Tayvan yönetimi, “Çin’in olası saldırılarına karşı savunma kapasitesini güçlendirme” gerekçesiyle zorunlu askerlik süresini 2024’ten itibaren 1 yıla çıkarılması kararı aldı.
CNA’nın haberine göre, Tayvan lideri Tsai Ing-wen, 4 ay olan zorunlu askerlik süresinin 1 Ocak 2024’ten itibaren 1 yıla çıkarılacağını duyurdu. Tsai, kararın, “Çin’in olası saldırılarına karşı Ada’nın savunma kapasitesini güçlendirmek amacıyla” alındığını bildirdi. Tayvan lideri, zorunlu askerlik hizmetini yapanlara ödenen aylık maaşın 6 bin 510 Yeni Tayvan dolarından (yaklaşık 212 dolar), 20 bin 320 Yeni Tayvan dolarına (yaklaşık 661 dolar) çıkarılacağını belirtti.
Karar, 1 Ocak 2005’ten sonra doğan Tayvan vatandaşı erkekler için geçerli olacak.
Çin ordusu tatbikatları yoğunlaştırdı
Diğer yandan Çin ordusu ada çevresindeki tatbikatlarını artırdı.
Çin ordusunun tatbikatları, ABD’de 2023 Ulusal Savunma Yetki Yasası’nın 23 Aralık’ta Joe Biden’ın imzalamasıyla yürürlüğe girmesinin ardından geldi. 2023 mali yılı için savunma harcamalarını gerekçelendiren yasada, “Çin’in çok boyutlu tehditlerine” dair hükümlerin yanı sıra Tayvan’ın kendi savunmasını güçlendirmesine destek için 5 yılda 10 milyar dolara kadar askeri yardım sağlanmasını öngören düzenleme yer almıştı.
Çin Halk Kurtuluş Ordusu Batı Cephesi Komutanlığından yapılan açıklamada, 71 askeri hava aracı ve 7 gemi ile yürütülen tatbikatın, “ABD ile Tayvan adası arasında artan gizli yakınlaşmaya yanıt olduğu” belirtildi.
ABD’nin önceki Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin ağustos başındaki Tayvan ziyareti, Çin’de tepkilere yol açmıştı.
Çin Dışişleri Bakanlığı Tayvan ziyareti ile ilgili “tek Çin” ilkesinin tanımladığı “kırmızı çizginin aşılması” uyarısında bulunmasına rağmen Pelosi’nin ziyarette ısrarcı olması ABD-Çin ilişkilerinde gerilime sebep olmuştu.
Tek Çin ilkesi
Pekin, 1949 yılında Çin Komünist Partisi’nin (ÇKP) iktidarı ele alarak Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmesinden bu yana “tek Çin” siyasetini benimsiyor ve Tayvan Adası’nı bir parçası olarak kabul ediyor. Pekin’in hedefi Hong Kong’da olduğu gibi Tayvan’da da “tek ülke, iki sistem” siyasetini uygulamak. ÇKP, uluslararası toplumda Tayvan’ın diplomatik tanınmasına karşı çıkıyor. Birleşmiş Milletler (BM) üyeleri 1971’de Çin Halk Cumhuriyetini tanıdıklarında “tek Çin” ilkesini kabul ettiler. Dolayısıyla Tayvan, ayrı bir ülke olarak BM tarafından tanınmıyor. Resmi olarak Washington da Tayvan’ı ayrı bir ülke olarak tanımamasına rağmen, Çin’in Tayvan’ı işgal edeceği söylemi üzerinden Tayvan’ı silahlandırarak hem Pekin’e karşı kışkırtıyor hem de bölgedeki askeri üssü olarak kullanıyor.
ABD Tayvan’ı silahlandırıyor
Göreve geldiğinden beri Çin’i Asya-Pasifik’te çevreleme politikası yürüten Biden yönetimi, bölge ülkeleri ile QUAD, AUKUS gibi ittifaklar kurarak Çin’e karşı “Serbest ve Açık Hint-Pasifik” vurgusu yapıyor. Mayıs ayında Japonya ve Güney Kore’yi ziyaret eden ABD Başkanı Biden, ziyaret öncesi yaptığı açıklamada, “Amerika’nın Avrupa ve Asya’daki ittifakları, bizi ve bence dünyayı güçlü ve güvenli tutuyor” ifadelerini kullanmıştı. Biden Japonya ziyareti sırasında ise Çin’in Tayvan’a müdahale etmesi halinde ABD’nin askeri olarak karşılık vereceğini vurgulamıştı. ABD özellikle son beş yıldır Tayvan’a silah satışını artırarak adayı silahlandırıyor.
Pekin yönetimi ise Tek Çin ilkesini vurgulayarak Tayvan’ın kırmızı çizgi olduğunu belirtiyor ve Washington’a 1978 yılında ABD ile Çin arasında imzalanan ortak bildiriyi hatırlatıyor. Buna göre ABD, Çin Halk Cumhuriyeti’ni tek meşru hükümet olarak tanıyor. Ancak ABD yönetimi bu bildiriyi pek çok kez ihlal etti.
