Suudi Arabistan’ın ulusal petrol şirketi Saudi Aramco, en büyük pazarı olan Çin’le arasındaki ilişkiyi güçlendirmek için düzenlenen iki anlaşmayla, Çinli petrol rafinerisinin yüzde 10’unu 3,6 milyar dolara satın almayı kabul etti.
Shenzhen merkezli Rongsheng Petrochemical Co ile yapılan anlaşma kapsamında, Saudi Aramco, Çin’in Zhejiang eyaletindeki en büyük entegre arıtma ve kimyasal tesisine günde 480.000 varil Suudi ham petrolü tedarik edecek.
Aramco yaptığı açıklamada, anlaşmanın Rongsheng ile “uzun vadeli bir satış anlaşması kapsamında” günde 480.000 varil Arap ham petrolü arzını şart koştuğunu söyledi.
Yatırım, Suudi Aramco’nun diğer iki Çinli şirketle (Norinco ve Panjin) Çin’in kuzeydoğusunda günde 300.000 varil kapasiteli yeni bir rafineri ve petrokimya kompleksi inşa etmek için ortak bir girişimi duyurmasından bir gün sonra gerçekleşti.
Çinli şirketle anlaşmalar, Suudi Aramco’nun Çin’le olan tedarik sözleşmelerini günde 690.000 varil artırmayı vaat ediyor.
Rusya, Avrupa pazarlarına erişimini engelleyen Batı yaptırımlarının ardından, Çin ve Hindistan da dahil olmak üzere ülkelere petrol ihracatını artırmak için indirimli fiyat anlaşmaları teklif etmişti.
Çin gümrük verilerine göre Rusya, ocak ve şubat aylarında Çin’in en büyük ham petrol tedarikçisi olarak Suudi Arabistan’ı geçti ve günde yaklaşık 2 milyon varil sevkiyat yaptı. Suudi Arabistan ise, yılın ilk iki ayında yaklaşık 1,7 milyon varil/günde tedarik etti.
‘Uzun vadeli sözleşmeler Çin’deki pazar payının anahtarı’
Suudi Aramco’nun 2022 için 161 milyar dolarlık rekor kar elde ettiğini açıklamasının ardından bu ayın başlarında Financial Times’a konuşan şirketin yöneticisi Amin Nasser, şirketin Çinli alıcılarla yaptığı uzun vadeli sözleşmelerin, Çin’deki pazar payını herhangi bir indirime ihtiyaç duymadan elinde tutabilmesinin anahtarı olduğunu söyledi.
Şirketin satıştan sorumlu başkan yardımcısı Mohammed Al Qahtani de, Rongsheng’e yapılan yatırımın, şirketin “Çin’e uzun vadeli bağlılığını” ve Çin petrokimya sektörünün “temellerine olan inancını” gösterdiğini söyledi.
Anlaşmaların Aramco için “kilit bir pazarda önemli bir satın alma” olduğunu ve “sıvılardan kimyasallara stratejilerini desteklediğini” vurgulayan Qahtani, “Ayrıca Çin’in en önemli rafinerilerinden birine güvenilir bir temel ham petrol tedariki sağlamayı vaat ediyor” dedi.
‘Riyad ile ABD arasındaki bağların zayıfladığını gösteriyor’
Rongsheng’in Zhejiang Petroleum and Chemical Co. şirketinin sahibi olduğu ve işlettiği tesis günde 800.000 varil/gün ham petrol işleyebiliyor. Saudi Aramco, anlaşmanın yıl sonuna kadar tamamlanacağını ve onaylara tabi olmaya devam edeceğini açıkladı.
Yatırım bankası RBC Capital Markets’in emtia araştırma başkanı Helima Croft, anlaşmaların Çin pazarının önemini ve Suudi Arabistan ile ABD arasındaki bağların zayıfladığını gösterdiğini söyledi: “Bu, ekonomik geleceğin doğuda olduğunun ve Riyad’ın Washington-Pekin anlaşmazlığına sürüklenmekten kaçınmaya çalışacağının bir başka teyidi.”
Çin’de rafineri ve petrokimya tesisi inşa edecekler
Pazar günü de, Suudi Aramco’nun Çin’in kuzeydoğusundaki Panjin şehrinde rafineri ve petrokimya tesisi inşa edileceği duyurulmuştu. Saudi Aramco’dan yapılan yazılı açıklamaya göre, Çin’in Norinco ve Panjin şirketleriyle ortak girişim başlatıldı. Ortak girişimin yüzde 30’u Saudi Aramco’ya, yüzde 51’i Norinco ve yüzde 19’u Panjin’e ait olacak.
Norinco Group’un genel müdür yardımcısı Zou Wenchao, projenin iki ülke arasındaki “ekonomik ve ticari işbirliğini derinleştirmede önemli bir rol oynayacağını” söyledi.
İnşaatın 2023’ün ikinci çeyreğinde başlaması planlanıyor ve Suudi Aramco’dan günlük 210.000 varil ham petrol işleyecek olan tesisin 2026 yılına kadar tamamen faaliyete geçmesi hedefleniyor.
