlarını dengelemek için sübvansiyonların uzatılması ve işletmelerin ücretlerini artırmaları için destek verilmesini de içeriyor.
Kishida geçen hafta yaptığı bir parlamento konuşmasında “Ekonomi, ekonomi, ekonomi! Ekonomiyi her şeyin üstünde tutacağım” demiş ve artan vergi gelirlerinin bir kısmını “adil ve uygun bir şekilde” halka iade edeceklerini duyurmuştu.
Teşvik planı kuşkuyla karşılandı
Ancak teşvik, kabinesi tarafından imzalanmadan önce bile Kishida’nın planı şimdiden tepkilerle karşılandı.
Nikkei Asia tarafından bu hafta yapılan bir ankete göre, yönetimine yönelik onay yüzde 33’e düşerek Ekim 2021’de başbakan olarak atanmasından bu yana en düşük seviyeye geriledi. Ankete katılanların yüzde 65’i gelir vergisini düşürme planını onaylamadı.
Yenin son on yılın en düşük seviyesine inmesi, ithalat maliyetlerinin artması ve reel ücretlerin düşmesiyle birlikte anketler, hanehalkının savunma harcamalarında önemli bir artış ve daha cömert çocuk bakım yardımlarını finanse etmek için gelecekteki vergi artışları konusunda daha endişeli olduğunu gösterdi.
Nomura Araştırma Enstitüsü’ne göre, geçici vergi indirimleri ve yardımların Japonya’nın reel gayri safi yurtiçi hasılasını yıllık bazda sadece yüzde 0,2 oranında artırması bekleniyor. Geçmişte alınan benzer önlemler, Japon hanehalkının fazladan para biriktirme eğiliminde olması nedeniyle anlamlı bir tüketim artışı sağlayamamıştı.
Başbakan, kurumlar vergisi ve diğer vergileri artırma planlarını geri çekmesine rağmen, mali disiplini agresif bir şekilde sürdüreceği izlenimi yarattı.
Financial Times’a konuşan siyaset bülteni Insideline’ın genel yayın yönetmeni Takao Toshikawa, “Vergi artırımı imajını düzeltmek için vergi indirimine ihtiyaç olduğunu güçlü bir şekilde hissetti ve bir kumar oynama isteği hızlandı” dedi ve ekledi: “Ancak vergi indirimlerinin halkta yankı uyandıracağına dair siyasi içgüdülerine rağmen, iletişim becerisinden ve güçlü bir mesaj verme yeteneğinden yoksundu.”
Toshikawa’ya göre, ekonomik paket daha yüksek bir popülariteye dönüşseydi, Kishida muhtemelen yıl sonundan önce bir erken seçim çağrısı yapacaktı. Bu ihtimal şimdi azaldı ve iktidardaki Liberal Demokrat Parti’nin başkanı olarak görev süresi önümüzdeki eylül ayında dolmadan önce bir seçim çağrısı yapıp yapmayacağı belirsizliğini koruyor.
Kendi partisinin üyeleri ve ekonomistler vergi indirimlerini eleştirerek, zaten güçlü olan ekonomiyi daha da canlandırmak için alınan önlemlerin, enflasyonun beklenenden daha sert olduğu bir dönemde riskli olduğunu söylediler.
