Rusya’da Platforma ve OnIn sosyal araştırma şirketleri tarafından gerçekleştirilen kamuoyu yoklamasına katılanların çoğunluğu, son yıllarda Rusya’da başta yaşam standartları ve gelirler arasındaki uçurum olmak üzere sosyal eşitsizlik düzeyinin ciddi ölçüde arttığını düşünüyor.
RBK gazetesinin aktardığına göre son beş yılda eşitsizliğin arttığını söyleyenlerin oranı yüzde 53, azaldığını söyleyenlerin oranı ise yüzde 13. Yüzde 4’lük bir kesim ise Rusya’da hiç eşitsizlik olmadığı görüşünde.
Anket Haziran 2024’te çevrim içi olarak gerçekleştirildi. Ankete 18 yaş ve üzeri 1200 Rus katıldı. Örneklem oluşturulurken, nüfusun sosyo-demografik parametrelerinin yanı sıra farklı tipteki yerleşim yerleri ve federal bölgelere göre dağılımı da dikkate alındı.
Katılımcıların yüzde 37’si, eşitsizliğin son on yılda (2015’ten sonra) ülke tarihindeki en büyük hale geldiğini, 18. ve 19. yüzyıllarda Rusya İmparatorluğu’ndaki durumun ise sadece yüzde 33 oranında en kötüsü olduğunu belirtti.
Araştırma metninde, “İnsanlar, moderniteyi sosyal eşitsizliğin ağırlaştığı bir dönem olarak hissediyor,” ifadelerine yer verildi.
Katılımcılara göre, eşitsizlik Nikita Hruşçov döneminde (yüzde 1) ve Leonid Brejnev’in durgunluk döneminde (yüzde 2) Ruslar arasındaki minimum düzeydeydi.
Katılımcılara göre eşitsizlik düzeyi Perestroyka sırasında (yüzde 9) ve 1990’larda (yüzde 23) daha da arttı, ancak 21. yüzyılın başında (yüzde 10) geriledi.
Katılımcıların yüzde 28’ine göre önümüzdeki beş yıl içinde Rusya’daki sosyal eşitsizlik düzeyi aynı seviyede kalacak, yüzde 43’üne göre de artmaya devam edecek.
Sadece yüzde 17’lik bir kesi uçurumun daralmasını beklerken geri kalanı bir tahminde bulunmadı.
Katılımcıların yüzde 76’sı, Rusya’da eşitsizliğin var olmasının ve seviyesinin giderek artmasının temel nedeninin sosyal konum ve statü farklılıklarının ebeveynlerden çocuklara aktarılması olduğunu belirtti.
Üç kat daha az kişi (yüzde 26) sosyal eşitsizliğin insanların kariyerlerinde ilerlemek veya gelirlerini artırmak için farklı çabalar sarf etmelerinden kaynaklandığı görüşünü dile getirdi.
Araştırma metninde, “Katılımcılara göre, Rusya’daki eşitsizliğin temel dayanağı kalıtsal konum ve statülerdeki farklılık. Kamuoyunda memurların ve yüksek mevkilerde bulunan isimlerin çocuklarının ve akrabalarının ayrıcalıklı olduğu algısı devam ediyor ve bu tutum, kişinin kendine olan inancını ya da eşitleme için yapısal fırsatları geçersiz kılıyor,” denildi.
Diğer yandan Rusların çoğu (yüzde 57) sosyal eşitsizliğin varlığını anormal olarak değerlendirirken, katılımcıların yüzde 38’i bunu kaçınılmaz olarak nitelendiriyor. Sosyologlar, tam eşitlik isteyenlerin oranının özellikle düşük eğitimli ve düşük gelirli insanlar arasında yüksek olduğunu belirtiyor.
