Trump, Putin ile Ukrayna hakkında görüştüğünü söyledi

ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Ukrayna konusunda görüştüğünü ve Putin’in çatışmanın sona ermesini istediğini söyledi. Kremlin ise bu görüşmeyi ne doğruladı ne de yalanladı.

ABD Başkanı Donald Trump, New York Post (NYP) gazetesine verdiği mülakatta Rus mevkidaşı Vladimir Putin ile yeniden seçildikten sonra ilk kez görüştüğünü açıkladı.

Trump ile NYP arasındaki işbirliği, iş insanının 1980’lerde New York sosyetesinde yer edinmeye çalıştığı dönemde başlamıştı. Rupert Murdoch gazeteyi satın aldıktan sonra, Trump’ın sık sık konuk olduğu bir magazin köşesi oluşturulmuştu. Ayrıca GQ dergisi de gazeteyi Trump’ın favori tabloidi olarak tanımlamıştı.

NYP‘nin Putin ile kaç kez görüştüğü sorusuna Trump, “Söylemesem daha iyi,” şeklinde yanıt verdi. ABD Başkanı, Putin’in cephede ölenlere “kayıtsız olmadığını” sonucuna vardığını belirtti. Trump, “İnsanların ölmesini istemiyor,” dedi.

Öte yandan Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, 9 Şubat’ta TASS haber ajansına yaptığı açıklamada, “Washington yönetiminin göreve başlamasıyla birlikte birçok farklı iletişim kuruluyor,” dedi ve ekledi: “Bu iletişimler çeşitli kanallar aracılığıyla yürütülüyor. Bu çok sayıda iletişim arasında, ben şahsen bazı şeyleri bilmiyor olabilirim, bazı şeylerden haberdar olmayabilirim. Bu nedenle bu [ülke liderlerinin görüşmesi] konusunda ne doğrulayabilirim ne de yalanlayabilirim,” ifadelerini kullandı.

Peskov daha önce, 5 Şubat’ta Moskova ile Washington arasında “ayrı ayrı bakanlıklar düzeyinde temaslar” olduğunu ve hatta son zamanlarda bu temasların “yoğunlaştığını” söylemişti.

Kremlin’in internet sitesinde yer alan bilgilere göre, liderler arasındaki son resmi görüşme 23 Temmuz 2020’de telefonla gerçekleşmişti. Bu görüşmede stratejik istikrar, silah kontrolü ve İran nükleer programı konuları ele alınmıştı. Putin, aynı yılın 2 Ekim’inde Trump ve eşi Melania’ya Kovid-19’dan dolayı geçmiş olsun dileklerini ileten bir telgraf göndermiş, ardından da meslektaşını yeni yıl dolayısıyla tebrik etmişti.

Trump, NYP‘ye verdiği mülakatta Ukrayna ihtilafını sona erdirmek için somut bir planı olduğunu belirtti ve ulusal güvenlik danışmanı Mike Waltz’a “bu görüşmeleri ayarlaması” çağrısında bulundu. Trump, detay vermeden “Görüşmek istiyorlar,” dedi. Amerikan başkanı ayrıca, Joe Biden’ın aksine Putin ile her zaman iyi ilişkileri olduğunu yineledi.

ABD Başkanı daha önce Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile 10 Şubat’ta başlayan haftada Washington’da bir araya geleceğini duyurmuştu.

NYP, Zelenskiy ile Amerikalıların güvenlik garantileri karşılığında Ukrayna’nın yer altı kaynaklarına olası erişiminin ele alınacağını yazdı. Ayrıca Zelenskiy’in 14-16 Şubat tarihleri arasında düzenlenecek Münih Güvenlik Konferansı’nda ABD Başkan Yardımcısı J.D. Vance ile de görüşebileceği belirtiliyor.

Batı basınında eş zamanlı olarak Putin-Trump zirvesinin olası yeri hakkında sızıntılar da ortaya çıkıyor.

Reuters haber ajansı 3 Şubat’ta Rusya’nın Putin ile Trump arasındaki görüşme için Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’ni (BAE) olası mekanlar olarak değerlendirdiğini bildirmişti.

Kaynaklara göre, bundan birkaç hafta önce üst düzey Rus yetkililer bu iki ülkeyi ziyaret etmişti. Putin, en son 6 Aralık 2023’te bu iki ülkeyi aynı gün içinde ziyaret etmişti.

Öte yandan Rusya Yüksek Ekonomi Okulu (VŞE) Avrupa ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi Müdür Yardımcısı Dmitriy Suslov, Vedomosti gazetesine verdiği demeçte, bu tür görüşmelerin genellikle her iki tarafça eş zamanlı olarak duyurulduğunu ve duyurunun diplomatik protokolün ihlali olduğunu kaydetti.

Suslov, Trump’ın bunu kasıtlı yapıp yapmadığının belirsiz olduğunu, ancak kasıtlı yapılmışsa, bunun Trump’ın kendi düşüncesine göre Ukrayna’daki çatışmaları sona erdirecek diyaloğu mümkün olan en kısa sürede başlatma girişimi olarak değerlendirilmesi gerektiğini ifade etti.

Uzman, Trump’ın bu şekilde kendi gündemini ilerletmeye çalıştığını düşünüyor. Benzer bir davranış modelinin, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşmesi sırasında Suudi Arabistan’ın Filistin devleti kurulmasını talep etmediği konusunda herkesi ikna etmeye çalıştığında da kullanıldığını belirtiyor.

Putin ve Trump arasındaki olası müzakerelerin gündemine gelince, Rusya’nın öncelikle ABD’nin kendisine yönelik politikasının temelden gözden geçirilmesini sağlamak istediği düşünülüyor.