Kahire’de iki gündür devam eden Gazze’de ateşkes ve karşılıklı esir takası müzakereleri çıkmaza girmek üzere. Hamas, savaşı sona erdirmeyeceğini ve Refah işgal edeceğini duyuran İsrail’i müzakereleri sabote etmekle suçluyor. CIA Direktörü bugün İsrail’e gelecek.
Hamas, Mısır’ın başkenti Kahire’de iki gündür devam eden Gazze’de ateşkes ve karşılıklı esir takası müzakerelerinin sona erdiğini bildirdi.
Hareketten yapılan yazılı açıklamada, “Kahire’deki müzakereler sona erdi. Hamas heyeti, hareket liderleriyle istişare etmek üzere kentten ayrılacak” ifadesi kullanıldı.
Heyetin, anlaşma önerisine yanıtını Mısır ve Katar’daki arabuluculara ilettiği aktarılan açıklamada, anlaşma önerisi ya da verilen cevabın içeriğine ilişkin bilgi paylaşılmadı.
Mısır medyası, Hamas heyetinin görüşmelere yeniden başlamak üzere yarın Kahire’ye yeniden geleceğini bildirdi.
Ateşkes için yürütülen müzakereler, Hamas’ın rehinelerin serbest bırakılması karşılığında İsrail’in Filistin topraklarına yönelik saldırılarına son vermesi talebini yinelemesi ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun savaş bitirmeyi kesin bir dille reddetmesi nedeniyle kritik bir aşamaya girdi.
Dün iki taraf da çıkmazdan birbirlerini sorumlu tuttu. Filistinli yetkililer, Mısırlı ve Katarlı arabulucularla görüşmelerinin ikinci gününde Hamas müzakerecilerinin, herhangi bir ateşkes anlaşmasının savaşın sona ermesini de içermesi gerektiği yönündeki tutumlarını sürdürdüklerini söyledi. Ancak Netanyahu müzakereler sürerken Refah’ın işgalinin Hamas’la rehine anlaşmalarından bağımsız olduğunu söyledi, “Anlaşma olsun ya da olmasın Refah operasyonu olacak” dedi.
İsrailli yetkililer, Hamas’ın elinde bulunan ve sayılarının 100’den fazla olduğuna inanılan rehinelerin serbest bırakılması karşılığında İsrail’in Gazze’deki çatışmalara ara vermeye hazır olduğunu söylüyor. Netanyahu, dün yaptığı açıklamada “Ancak İsrail istekli olduğunu gösterse de Hamas, başta tüm güçlerimizin Gazze Şeridi’nden çıkarılması, savaşın sona erdirilmesi ve Hamas’ın iktidarda kalması talebi olmak üzere aşırı tutumlarında ısrarcı olmaya devam ediyor” dedi.
Netanyahu’nun açıklamasından kısa bir süre sonra Hamas lideri İsmail Haniye İsrail’in “saldırganlığını” sona erdirecek, İsrail’in Gazze’den çekilmesini garanti altına alacak ve ciddi bir esir takası anlaşması sağlayacak kapsamlı bir ateşkese ulaşma konusunda istekli olduğunu söyledi.
El Cezire’nin aktardığına göre Haniye, Netanyahu’yu “saldırganlığı devam ettirmek, çatışma çemberini genişletmek, arabulucular ve çeşitli taraflar aracılığıyla gösterilen çabaları sabote etmek”le suçladı.
Öte yandan ateşkes müzakerelerinin çıkmaza girmesi nedeniyle ABD harekete geçti. Önce Katar’a giden ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) Direktörü William Burns bugün Netanyahu ile görüşecek. ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin da İsrailli mevkidaşıyla telefon görüşmesi yaptı.
The Times of Israel’in haberine göre, Gazze’de esir takası mutabakatı müzakereleri için Katar Başbakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ile görüşmek üzere dün Doha’ya giden Burns temaslarına devam ediyor. İsrailli bir yetkili, Burns ile Netanyahu arasındaki görüşmenin bugün öğleden sonra Batı Kudüs’te gerçekleşeceğini söyledi.
Burns, 3 Mayıs’ta da İsrail ile Hamas arasındaki esir takası müzakerelerine katılmak üzere Mısır’ın başkenti Kahire’ye gitmişti.
ABD Savunma Bakanlığından yapılan açıklamaya göre ise ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant ile telefonda görüşrü. İki bakan, İsrail-Hamas arasındaki esir takası görüşmelerini, insani yardım çalışmalarını ve Refah’ı ele aldı.
Bakan Austin, tüm esirlerin koşulsuz serbest bırakılması için kararlılığını teyit ederek, İsrail’in Refah’a yönelik olası kara saldırısının Filistinli sivillerin bölgeden çıkarılması, insani yardım akışının sürdürülmesine dair güvenilir bir plan içermesi gerektiğini vurguladı.
Öte yandan İsrail Savunma Bakanlığından yapılan açıklamaya göre Gallant ile Austin görüşmede, “İsrail’in güney ve kuzeyindeki gelişmeler, iki ülkenin Gazze Şeridi’ndeki İsrailli esirlerin geri getirilmesi çabalarını” ele aldı.
Gallant, Kerem Ebu Salim Sınır Kapısı’nın İsrail bölgesine dün düzenlenen saldırı hakkında Austin’i bilgilendirdi.
Hamas’ın Gazze Şeridi’ndeki İsrailli esirlerin bırakılması için müzakere edilen anlaşma taslağını mevcut haliyle kabul etmediğini ifade eden Gallant, “başka alternatifin olmadığı durumda Refah dahil Gazze’de askeri eylemin gerekli olduğunu” aktardı.
Gallant, Hamas’ı İsrail’e saldırmak ve esir takası müzakerelerinde ciddiyet göstermemekle suçlayarak “Hamas’ın askeri ve idari otoritesini yok edilmesi ve Gazze Şeridi’ndeki İsrailli esirlerin geri getirilmesi” olarak sıraladığı “savaşın hedeflerine bağlı olduklarını” savundu.
İsrail Savunma Bakanı Gallant, Hamas hareketinin Tel Aviv hükümetiyle esir takası anlaşmasına varmak istemediğine dair göstergeler olduğunu iddia ederek, Gazze Şeridi’nin güneyindeki Refah kentini “çok yakında işgal edeceklerini” belirtmişti.
Başta Netanyahu olmak üzere İsrail’deki üst düzey isimler, Gazze Şeridi’nin güneyinde en az bir kez zorla yerinden edilmiş, 1,5 milyon kadar Filistinlinin sığındığı Refah’a kara saldırısı düzenleyeceklerini uluslararası toplumdan gelen uyarılara rağmen yineliyor.
Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, İsrail’in Gazze’ye saldırılarında öldürülen İsrailli esirlerin sayısının 70’i geçtiğini duyurmuştu. İsrailli esirlerin yakınları ve onların destekçileri, Refah’a düzenlenecek saldırının “esirlerin hayatını hiçe saymak anlamına geldiği” uyarısı yapıyor.
İsrail’in 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi’ne düzenlediği saldırılarda 24 binden fazlası kadın ve çocuk 34 bini aşkın Filistinli öldü. Gazze Şeridi’ndeki insani felaket ve yıkım karşısında İsrail, Uluslararası Adalet Divanında (UAD) “soykırım” suçlamasıyla yargılanıyor.
