Yargı reformuna Knesset “evet” sokaklar “hayır” dedi

İsrail hükümetinin, tartışmalı yargı düzenlemesine ilişkin kritik yasa tasarısını Knesset’teki birinci oylamadan geçirmesinden sonra ülke çapında protestolar başladı.

İsrail Meclisi Knesset’te gece saatlerinde yapılan oturumda, Yüksek Mahkemenin hükümetin aldığı kararları “kamu çıkarına hizmet etmediği, çıkar çatışması doğurduğu” gibi gerekçelerle “mantık dışı olduğunu” belirterek bozma yetkisini ortadan kaldırmayı öngören yasa tasarısı 120 sandalyeli parlamentoda 64 lehte, 56 aleyhte oy kullanılarak birinci oylamada kabul edildi.  Tartışmalı yasa tasarısının yürürlüğe girebilmesi için yeniden ilgili komisyonda görüşülmesi, Genel Kurul’da ikinci ve üçüncü kez yapılacak oylamalarda da kabul edilmesi gerekiyor.

İsrail Yüksek Mahkemesi, geçen yıl vergi suçlarından hüküm giyen, savcılıkla yaptığı anlaşma sonucu şartlı tahliyeyle serbest bırakılan ve yeni hükümette Başbakan Yardımcısı, İçişleri ile Sağlık Bakanlığına getirilen Ultra Ortodoks Şas Partisi lideri Arya Deri’nin “kabinede yer alamayacağına” hükmetmişti. Yüksek Mahkemedeki 11 yargıçtan 10’u ocak ayında “makuliyet” ilkesini gerekçe göstererek Deri’nin bakan olamayacağı yönünde oy kullanmış, bunun üzerine Başbakan Netanyahu, Deri’yi görevden almıştı.

Netanyahu hükümetinin bu maddeyi geçirmesinin ardından Deri’ye kabinede yeniden görev verebileceği belirtiliyor.

Foto: Mostafa Alkharouf / AA

Muhalefetten sokak çağrısı

Muhalefetteki Yeş Atid (Gelecek Var) Partisi lideri, eski Başbakan Yair Lapid, Netanyahu hükümetinin, yasa tasarısını, “gece hırsızları gibi” Meclis’ten geçirdiğini ifade etti. Lapid, Twitter hesabından, “Hükümet, anti-demokratik, yolsuzluk yasalarından başka hiçbir şeyin kendilerini ilgilendirmediğini kanıtladı” paylaşımını yaptı. Milyonlarca vatandaşın, İsrail bayrağıyla sokaklara dökülerek “pes etmeyeceğiz” diyeceğini vurgulayan Lapid, “Kavga bitmedi. İsrail devletinin değerlerinden asla vazgeçmeyeceğiz” değerlendirmesinde bulundu.

Eski Savunma Bakanı ve Ulusal Birlik Partisi lideri Benny Gantz da “çok sayıda İsraillinin, İsrail demokrasisini tehdit eden bir rejim darbesine karşı gösteri yapmak için dışarı çıkacağını” kaydetti. Gantz, “Tüm protestoculara sesleniyorum; yasaya ve polisin talimatlarına göre dışarı çıkın, gösteri yapın ve görevinizi yerine getirin. Sorumluluk alın ve darbeyi durdurun” ifadelerini kullandı.

İşçi Partisi lideri Merav Michaeli de “darbe hükümeti” olarak nitelendirdiğini Netanyahu yönetimininin “Halka yalan söylediği ve demokrasiyi ayaklar altına aldığını” savundu. Michaeli, Twitter hesabındaki açıklamasında İsraillilere seslenerek, “Hükümet yozlaştığında direniş şarttır! Çıkın ve gösterin” çağrısını yaptı.

24 kişi gözaltına aldı

Tartışmalar ve Genel Kurul’daki oylama protestoları yeniden alevlendirdi. Oylama öncesi bazı protestocular Knesset’e girerek milletvekillerinin oturuma katılımını engellemeye çalıştı. Knesset Muhafızları protestoculara fiziki müdahalede bulunarak Knesset’in dışına çıkardı.

Öte yandan binlerce kişi, ellerinde İsrail bayraklarıyla Tel Aviv, Batı Kudüs, Hayfa, Petah Tikva, Ramat Gan, Birussebi gibi kentlerde protestolar düzenledi. Protestocular, çok sayıda kentte yolları ve ana arterleri trafiğe kapattı.

İsrail polisi, Tel Aviv ile Kudüs arasındaki ana otoyolu trafiğe kapatan göstericilere tazyikli su ile müdahale etti, eylemcileri yerlerde sürükleyerek otoyoldan uzaklaştırdı. Polisin müdahalesinin ardından otoyol yeniden trafiğe açıldı. Tel Aviv’de de çok sayıda gösterici, kentin ana arteri Ayolon otoyoluna indi. İsrail polisi, yargı düzenlemesi karşıtı protestolarda, kamu düzenini bozdukları gerekçesiyle 24 kişiyi gözaltına aldı.

Genel grev çağrısı

İsrail’in en büyük işçi sendikası Histadrut’un Tel Aviv’deki genel merkezinin önünde toplanan yüzlerce gösterici ise sendikaya “genel grev ilan etmesi” için çağrı yaptı.

Protestocu gruplardan yapılan yazılı açıklamada, “Bizler, hükümetin darbesine karşı çıkan İsrail vatandaşları, ülkedeki en büyük işçi örgütü Histadrut’u hükümet diktatörce yasalar çıkarırken buna seyirci kalmamaya çağırıyoruz. Demokrasiye verilen bu zarar, hızlı bir şekilde İsrail’deki işçilerin haklarına da zarar verecektir” ifadelerine yer verildi.