Singapur ve Malezya, insan ve mal akışını geliştirmek ve büyümeyi artırmak amacıyla kara sınırlarında pasaportsuz QR kodu tabanlı bir gümrükleme süreci kuracak.
Perşembe günü iki ülke Johor-Singapur Özel Ekonomik Bölgesi’ni (ÖEB) kurmak üzere bir mutabakat zaptı imzaladı. Singapur ve yaklaşık 4 milyon nüfuslu güney Malezya eyaleti bir boğazla ayrılıyor ancak bir geçit ve bir köprüyle birbirine bağlanıyor. Eyalet ve şehir devleti ekonomik olarak birbirine bağımlı ve her gün yüz binlerce kişi sınırı geçiyor.
Ülkelerin ortak duyurusuna göre QR kodlu kontrol noktalarının uygulanması, çeşitli ekonomik bölge girişimleri arasında yer alıyor. Sistemin nasıl işleyeceğine dair ayrıntılar henüz açıklanmadı.
Diğer girişimler arasında, Singapur’daki işletmelerin eyalette kuracakları çeşitli onay ve lisanslar için başvuru süreçlerini kolaylaştırmak üzere Johor’da tek duraklı bir iş ve yatırım hizmet merkezi kurulması, kargo işlemleri için dijitalleştirilmiş süreçlerin benimsenmesi ve yenilenebilir enerji işbirliği yer alıyor.
‘Eşi benzeri görülmemiş bir fırsat’
Mutabakat zaptı Malezya Ekonomi Bakanı Rafizi Ramli ve Singapur Ticaret Bakanı Gan Kim Yong tarafından imzalandı. İmza törenine Başbakanlar Anwar Ibrahim ve Lee Hsien Loong da şahitlik etti.
Rafizi yaptığı ortak açıklamada imzaların “malların ve insanların sınır ötesi akışını artırmak, iş ekosistemini güçlendirmek ve hem Johor hem de Singapur’un ekonomik cazibesini yükseltmek için eşi benzeri görülmemiş bir fırsat” olduğunu söyledi.
Gan, JS-SEZ’in “her iki tarafın da birbirlerinin tamamlayıcı güçlerinden faydalanmaları ve birlikte büyüme fırsatlarını yakalamaları için bir köprü görevi göreceğini” söyledi.
İki ülke ekim ayında ekonomik bölge kurma planını açıklamıştı. Nikkei Asia, ortak bir bakanlık komitesinin önümüzdeki aylarda özel ekonomik bölgedeki projelerin ayrıntıları üzerinde çalışacağını bildirdi.
Ticari ilişkiler
Malezya İstatistik Dairesi’ne göre, Ocak-Kasım 2023 döneminde 335,6 milyar ringgit (72,3 milyar $) değerindeki ikili ticaretle Singapur ve Malezya birbirlerinin en büyük ikinci ticaret ortağı konumunda. Ayrıca Singapur, Ocak-Haziran 2022 döneminde Johor’un en büyük ikinci yabancı yatırımcısı oldu ve Johor’un imalat sektöründeki toplam doğrudan yabancı yatırımının %70’ine katkıda bulundu.
Her iki ülke de ticarete bağımlı ve ekonomileri geçen yıl küresel ekonomideki olumsuzluklardan etkilenerek bir önceki yıla göre daha düşük bir büyüme kaydetti.
Malezyalı düşünce kuruluşu Bait Al Amanah’ın araştırma direktörü Benedict Weeraseena Nikkei Asia’ya yaptığı açıklamada, özel ekonomik bölgenin ülkelere birçok büyüme fırsatı getireceğini söyledi.
Weerasena, “Singapur’un hizmetler, sermaye, teknoloji ve altyapı alanlarındaki uzmanlığından yararlanarak ve bunu Johor’un maliyet etkinliği, bol arazisi ve doğal kaynaklarıyla birleştirerek, ÖEB sinerjik bir ekonomik ortam yaratabilir” dedi.
Singapur İş Federasyonu İcra Kurulu Başkanı Kok Ping Soon, SEZ’in her iki ülkenin ekonomik rekabet gücünü güçlendirmek için potansiyel bir oyun değiştirici olduğunu söyledi. Bölge, “küresel şirketlerin büyüme ve yatırım için her iki lokasyonun tamamlayıcı güçlerinden faydalanmaları için genişletilmiş bir ekonomik alan yaratacaktır” dedi.