Hamas’ın 7 Ekim’de İsrail’e başlattığı saldırı ve Tel Aviv yönetiminin yıllardır abluka altında tuttuğu Gazze Şeridi’ne dönük saldırılarını şiddetlendirmesi ve gerilimin bölgeye yayılma riski, küresel ekonominin akıbetine ilişkin tahminleri kötüleştirdi.
New York Times‘a (NYT) konuşan, dünyanın en büyük danışmanlık şirketlerinden Ernst & Young’ın EY-Parthenon bölümünün baş ekonomisti Gregory Daco, Filistin-İsrail çatışmasının daha da tırmanması halinde dünya ekonomisinin kaybının 2 trilyon doları bulabileceği değerlendirmesini yaptı.
Uzmana göre, ‘askeri harekatın genişlemesine ilişkin en kötü senaryo’ altında, Orta Doğu’da ılımlı bir durgunluk başlayabilir ve petrol fiyatları muhtemelen varil başına 150 dolara yükselebilir.
‘Orta Doğu’da yaşananlar Orta Doğu’da kalmayacak’
Dünya Bankası’nın baş ekonomist yardımcısı Ayhan Köse ise gazeteye verdiği demeçte, enerji piyasası açısından ‘Orta Doğu’da yaşananların Orta Doğu’da kalmayacağını’ ve ‘küresel etkileri olacağını’ vurguladı.
Columbia Üniversitesi Küresel Enerji Politikası Merkezi Direktörü Jason Bordoff’a göre de ekonomideki durum ‘istikrarsız, belirsiz ve korkutucu’ ve ABD, Avrupa, İran ve Körfez ülkeleri de dahil olmak üzere çoğu ülke çatışmanın tırmanmasına sıcak bakmıyor.
Bununla beraber Dünya Bankası’nın baş ekonomisti Indermit Gill, “İlk defa aynı anda iki enerji şokuyla karşı karşıyayız,” diyerek Orta Doğu’daki şiddetlenmenin yanı sıra Ukrayna’daki çatışmanın etkilerine de dikkat çekti.
Gazetenin makalesinde, küresel ekonominin hala tüm ülkelerin toparlanmak için zaman bulamadığı pandemiden de etkilendiğine dikkat çekildi.
Gill, “Ekonominin en değişken aşamalarından geçiyoruz,” diye ekledi.
‘Mısır, Pakistan ve Sri Lanka gibi gelişmekte olan ülkeler gıda güvenliği sorunlarıyla karşı karşıya’
Orta Doğu’daki gerilimin tırmanması halinde diğer sektörlerde de kayda değer değişikliklerin yaşanabileceği kaydedilen makalede, artan enerji fiyatlarının gıda üretim maliyetlerini artıracağı ve alım gücünü düşürerek Mısır, Pakistan ve Sri Lanka gibi gelişmekte olan ülkelerde gıda güvenliği sorunlarına yol açacağı ifade edildi.
Aynı zamanda gelişmiş Avrupa ülkelerinin Orta Doğu’dan yeni bir göç dalgasıyla karşı karşıya kalacağı anımsatılan makalede, küresel petrol arzındaki düşüşün enflasyonu yükselteceği ve ekonomik büyümeyi yavaşlatacağı belirtildi.
Gazeteye göre, ekonomik sorunlar ‘tüm kıtalara yayılan’ jeopolitik anlaşmazlıklar nedeniyle daha da kötüleşiyor. Dolayısıyla ABD ile Çin arasındaki gerilimler, iklim değişikliği ve artan küresel borç da dahil olmak üzere bazı küresel sorunların çözümünü zorlaştırıyor.
NYT’ye göre siyasi çıkarların ekonomik çıkarların önüne geçmesi, faiz oranlarının yükseltilmesi ve kamu harcamalarının kısılması gibi geleneksel parasal ve mali araçların etkisini de zayıflatıyor.
