Letonya’nın başkenti Riga’da yaşlı Ruslar, onlarca yıldır yaşadıkları ülkeye bağlılıklarının bir kanıtı olarak temel Letonca dil sınavına girmek için teste tabi tutuluyor.
Reuters’ın haberine göre, çoğu kadın olan katılımcılar, testte başarısız olmaları halinde sınır dışı edilmekten korkuyorlar.
Haberde Letonca yerine Rusça konuşmanın geçen seneye kadar sorun olmadığı fakat Ukrayna’daki savaşın tabloyu değiştirdiği öne sürülüyor. Reuters, geçen yılki seçim kampanyasına ‘ulusal kimlik ve güvenlik’ kaygılarının damga vurduğunu aktarıyor.
İçişleri Bakanlığı Devlet Sekreteri Dimitrijs Trofimovs, ‘Rus vatandaşlarının sadakatinden endişe edildiği için’ hükümetin ülkede bulunan ve çoğu yaşlı ve kadın olan Rus pasaportuna sahip 20.000 kişiden dil testi talep ettiğini söyledi.
“Sınır dışı edilirsem gidecek hiçbir yerim olmaz, 40 yıldır burada yaşıyorum,” diyen 70 yaşındaki eski İngilizce öğretmeni ve Riga rehberi Valentina Sevastjanova, Riga’nın merkezindeki özel bir okulda aldığı son Letonca dersinin ardından sınava girmek için bekliyor.
Öğretmen, 2011 yılında Belarus’taki hasta ailesini kolayca ziyaret edebilmek için Rus pasaportu aldığını belirtiyor.
Letonya’daki Rus pasaportu sahipleri, bu sayede 55 yaşında emeklilik, Rusya’dan emekli maaşı ve Rusya ve Belarus’a vizesiz seyahat hakkı elde ettiler.
Ukrayna savaşının başlamasının ardından ise Letonya Rus televizyon kanallarını kapattı, bir Sovyet İkinci Dünya Savaşı anıtını yıktı ve şimdi de Rusça eğitimi ortadan kaldırmak için çalışıyor.
Bu durum, Letonya’nın 1,9 milyonluk nüfusunun yaklaşık dörtte birini oluşturan etnik Rusların birçoğunun ülkedeki konumlarından endişe etmelerine neden oluyor.
Trofimovs, yıl sonuna kadar testi geçemeyen 75 yaş altı Rus vatandaşlarına ayrılmaları için makul bir süre verileceğini söyledi. Ayrılmadıkları takdirde ise ‘zorla sınır dışı edilme’ tehdidi ile karşı karşıya kalabilirler.
Yetkili, “Letonya’nın değil, başka bir devletin vatandaşlığını almaya gönüllü olarak karar verdiler,” diyor ve testin gerekli olduğunu çünkü Rus yetkililerin Ukrayna’ya müdahaleyi ‘yurtdışındaki Rus vatandaşlarını koruma ihtiyacıyla’ gerekçelendirdiklerini savunuyor.
Sevastjanova ise, “Letonca öğrenmenin doğru olduğunu düşünüyorum, ancak bu baskı yanlış,” diye düşünüyor.
“İnsanlar Rus ortamında yaşıyor. Sadece Ruslarla konuşuyorlar. Neden olmasın? Bu büyük bir diaspora,” diyen Sevastjanova, Rusça konuşulan işyerleri, Rus gazeteleri, televizyonu ve radyosu olduğuna dikkat çekiyor.
Sınavları düzenleyen Letonya Ulusal Eğitim Merkezinin başkanı Liene Voronenko, sınavı geçmek için temel Letonca cümleleri anlamaları ve “Akşam yemeği yemek istiyorum ve et değil balık tercih etmek istiyorum,” gibi basit cümlelerle konuşmaları gerektiğini söyledi.
