Rusya, ‘modern teçhizat’ karşılığında elinde Sovyet menşeli silahları ABD’ye veren Ekvador’dan muz ithalatını askıya aldı.
Son dönemde iç krizle anılan Ekvador, Sovyet menşeli silahlarını modern ABD teçhizatıyla takas etme planları nedeniyle Rusya’dan şiddetli tepki aldı.
Moskova, Latin Amerika ordularının cephaneliklerinin önemli bir kısmını barındıran Quito’nun Sovyet üretimi silahların daha sonra Ukrayna’ya transfer edileceğinden şüphelenerek misilleme tedbire başvurdu ve Ekvador’dan muz ithalatını kısmen askıya aldı.
Söz konusu ambargonun genişletilmesi de gündemde. Rusya Federal Veterinerlik ve Bitki Sağlığı Gözetim Kurumu (Rosselhodnadzor), yaptığı açıklamada ‘Hindistan’dan Rusya’ya gönderilen ilk muz partisinin’ geldiğini duyurdu ve aynı zamanda Ekvador’dan karanfil ithalatını kısıtlama tehdidinde bulundu.
Rosselhoznadzor, bu ayın başında bazı sevkiyatlarda Megaselia scalaris sineği tespit edildiği iddiasıyla Ekvadorlu beş şirketten muz ithalatını yasakladı.
Ekvator Devlet Başkanı Daniel Noboa, ocak ayı sonunda verdiği bir mülakatta silahların işe yaramaz olduğunu ifade etmişti ki bu iddia Ukrayna cephesinde söz konusu silahların yaygın olarak kullanılması nedeniyle Moskova’yı rahatsız etmişti.
Noboa, “Bunların hurda metal olduğunu kanıtladık. Uluslararası anlaşmalar uyarınca askeri teçhizat transfer edilemez, fakat bu tür hurda metaller transfer edilebilir,” ifadelerini kullandı.
Rusya’nın Quito Büyükelçisi Vladimir Sprinçan da 11 Ocak’ta yaptığı açıklamada “Ekvator makamlarına Rusya’nın tavrını bildirdik: Amerikalıların bu teçhizata ihtiyacı yok, üstelik hurda metal olarak nitelendirildiği için. Bunlara Rusya menşeli teçhizatı nasıl kullanacağını bilenlerin ihtiyacı var. Yetkilileri bunun dostane olmayan bir adım olacağı konusunda uyarmıştık,” diye konuştu.
Aynı zamanda Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, “Ortaklarımız tedarik edilen teçhizatın belirtilen amaçlar doğrultusunda kullanılması ve Rusya tarafının ilgili onayını almadan üçüncü bir tarafa devredilmemesi yükümlülüğünü içeren sözleşmelerin hükümlerinin gayet iyi farkında,” diyerek kararın Quito’da ‘yabancı paydaşlardan gelen ciddi baskılar’ nedeniyle alındığını da sözlerine ekledi.
Ekvador ekonomisine darbe
Moskova’nın kararı Ekvador’un tarım ihracatı açısından ciddi bir darbe olarak görülüyor. Ekvador Merkez Bankası’na göre ülkenin muz ihracatında Rusya’nın geçen yılki payı beşte bir orandaydı.
Kurum, Quito’nun meyve ticaretinden elde ettiği gelirin Ocak ve Kasım 2023 arasında 689 milyon dolara ulaştığını tahmin ediyor.
Karanfil ithalatının askıya alınması konusu ise daha az riskler barındırıyor. Rusya, Ekvador’dan ithal ettiği buketler için yılda 1 milyon doların altında harcama yaptığı için ilgili kararın Ekvador’un çiçek pazarı üzerindeki etkisinin asgari düzeyde olacağı tahmin ediliyor.
Ekvador ile ABD arasında 200 milyon dolarlık silah anlaşması
Organize suç örgütlerinin son dönemde çok daha aktif olduğu ülke, Washington’a Ukrayna ordusunun standartlarına uygun silahlar göndermesi karşılığında 200 milyon dolar değerinde ‘modern’ teçhizat alacaktı.
İngiliz düşünce kuruluşu Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü’nün (IISS) raporuna göre Quito’nun cephaneliğinde BM-21 Grad çoklu roketatarlar, Mi-8 ve Mi-17 helikopterleri ile Strela-2 ve Igla taşınabilir hava savunma sistemleri bulunuyor.
Ekvador’un yerini Hindistan doldurdu
Bununla birlikte Rosselhoznadzor, geçen günlerde yaptığı açıklamada Hindistan’dan ilk parti muzun geçen ay Rusya’ya gönderildiğini ve bir sonraki partinin şubat sonunda gönderilmesinin planlandığını belirterek, “Hindistan’dan Rusya pazarına yapılan muz ihracatının hacmi artacak,” açıklamasını yaptı.
Ayrıca kurum, önde gelen muz üreticilerinden olan Hindistan’ın Rusya pazarına mango, ananas, papaya ve guava gibi diğer meyveleri de tedarik etme niyetinde olduğu bilgisini verdi.
