Editörün notu: Japonya’da yaklaşan Liberal Demokrat Parti liderlik yarışı tüm ülkede olduğu gibi uluslararası arenada da mercek altına alınmış durumda. Batılı düşünürler, ABD ve müttefiklerinin çıkarları için pragmatik muhafazakâr hareketin destekleyicisi Shinzo Abe haleflerinin LDP liderliğini sürdürmesi gerektiğini düşünüyorlar. Bu sayede ABD’nin “Özgür ve Açık Hint Pasifik Stratejisi”nin Çin ve bölgede güçlenen diğer ülkelere karşı bir koz olarak kullanılmasının kolaylaştırılması bekleniyor. International Christian Üniversitesi Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Bölümü Profesörü Stephen R. Nagy neden Abe grubunun liderlik yarışını kazanması gerektiğine dair notlarını The Japan Times’ta yazdı. Yazının çevirişini dikkatinize sunuyoruz.
***
Japonya Liberal Demokrat Partisi’nin başkanlık seçimleri müttefikler, rakipler ve sözde düşmanlar tarafından yakından izleniyor.
ABD, Kanada ve Avustralya açısından seçimin tercih edilen sonucu, Çin, Kuzey Kore ve hatta Güneydoğu Asya’nın tercih ettiği sonuçtan çok farklı.
Bu çeşitli paydaşlar hangi adayları öne çıkarıyor, neden onları tercih ediyorlar ve bölgesel ilişkiler açısından sonuçları ne olacak?
Japonya’nın uzun süredir devam eden ilişkileri olan aynı görüşteki ortakları, ülkenin başbakanının kim olacağının, kurallara dayalı düzenin sürdürülmesi açısından kritik olmasa bile önemli sonuçlar doğurabileceğini anlıyor.
2000’lerin başlarında Japon başbakanları, sık dönüşümlü olarak değişiyordu. Yabancı liderler, herhangi bir zamanda bir Japon başbakanının adını bile hatırlayamıyordu, dış politika önceliklerini ise hiç hatırlayamıyorlardı.
Bu durum, Shinzo Abe’nin 2012’de yeniden başbakan seçilmesiyle değişti. Ülke, Japonya’yı uluslararası alanda geri kalmış bir ülke olmaktan çıkarıp uluslararası bir lidere dönüştüren sekiz yıllık sürdürülebilir, odaklanmış ve vizyon sahibi bir iç ve dış politika deneyimi yaşadı.
Bugün “Özgür ve Açık Hint-Pasifik” çerçevesi onlarca ülke tarafından benimsenip yerelleştirilmiş olup, uluslararası hale gelen ilk Japonya kavramsallaştırılmış dış politika olmuştur.
Abe yönetiminde Japonya, Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık, Trans-Pasifik Ortaklığı için Kapsamlı ve İlerici Anlaşma ve Japonya-AB Ekonomik Ortaklık Anlaşması gibi ticaret anlaşmaları aracılığıyla Güneydoğu Asya ülkelerini Avustralya, Hindistan, Avrupa ve Kuzey Amerika’ya bağladı. Ayrıca, Osaka’daki G20 toplantısında Güvenle Dijital Serbest Akış girişimini ve altyapı ve bağlantıya odaklanan kalkınma ortaklıklarını destekledi.
Japonya’nın müttefikleri, liderliğe yönelik bu yaklaşımı sürdürecek bir başbakan istiyor. Bu nedenle, gençliğe, deneyimsizliğe veya eşcinsel evlilik gibi popülist kültürel sorunlara öncelik vermiyorlar. Ayrıca, LDP’de destek görmeyen liderlerin etkili politikaları uygulamak için gerekli olan hizip siyasetinde yol almakta zorlanacağını da kabul ediyorlar.
Ülkenin müttefikleri ve dostları arasında, etkili bir Japonya başbakanının Politika Araştırma Konseyi başkanlığı deneyimine, LDP içindeki çeşitli gruplar arasında müzakere etme yeteneğine, güvenlik konularında güçlü muhafazakâr kimlik bilgilerine ve parti üyelerinin çoğunluğuyla örtüşen değerlere sahip olması gerektiği konusunda net bir düşünce var.
Abe gibi önemli liderlerle işbirliği yapma ve çalışma konusunda kanıtlanmış bir geçmişe sahip olmak, bir adaya parti içi siyaset nedeniyle görevden alınmak yerine etkili bir şekilde liderlik edebilen sürdürülebilir bir başbakan olmak için gereken siyasi sermayeyi verir. Bu, ekonomik güvenlikten sorumlu devlet bakanı Sanae Takaichi’yi LDP’nin etkili bir politika uygulayıcısı ve lideri ve nihayetinde Japonya’nın lideri olma rolü için güçlü bir aday olarak konumlandırır.
İşte bilmece burada yatıyor: Japonya’nın ABD, Kanada ve Avustralya gibi yakın müttefiklerinin desteklediği lider, Güney Kore gibi komşu ülkeler için ideal bir tercih olmayabilir.
Güney Kore’deki ilericiler, Takaichi gibi adayları sağcı muhafazakarlığın sembolleri olarak görüyorlar. Haklı olsun ya da olmasın, onu eski Başbakan Abe’nin sözde proaktif politikaları Japonya’nın güvenlik duruşunu güçlendirip Güney Kore’yi Japonya’nın güvenilir ticaret ortakları beyaz listesinden çıkarma kararı ve onun görev süresi boyunca Seul ile Tokyo arasındaki ilişkilerin bozulmasıyla ilişkilendiriyorlar.
Takaichi’nin seçilmesi, Güney Kore, Japonya ve ABD arasındaki yeniden canlandırılan üçlü ilişki için sorun yaratabilir. Bu ilişki, üç ülke arasındaki bağları iyileştirme konusundaki kararlılığı nedeniyle uluslararası alanda övgü aldı.
Buna karşılık, Kuzey Kore ve Çin muhtemelen Takaichi veya eski Savunma Bakanı Shigeru Ishiba gibi deneyimli liderlerin kazanmamasından yana olurdu. Bunun yerine, eski bir çevre bakanı olan genç Shinjiro Koizumi’nin seçilmesini tercih ederlerdi. Uluslararası sahnedeki deneyimsizliği, gençliği ve akademik geçmişiyle birleşince, bu ülkeler avantaj elde etmek için bundan faydalanırdı.
Güneydoğu Asya’da ise partinin başkanı ve başbakanı konusunda daha ayrıntılı bir görüş hakim.
Birçok açıdan, görüşleri Japonya’nın diğer yakın müttefiklerinin görüşlerini yansıtmaktadır. Abe’nin sürdürülebilir liderliğine, Güneydoğu Asya ile etkileşimine ve Güneydoğu Asya Milletleri Birliği’nin merkeziliği savunmasına tanık oldular.
Bölge, Japonya’nın denizaşırı kalkınma yardımından (ODA), doğrudan yabancı yatırımından (FDI) ve ASEAN’ın merkeziliğini tanıyan yumuşak bir katılım yaklaşımından faydalandı. ASEAN içi entegrasyonun uzun süredir teşvik edilmesi ve bloktaki ortaklarla tutarlı iş birliği, yalnızca Çin’e karşı koymak için değil, aynı zamanda deniz alanlarının özgür, açık ve uluslararası hukuk tarafından yönetilir kalmasını sağlamada ortak çıkarları paylaşmak için de hayati önem taşımaktadır.
Bu ortak çıkarlar Güneydoğu Asya ile Japonya arasındaki tutarlı bağ olarak hizmet eder. Sonuç olarak, bölgenin liderleri liderlikte süreklilik ve ODA ve FDI aracılığıyla bölgede sürdürülebilir bir Japon varlığı ile güvenliğe yönelik yumuşak bir yaklaşım ararlar.
Güneydoğu Asya ülkeleri, ASEAN içinde ikili, minilateral ve çok taraflı ilişkilere yatırım yapacak ve LDP’de güvenilirliği olan deneyimli bir lider olan ve Güneydoğu Asya ile Japonya arasında köprü kuran politikalar izlemesine olanak tanıyan bir Japon lideri umuyor. Ülkenin müttefikleri ve dostları da başbakanlık, parti ve entelektüel düzeylerde devamlılık ve sürdürülebilir bir Japon liderlik varlığı istiyor.
Abe etkili liderlik ve katılım için bir çerçeve oluşturmayı başarmış olsa da iyileştirilmesi gereken alanlar hala var. Bunlara bölgedeki yatırım stratejilerini iyileştirmek, öncelikli ortakları belirlemek ve minilateral ilişkileri kurumsallaştırmak için çalışmak dahildir. Örneğin, Seul, Tokyo ve Washington arasındaki üçlü ortaklık ve ABD, Filipinler ve Japonya arasındaki iş birliği, bireysel liderlerin ötesine geçmeli ve sürdürülebilir iş birliği için sağlamlaştırılmalıdır.
Çin, Kuzey Kore ve potansiyel olarak Rusya gibi karşı ülkeler, Japonya’da dengesiz bir liderlik ve LDP’nin iç dinamiklerini yönetmekte zorlanan deneyimsiz bir başkan görmek isterler.
Muhtemelen etkisiz parti yönetimini bir fırsat olarak değerlendirirler. Bu koşullar, Japonya’nın bölgeyle etkileşime girmek, dayanıklılık oluşturmak ve olası revizyonist güçleri caydırmak için net bir vizyon ortaya koyma yeteneğini engelleyecektir.
Muhafazakâr pragmatizme dayanan LDP’nin iç mantığı, genç ve deneyimsiz bir liderin sözde kaos kartelinden etkili figürlerle etkili bir şekilde etkileşime girmesinin pek olası olmadığını öne sürüyor. Bunlar arasında, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Çin lideri Xi Jinping ve üçüncü nesil Kuzey Kore lideri Kim Jong Un ve ABD’den öngörülemeyen bir ortak yer alıyor.
Müttefikler, dost düşmanlar ve rakipler LDP başkanlık seçimlerine liderlikte devamlılık veya zayıflıkları istismar etme fırsatları merceğinden bakıyorlar. Bir sonraki LDP başkanı ve başbakanının kim olacağını düşünürken, umut ve pozitiflik değil, muhafazakâr pragmatizm kimin seçileceğinin belirleyici kriteri olacak.
