Trump’ın Çin gemilerine yönelik liman ücretleri ABD denizcilik sektörünü tehdit ediyor

Sektör yöneticileri pazartesi günü ABD Ticaret Temsilciliği’nde (USTR) yapılan oturumda, Başkan Donald Trump’ın ABD gemi inşa sanayisini canlandırma planının, Çin bağlantılı gemiler için önerilen ve yerli gemi işletmecilerine, limanlara, ihracatçılara ve istihdam alanlarına zarar verecek ücretlere dayandığı için muhtemelen geri tepeceğini söyledi.

Söz konusu tartışma, Çin yapımı gemilerden alınan ve ABD limanlarına uğrama başına 3 milyon doları aşabilecek olan harçların istiflenmesi. Trump yönetimi bu ücretlerin Çin’in açık denizlerde artan ticari ve askeri hakimiyetini engelleyeceğini ve yerli yapım gemileri teşvik edeceğini söylüyor. ABD’li çelik işçileri sendikaları, ABD’li çelik üreticileri ve Demokrat milletvekilleri yerli sanayiyi canlandıracağını söyleyerek bu çabayı destekliyor.

Ancak bu fikir, Trump’ın yeniden inşa etmek istediği ABD tersanelerinden sipariş talebini artıracak olan aynı nakliye şirketlerinin ve müşterilerin hayatta kalmasını tehdit ettiği için yerel denizcilik endüstrisinde bir şok dalgası yarattı.

ABD’nin en büyük uluslararası okyanus kargo taşıyıcısı olan Florida merkezli Seaboard Marine’in CEO’su Edward Gonzalez pazartesi günü yaptığı açıklamada, “Amerikan gemi inşasını güçlendirme çabası istemeden de olsa Amerikan sahipli taşıyıcıları yok ederse ulusal çıkarlara hizmet edilmemiş olur” dedi.

Birçok ABD’li operatör gibi Seaboard da Çin’de üretilen gemilere güveniyor. Denizcilik veri sağlayıcısı Alphaliner’a göre 24 gemiden oluşan filosunda 16 adet Çin yapımı gemi bulunuyor.

ABD’li gemi işletmecileri, Çin bağlantılı gemilerden alınan ücretlerin, daha fazla ABD kargosunu, değişimi daha iyi karşılayabilecek kaynaklara sahip olan yabancı sermayeli okyanus taşımacılığı şirketlerine iteceğini söyledi.

USTR’ye göre Çin’in gemi inşa pazarındaki payı 1999’da %5’in altındayken 2023’te %50’nin üzerine çıktı.

Konuşmacılar, ABD tersanelerinin yılda 10’dan az gemi üretirken Çin’in 1.000 gemi ürettiğini söyledi.

Bu arada sektör yöneticileri, Japonya ve Kore’deki gemi yapımcılarının, ABD tersanelerinin kapasite oluşturması için geçecek yıllarda talebi karşılamakta zorlanacağını belirtti.

Amerika Deniz Ticaret Odası CEO’su Kathy Metcalf, mevcut Çin yapımı gemilerin değiştirilmesinin bir elektrik düğmesini çevirmeye benzemediğini söyledi. “Çin’i ve ABD deniz taşımacılığı sistemini cezalandırmak kabul edilebilir bir sonuç değildir” dedi.

ABD’li gemi işletmecileri, malları iç su yollarına, Büyük Göller boyunca ve ülkenin kıyılarında yukarı ve aşağı taşıyarak imalat, madencilik ve tarım gibi kilit Amerikan endüstrilerini destekliyor.

Tarım ihracatçıları USTR planındaki belirsizlik nedeniyle mayıs ayından sonra gemi rezervasyonu yapmakta zorlanırken, kömür endüstrisi temsilcileri de ücretlerin mallarını küresel pazara sunmayı zorlaştırdığını belirtiyor.

Indiana’da soya fasulyesi ve mısır yetiştiren Amerikan Soya Birliği yönetim kurulu üyesi Mike Koehne, “Yerli gemi inşasını artırmaya yönelik çabalarınızın çiftçilerin pazara erişimi pahasına olmamasını rica ediyorum” dedi.

İŞ KAYIPLARI

İthalata bağımlı Amerikan Ayakkabı ve Giyim Derneği’nin politikadan sorumlu kıdemli başkan yardımcısı Nate Herman, liman ücretlerinin Amerikalı işçiler için iş kaybına, Amerikan ihracat ve ithalatı için daha yüksek maliyetlere ve Amerikalı tüketiciler için kıtlık ve artan fiyatlara yol açacağını söyledi.

Çeşitli ticaret grupları tarafından yapılan ve liman ücretlerinden kaynaklanan yüksek maliyetlerin ABD ihracatının neredeyse %12 oranında düşmesine ve GSYİH’nin %0.25 oranında azalmasına neden olacağını gösteren yeni bir çalışmadan alıntı yaptı.

Herman, “Çalışkan Amerikan aileleri daha fazla fiyat artışını ve ürün kıtlığını kaldıramaz ve Amerikalı üreticiler ve çiftçiler daha fazla ihracat pazarını kaybetmeyi göze alamaz” dedi.

Temsilci Rosa DeLauro ve Kongre’deki diğer 62 Demokrat, pazartesi günü ABD Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer’e gönderdikleri mektupta, Çin’in sektördeki hakimiyetinin iş kayıpları ve kritik üretim kapasitesi açısından “kabul edilemez maliyetler ve riskler” getirdiğini söyleyerek önerilen ücretleri ve diğer “hızlı ve kararlı” eylemleri destekledi.

USTR’den, firmaların kargolarını Meksika ya da Kanada üzerinden yönlendirerek ücretlerden kaçınmalarına olanak tanıyacak bir kolaylık sağlamasını talep ettiler.

Haksız ticaret uygulamaları yasası kapsamındaki teklifi nihai hale getirmeden önce çarşamba günü yapılacak bir duruşmada daha fazla yorum dinleyecek olan USTR, yorum taleplerine hemen yanıt vermedi.

Mevcut teklifte ücretlerden tamamen kaçınmak için gemi işletmecilerinin Çin dışında yerleşik olması, filolarındaki gemilerin %25’inden azının Çin’de inşa edilmiş olması ve önümüzdeki iki yıl içinde Çin tersanelerinden sipariş veya teslimat planlamamış olması gerekiyor.

Bu ayın başlarında Reuters tarafından görülen bir yürütme emri taslağı, Çin yapımı gemilere sahip tüm filolara liman ücreti uygulayarak bu sınırı daha da daraltacak.

Gemi sahipleri daha büyük gemiler kullanarak ve büyük ABD limanlarına uğramaları sınırlandırarak bu darbeyi en aza indirmeye çalışabilir ancak bu limanları zor durumda bırakarak tedarik zinciriyle ilgili de bir strese yol açabilir.

Gemi ve liman işletmecilerine göre, gemi işletmecileri ayrıca ABD’ye giden kargoları Kanada ve Meksika’daki limanlara kaydırabilir ve yolculuğu tamamlamak için kamyonlara ve trenlere güvenebilir, ancak bu önlem de sınır geçişlerini tıkayabilir ve daha fazla altyapı aşınmasına ve yıpranmasına neden olabilir.