Portekiz’de Chega artık ana muhalefet partisi

Portekiz’in sağcı Chega partisi, bu ay yapılan parlamento seçimlerinde son oyların sayılmasının ardından ülkenin ana muhalefet partisi oldu.

Bu, iki merkezci gücün 50 yıllık hakimiyetine son veren tarihi bir an olarak kayda geçti.

Eski rahip adayı ve futbol yorumcusu André Ventura’nın liderliğindeki Chega’nın ikinci olduğu, oyları en son sayılan yurtdışı vatandaşlar arasında birinci olmasıyla çarşamba günü açıklandı.

Nihai sonuçlar, “merkez sol” Sosyalistleri üçüncü sıraya düşürdü ve görevdeki “merkez sağ” Başbakan Luís Montenegro’nun çoğunluğu elde edemediğini teyit etti.

Bu durum, Montenegro’nun bir başka kırılgan azınlık hükümeti kurması ihtimalini artırdı. Montenegro, bir yıl önceki ilk seçim kampanyasından bu yana, “sorumsuz ve güvenilmez” olarak nitelendirdiği Chega ile koalisyon hükümeti kurmayı reddetti. 

Fakat sağın güçlü performansı, başbakanı Chega’nın öncelikleri olan göçmenlik başta olmak üzere bazı konularda tavrını sertleştirmeye ve belirli yasaların geçmesi için Chega’nın oylarını aramaya zorlayacak.

Ventura bu hafta gazetecilere verdiği demeçte, asıl meramının “Chega’nın göç ve güvenlik politikalarının yeniden şekillendirilmesinde ve Portekiz’in faşist diktatörlüğünün sona ermesinden sonra çoğu siyasi partinin sola kaymış olduğu dönemde yazılan 49 yıllık anayasanın revizyonunda oynayacağı rol” olduğunu söyledi.

Ventura’nın partisi, Portekiz’in 230 sandalyeli parlamentosunda 60 sandalye kazandı. Montenegro’nun Demokratik İttifak (AD) grubu 91, Sosyalistler (PS) ise 58 sandalye kazandı.

Financial Times’a (FT) konuşan Lizbon Üniversitesi siyaset bilimi profesörü Paula Espírito Santo, Montenegro “çıkar çatışması” iddiaları nedeniyle güven oylamasını kaybettikten sonra 18 Mayıs’ta yapılan seçimlerden bu yana Ventura’nın “daha sakin, daha kontrollü” olduğunu söyleyerek “Eskisi kadar agresif değil,” iddiasında bulundu.

Analistler, muhalefet lideri olarak Ventura’nın, Montenegro’dan hesap sorarken taviz vermeyen bir tutum sergilerken, aynı zamanda lider adayı olarak yeni bir sorumluluk imajı oluşturmaya çalışarak ince bir çizgi izleyeceğini belirtiyor.

Espírito Santo, “Bir sonraki adıma, bir sonraki seçimlere hazırlanıyor gibi görünüyor. Bu seçimlerde daha da yükselebilir ve hatta başbakan olabilir,” dedi.

Ventura, son beş yılda göçmenlere ve Portekiz’in Roman topluluğuna karşı sert söylemleriyle siyasi bir güç haline geldi. Aynı zamanda yolsuzluğu ve Lizbon’un köklü siyasi ikili iktidar sistemini de eleştirdi.

Bu hafta da iki ana akım partiye saldırmaya devam etti ve Montenegro’ya, 2024’te Sosyalistlerle yaptığı anlaşmayı tekrarlayarak göreve gelip bütçeyi geçirmemesi konusunda uyarıda bulundu.

Ventura, “Montenegro, statükoyu korumak, yani oylamaya rağmen her şeyi aynı tutmak, yani son 50 yıldır PS ve [AD] arasında gördüğümüz düzenlemenin devamı, ya da siyasi dinamikte niteliksel bir sıçrama sağlamak arasında seçim yapmak zorunda kalacak,” dedi.