Polonya Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski, Ukrayna’nın kendi topraklarında katledilen etnik Polonyalıları mezardan çıkarıp yeniden gömmesi, Almanya’nın da askeri işbirliğine yatırım yapması ve nazilerin Polonyalı kurbanlarına tazminat ödemesi gerektiğini söyledi.
Sikorski Financial Times’a (FT) verdiği demeçte, Ukrayna savaşı sürerken bile tarihi acıların bir kenara atılamayacağını söyledi ve 1940’larda Volhinya’da yaklaşık 100,000 etnik Polonyalının katledilmesini örnek gösterdi.
Dışişleri Bakanı, “İnsanların Hıristiyanlar gibi gömülme hakkı vardır ve bu Ukrayna’nın savaş çabalarını etkilemez. Birbirine yardım eden ülkeler arasında [mezar açma işlemlerinin] neden engellenmesi gerektiğini anlamıyorum,” dedi.
Ukrayna Ulusal Hafıza Enstitüsü geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, gelecek yıl toplu mezarlıklarda Polonyalı kurbanları yeniden aramaya hazır olduğunu belirtmişti.
Kiev, Polonya’da bulunan bir Ukrayna anıtının kaldırılmasını protesto etmek için 2017 yılında süreci durdurmuştu. Kiev ayrıca 2016 yılında Polonya Parlamentosunun katliamları soykırım olarak tanımlama kararına da itiraz ediyor ve son zamanlarda Varşova’dan gelen, bu tarihi meselenin çözülmemesi halinde Ukrayna’nın AB üyeliği hedefini raydan çıkarabileceği yönündeki uyarılardan rahatsız.
Ukrayna’nın eski Polonya Büyükelçisi Andriy Deşçıtsia, “Mevcut Polonya hükümetinin daha Avrupa yanlısı, daha Ukrayna yanlısı olacağına dair çok fazla beklenti vardı, ancak gündeme getirdikleri tarihi geçmişle ilgili konu önceki hükümetle aynı,” dedi.
Deşçıtsia bunun “Ukrayna toplumu için acı bir hayal kırıklığı” olduğunu söyledi ve “Savaşı kazanmazsak ve Ukrayna AB üyesi olmazsa kimse bu Volhinya meselesini çözemez,” dedi.
Sikorski, Almanya Şansölyesi Olaf Scholz’un temmuz ayında, Tusk tarafından önceki muhafazakâr Hukuk ve Adalet (PiS) hükümetinin Nazi Almanya’sı tarafından işlenen suçlar ve zararlar için 1,3 milyon avro talep etmesine alternatif olarak sunulan tazminat taleplerini karşılamak için “bir fırsatı kaçırdığını” söyledi.
Tusk, Berlin’de bir Polonya anıtı oluşturulmasını, Almanya’nın askeri işbirliğine yatırım yapmasını ve ayrıca nazilerin Polonyalı kurbanlarını tazmin etmek için henüz belirtilmemiş bir miktar para talep etti.
Sikorski, Scholz’un sadece 200 milyon avro tazminat önerdiğini ve ortak savunmaya yatırım yapma planı olmadığını söyledi. Bakan, “Tusk esasen 200 milyon avronun tek başına Polonya halkını ikna etmeyeceğini söyledi … ve bence haklıydı,” dedi.