Japonya’nın gayri safi yurtiçi hasılası beklenmedik bir şekilde ikinci çeyrekte de küçüldü ve ülke ekonomisi Almanya’nın gerisine düşerek dünyanın en büyük dördüncü ekonomisi haline geldi.
Perşembe günü Kabine Ofisi tarafından açıklanan ön verilere göre Asya’nın en büyük ikinci ekonomisi olan Japonya’nın gayrisafi yurtiçi hasılası (GSYH) Ekim-Aralık 2023 döneminde üst üste ikinci çeyrekte de küçüldü ve ülke küresel ekonomik sıralamada dördüncü sıraya geriledi.
GSYH yıllık bazda %0,4 oranında daralırken, bu oran bir önceki çeyrekteki %3,3’lük daralmanın ardından ekonomistlerin az miktarda büyüme tahminlerinin altında kaldı.
Dördüncü çeyrekte özel tüketim yıllık bazda %0,9, kurumsal yatırımlar ise %0,3 oranında azaldı. İhracat %11 artarken, ithalat %7,0 artış gösterdi.
Yine de analistler, diğer ekonomik göstergelerdeki sağlam okumalar göz önüne alındığında verilerin göründüğü kadar kötü olmayabileceği konusunda uyarıyor.
Art arda yaşanan iki daralma Japonya’nın “teknik resesyonda” olduğu anlamına geliyor. Ancak Capital Economics’in Asya-Pasifik bölgesi başkanı Marcel Thieliant, ülkenin GSYH verilerinin genellikle büyük revizyonlara maruz kalan düşük kalitesi nedeniyle Japonya’nın resesyonda olup olmadığının tartışmalı olduğunu düşünüyor.
The Japan Times’a konuşan Thieliant, Japonya’nın düşük işsizlik oranı ve Japonya Merkez Bankası’nın tankan anketinde iyi koşullar bildiren işletmeler gibi olumlu göstergelere dikkat çekerek, “Dördüncü çeyrekteki daralma önümüzdeki ay yapılacak ikinci tahminde revize edilirse şaşırmam” dedi.
Oxford Economics’in kıdemli Japonya ekonomisti Norihiro Yamaguchi, resmi olarak açıklanan rakamların şirketinin tahminlerinden daha düşük olduğunu ve Japonya’da ülkenin resesyonda olup olmadığına ilişkin kararın GSYH’nin iki çeyrek üst üste daralmasına dayanmadığını söyledi.
Yamaguchi, “(Resesyonla ilgili) yargılar, sabit kalan İş Koşulları Endeksi’nin hareketlerine göre yapılıyor” dedi.
Japon ekonomisinin durumuna ilişkin tartışmalar bir yana, rakamlar ülkenin geçen yıl Uluslararası Para Fonu tarafından öngörüldüğü gibi dolar bazında dünyanın 3 numaralı ekonomisi olma konumunu kaybettiğini – Almanya’nın gerisine düştüğünü – gösterdi.
Nihayetinde Hindistan’ın her iki ülkeyi de geçeceği öngörülüyor.
Uzun süren düşük büyüme dönemine rağmen Japonya on yılı aşkın bir süredir dünyanın en büyük üçüncü ekonomisi olma konumunu korumayı başarmıştı. Daha önce ABD’nin ardından dünyanın 2 numaralı ekonomisiydi, ancak Çin 2010 yılında bu konumu ele geçirdi.
Japonya’nın ekonomik sıralamadaki düşüşü kısmen yenin dolar karşısındaki inatçı zayıflığının bir belirtisi olarak yorumlanıyor. Aynı zamanda Japon para biriminin zayıflığı, artan ithalat maliyetleri yoluyla enflasyona katkıda bulunarak tüketicinin satın alma gücünü de azaltıyor. Özel tüketim ekim-aralık döneminde bir önceki çeyreğe göre %0,2 oranında geriledi.
Japonya ekonomik sıralamada gerilemiş olsa da, uzmanlara göre sonunda Almanya’nın üzerindeki yerini geri kazanabilir.
Thieliant, “En son uzun vadeli tahminlerimiz Japonya’nın Almanya’yı bir kez daha geçeceğini gösteriyor, ancak bu on yılın ikinci yarısına kadar sürebilir,” dedi. “Japonya ekonomisinin 2050 yılına kadar Almanya’nın ekonomisinden yaklaşık %6 daha büyük olmasını bekliyoruz” diye ekledi.
Ancak ekonomist Yamaguchi, zayıf yen, durgun verimlilik ve “demografik zorluklar nedeniyle kronik olarak zayıf potansiyel büyüme” göz önüne alındığında, Japon ekonomisinin yakın gelecekte konumunu yeniden kazanmasını beklemiyor.
Yamaguchi, “Bu faktörlerin yakın zamanda tersine dönmesi mümkün görünmüyor” dedi.
