Maldivler’in yeni Devlet Başkanı Muhammed Muizzu çarşamba günü Pekin’de Çinli mevkidaşı Xi Jinping ile bir araya gelerek Hindistan ile ilişkilerin bozulduğu bir ortamda daha fazla yatırım ve turist arayışına girdi.
Xi, 2014 yılında Maldivler’in başkenti Male’ye yaptığı ziyaretten bu yana iki ülkenin Kuşak ve Yol Girişimi kapsamındaki işbirliğini selamladı. Devlet televizyonu CCTV tarafından yayınlanan zirve sırasında Xi, “Yeni koşullar altında, Çin-Maldivler ilişkileri geçmiş başarıların üzerine yenilerini inşa etmek ve ilerlemek için tarihi bir fırsatla karşı karşıyadır” dedi.
Muizzu’nun geleneksel ilk durağı olan Hindistan’dan önce Çin’e yaptığı gezi, Maldivler’in stratejik bir konuma sahip Hint Okyanusu takımadalarında nüfuz sahibi olmak isteyen Yeni Delhi’den uzaklaşıp Pekin’e yöneldiğinin bir işareti olarak görülüyor.
Tur, Maldivli bakanların Hindistan Başbakanı Narendra Modi hakkındaki aşağılayıcı sözleri üzerine Hindistan ile büyük bir diplomatik tartışmanın patlak verdiği bir döneme denk geldi.
Salı günü Fuzhou’da düzenlenen bir iş forumunda Muizzu, turizm ürünlerini çeşitlendirme ve yeni deneyimler sunma sözü vererek Çin’den daha fazla turist göndermesini istedi.
Muizzu, “Çin, Kovid öncesi 1 numaralı pazarımızdı ve benim isteğim Çin’in bu konumu yeniden kazanması için çabalarımızı yoğunlaştırmamızdır” dedi.
Hindistan’la turizm gerginliği
Maldiv istatistiklerine göre geçen yıl en çok turist gönderen ülke Hindistan’dı. Ancak Muizzu pazartesiden cumaya kadar sürecek olan Çin turuna başlarken, küçük ada Güney Asya komşusuyla olan bağları hızla yıpranıyor gibi görünüyordu.
Tartışma, Modi’nin X’te Hindistan’ın güney eyaleti Kerala kıyılarındaki Lakshadweep adalarında turizmi teşvik eden bir dizi paylaşım yapmasının ardından patlak verdi. Modi, Lakshadweep’in sakin plajları ve başbakanın yürüyüş yaptığı, bir koltukta dinlendiği ve şnorkelle yüzdüğü resimlerle gösterilen bu paylaşımların hiçbirinde Maldivler’e atıfta bulunmadı.
Bazı Maldivli bakanlar Modi’nin paylaşımlarını turistleri ülkelerinden uzaklaştırmaya yönelik bir girişim olarak değerlendirdi. Bu bakanlar arasında gençliğin güçlendirilmesinden sorumlu bakan yardımcısı Mariyam Shiuna da vardı ve Modi’yi “palyaço” ve “İsrail’in kuklası” olarak nitelendiren bir paylaşım yaptı. X’teki gönderisini daha sonra silse de ekran görüntüleri yaygın bir şekilde paylaşıldı.
Hindistan’ın baskısı sonrası, Maldiv hükümeti paylaşımları yapan bakan yardımcılarını açığa aldığını bildirdi. Dışişleri Bakanlığı pazar günü yaptığı açıklamada “Bu görüşler kişiseldir ve Maldivler hükümetinin görüşlerini temsil etmemektedir” dedi.
Ancak bu açıklama Hintlerin öfkesini yatıştırmaya yetmedi.
“BoycottMaldives” etiketi hafta sonundan bu yana sosyal medyada trend olurken, Bollywood film yıldızları ve kriket oyuncuları bile bu etikete katılarak insanları Hindistan’ın adalarını ve plajlarını keşfetmeye çağırdı. Bazı kullanıcılar Maldivler’deki tatil köylerinin rezervasyon iptallerinin ekran görüntülerini paylaştı.
Maldivler Turizm Bakanlığı’nın internet sitesine göre Hindistan 2023 yılında 209.198 kişi ile en çok ziyaretçi çeken pazar oldu. Bu rakam ikinci sıradaki Rusya’nın hemen önünde yer alarak %11,1’lik bir paya sahip olurken, onu %10 ile Çin takip etti.
Hindistan’ın en büyük seyahat platformlarından biri olan Ease My Trip, “ulusumuzla dayanışma içinde” Maldivler’e tüm uçuş rezervasyonlarını askıya aldığını duyurdu. Ayrı bir açıklama yapan Tüm Hindistan Tüccarlar Konfederasyonu, ülke çapındaki ihracatçı ve tüccarları ada devletiyle “iş yapmaktan kaçınmaya” çağırdı. Kuruluş Hindistan genelinde yaklaşık 80 milyon tüccarı temsil ediyor.
Hasar kontrolü yapan Maldivler Turizm Endüstrisi Birliği, Modi’ye ve Hindistan halkına yönelik “aşağılayıcı yorumları” şiddetle kınadı.
‘Çin en yakın ortağımız’
Hindistan Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Randhir Jaiswal ise, Muizzu’nun Türkiye’den sonra cumhurbaşkanı olarak ikinci yurtdışı destinasyonu olarak Hindistan’ı değil Çin’i seçmesiyle ilgili bir soruya geçen hafta gazetecilere verdiği yanıtta “nereye gideceklerine ve uluslararası ilişkilerini nasıl yürüteceklerine karar vermenin Maldiv hükümetine bağlı olduğunu” söyledi.
Tercihi konusunda çok az soru işareti bırakan Muizzu ise, iş forumunda Çin’in Maldivler’in “kalkınmadaki en yakın ortağı” olduğunu söyledi.
Çin ve Maldivler 2017 yılında bir serbest ticaret anlaşması imzaladı ancak anlaşma henüz onaylanmadı. Muizzu forumda yaptığı konuşmada hükümetinin anlaşmayı hızla uygulamaya kararlı olduğunu söyledi.
Ayrıca kentsel gelişim için denizden 10 milyon metrekare alanın ıslah edilmesi gibi yeni projeler de sundu.
Bazı uzmanlar ise, Muizzu Çin’i tercih etse bile, Hindistan’la tamamen bozuşmayacağı görüşünde.
