Politico gazetesi, İsrail ve abluka altındaki Gazze Şeridi’ndeki Filistinli gruplar arasında tırmanan çatışmaların ‘şimdiden Avrupa Birliği’nin (AB) bütünlüğündeki ilk çatlaklara işaret ettiği’ ve bu durumun, acil AB dışişleri bakanları toplantısında ‘daha da kötüleşebileceği’ değerlendirmesini yaptı.
Gazete, AB içindeki ilk açık ihtilafın bölgeye yönelik yardım konusunda yaşandığını belirtti. Nitekim AB Komisyonu’nun Genişleme ve Komşuluk Politikasından Sorumlu Üyesi Olivér Várhelyi, pazartesi günü yaptığı açıklamada Komisyon’un Filistin Yönetimi’ne tahsis edilen 691 milyon avroluk yardımı donduracağını, tüm projeleri gözden geçirmeye başlayacağını ve tüm ödemelerin derhal dondurulacağını duyurmuştu.
Ancak Várhelyi’nin açıklamasını AB Komisyonu’nun Kriz Yönetiminden sorumlu üyesi Janez Lenarčič’in “AB’nin ihtiyaç sahibi Filistinlilere yönelik insani yardımları gerektiği sürece ulaştırılacaktır,” şeklinde attığı tweet takip etti.
Politico, AB Komisyonu üyelerinin bu farklı açıklamalarının ülkelerinin zihniyetini yansıttığına dikkat çekti. Várhelyi’nin ülkesi Macaristan, İsrail’i destekleme eğilimindeyken Lenarčić’in ülkesi Slovenya, geleneksel olarak birlikteki Filistin yanlısı ülkelerden biri.
Gazete, ayrıca bu tweet trafiğinin ardından AB Komisyonu’nun resmi bir açıklama yayınlayarak Filistin Yönetimi’ne dönük yardım projelerinin gözden geçirilmesinin ‘fon akışlarından hiçbirinin İsrail’e saldıran terör örgütlerine dolaylı destek sağlamadığını teyit etmeyi amaçladığını’ açıkladığını da aktardı.
Açıklamada, AB yardımlarının hangi kısmının durdurulacağı ve hangilerinin sürdürüleceği konusuna ise açıklık getirilmedi.
AB’deki mevkidaşları arasında en uzun süre bu görevi yürüten (2004’ten beri) Lüksemburg Dışişleri Bakanı Jean Asselborn, daha önce Várhelyi’yi kamuoyu önünde eleştirmiş, “Bu karar AB ülkelerine aittir ve AB dışişleri bakanları bunu görüşmek üzere salı günü bir araya gelecekler,” açıklamasını yapmıştı.
Bununla beraber Gazze’deki Filistinli gruplarının İsrail’e saldırısının ardından verilecek ilk tepkinin formüle edilme aşamasında da bariz farklılıklar ortaya çıktı.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, ‘Hamas’ın ayrım gözetmeksizin gerçekleştirdiği saldırıları en güçlü ifadelerle kınadığını’ belirtti.
Politico’nun kaynaklarına göre başta Danimarka, İrlanda ve Lüksemburg olmak üzere bazı üye ülkeler, AB’nin ortak açıklamasına derhal gerilimi azaltma çağrısının dahil edilmesi yönünde baskı yaparken Avusturya başta olmak üzere daha İsrail yanlısı ülkeler buna karşı çıktı.
Gazete, Brüksel’deki AB kurumlarının genel merkezlerinin aydınlatılmasında bile farklılıklar buluyor. AB Komisyonu binası İsrail bayrağı şeklinde aydınlatılırken, AB Konseyi binası ‘çeşitli AB ülkelerinin daha nüanslı tutumunu yansıtan’ nötr renklerle aydınlatıldı.
