Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in Riyad’a ziyaretinin ikinci gününde düzenlenen Suudi Arabistan-Çin Zirvesinin sonuç bildirgesi yayınlandı.
Kral Selman bin Abdulaziz Al Suud ve Xi Jinping tarafından kabul edilen ve kamuoyuna duyurulan ortak açıklamada, “egemenliğe ve bağımsızlığa saygı”, “stratejik ortaklığı geliştirme” vurguları öne çıktı.
Kral Selman ile Devlet Başkanı Xi’nin “kapsamlı stratejik ortaklık anlaşması” imzaladığı hatırlatılan açıklamada, Şi’nin 2016 yılında Suudi Arabistan’a gerçekleştirdiği ziyaret ve sonrasındaki karşılıklı ziyaretler ile temasların ikili işbirliğini çeşitli alanlarda geliştirdiğine işaret edildi.
Riyad ‘tek Çin’ ilkesine bağlılığını bildirdi
Suudi Arabistan ile Çin’in dış işleriyle ilgili konularda birbirlerine verdikleri önceliği sürdürmeyi teyit ettiği vurgulanan açıklamada, gelişmekte olan ülkeler için işbirliği, dayanışma, karşılıklı çıkar ve kazan-kazan modeli oluşturmada mutabık kalındığı kaydedildi.
Taraflar birbirlerinin toprak bütünlüğüne bağlılığını yinelerken, Suudi Arabistan ayrıca, ‘tek Çin’ ilkesine bağlılığını teyit etti.
Özellikle enerji alanındaki ikili işbirliğinin önemli stratejik ortaklık konumunu güçlendirdiği belirtilirken, küresel petrol piyasalarındaki istikrarın önemine de değinildi.
Petrolü petrokimyaya dönüştürme teknoloji projelerinin geliştirilmesi üzerinde mutabakat sağlayan tarafların, elektrik, güneş enerjisi, rüzgar enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynaklarında projeler geliştirme konusunda da işbirliği yapacağı belirtildi.
Avrupa ve Afrika’ya enerji ihracı
Hidrokarbon kaynaklarında yenilikçi kullanımın yanı sıra barışçıl nükleer enerji alanındaki işbirliğini güçlendirme, enerjide akıllı sanayi gibi teknolojileri geliştirme alanlarında da anlaşma sağlandığı kaydedilen açıklamada, Çin’in Kuşak Yol İnisiyatifinde işbirliği, Suudi Arabistan’ın ilgili kurumlarının bu proje çerçevesinde çeşitli yatırımlara katılabilmesi ve Suudi Arabistan’ın enerji alanında faaliyet gösteren Çinli şirketler için hem üretim hem ihracat merkezi haline gelmesinin desteklenmesinin önemi vurgulandı. Bu bağlamda Suudi Arabistan’ın Vizyon 2030 projesi ile işbirliği fırsatlarına değinildi.
Enerji ürünlerini bölge ülkelerinin yanı sıra Avrupa ve Afrika’ya ihraç edecek ortak yatırım alanının da ele alındığına işaret edilen açıklamada, bu adımların, Suudi Arabistan’ın gelişmesine katkı sağlayacağı gibi Çin’in de ilgili yatırımlarla petrokimya sektöründe kendine yeter hale geleceği ifade edildi.
Bölgesel gündemler
İran nükleer programının barışçıl olmasını garanti altına almak için ortak işbirliğini geliştirmenin gerekliliği konusunda Suudi Arabistan ve Çin’in hemfikir olduğu aktarılan açıklamada, ayrıca İran’a Uluslararası Atom Enerjisi Ajansıyla işbirliği çağrısında bulunuldu.
Afganistan’ın terör grupları için bir sığınak haline gelmemesi gerektiğinin önemine dikkat çekilen açıklamada, Ukrayna krizinde de anlaşmazlıkların barışçıl yollarla aşılmasının önemi hatırlatıldı.
Filistin-İsrail meselesine de kapsamlı ve adil bir çözüm bulunması gerektiği vurgulanan açıklamada, Suriye krizine ilişkin siyasi çözüm çabalarını, ülkenin toprak bütünlüğü doğrultusunda yoğunlaştırmaya yönelik destek yinelendi.
Lübnan konusuna da değinilen açıklamada, bu ülkenin güvenliği, istikrarı ve toprak bütünlüğüne önem verildiği kaydedildi. Açıklamada, Lübnan’da gerekli reformların hayata geçirilmesi ve mevcut krizin aşılmasının önemine işaret edilerek, ülkenin terör örgütlerinin merkezi, terör eylemlerinin başlangıç noktası ve uyuşturucu kaçakçılığı için geçiş noktası olmasını önlemek üzere çalışma konusundaki isteklilik vurgulandı.
