ABD’de başkan seçilen Donald Trump’ın Ortadoğu ve Arap işlerinden sorumlu danışmanı Massad Boulos, ABD’nin İsrail ile Suudi Arabistan arasında ilişki kurmayı istiyorsa, Filistin devletine giden bir “yol haritası” belirlemeyi tartışması gerektiğini söyledi.
Suudi yetkililer, Filistin devletine doğru ilerleme kaydedilmeden İsrail ile ilişki kurmayacaklarını uzun zamandır dile getiriyorlar.
Lübnan asıllı Amerikalı bir milyarder ve Trump’ın kızı Tiffany’nin kayınpederi Boulos’un bu noktayı vurgulaması önemli görülüyor çünkü Trump’ın yönetimine aldığı isimler büyük oranda Filistin devletini reddeden İsrail sağına yakın görülüyor.
Boulos geçen hafta Fransız Le Point dergisine verdiği geniş kapsamlı bir mülakatta, “Bence Filistin devletine götürecek bir yol haritası konusu ABD ile Suudi Arabistan arasındaki görüşmelerin önemli bir parçası. Bu kesinlikle çok önemli bir nokta,” dedi.
53 yaşındaki Boulos, Filistin devletine odaklanmayı, Trump’ın ilk dönemindeki dış politika başarısı olan İsrail ile dört Arap ülkesi arasındaki 2020 normalleşme anlaşmaları olan İbrahim Anlaşmalarının genişletilmesi açısından dile getiriyor.
Trump, İbrahim Anlaşmalarının genişletilmesi konusunda defalarca konuştu. Röportajda Boulos, Suudi Arabistan’ın bunu yapması halinde pek çok ülkenin daha İsrail ile ilişkilerini başlatacağını söyledi.
Boulos, “Suudi Arabistan’ın bugün bir Filistin devleti kurulmasını talep etmediğini, ama bunun için bir vizyon ve yol haritası istediğini unutmamak önemli, hepsi bu,” dedi.
Trump’ın önceliğinin, öncelikle Suudi Arabistan ile İbrahim Anlaşmaları konusundaki görüşmeleri yeniden başlatmak olduğunu kaydeden danışman, Suudi Arabistan ile İsrail konusunda anlaştıkları takdirde “en az 12 Arap ülkesinin” de hemen aynı şeyi yapmaya hazır olacağını ileri sürdü.
Boulos, Netanyahu’nun koalisyonundaki aşırı sağcı isimlerin Batı Şeria’yı ilhak etme çağrılarına değinmedi fakat Trump’ın 20 Ocak’ta göreve başlamasından itibaren “bu konuda çok açık ve kesin bir politika olacağını ve buna saygı duyulması gerektiğini” söyledi.
İbrahim Anlaşmaları imzalanmadan önce Trump, Batı Şeria’da Filistinlilerin özerkliğinin genişletilmesini öngören bir barış planı önermişti fakat İsrail yerleşimleri yerinde kalacak ve İsrail tüm bölge üzerinde güvenlik kontrolüne sahip olacaktı.
Filistinli liderler bu öneriyi kendilerine devlet statüsü tanımadığı için hemen reddetti ama Boulos bunun bir Filistin devletini onaylamakla eşdeğer olduğunu düşünüyor.
İşadamı, “Başkan Trump tarafından 2020’de önerilen plana bakarsanız, nihai bir Filistin devletinden çok açık bir şekilde bahsediyordu,” iddiasında bulundu.
İran konusunda ise Boulos, Trump’ın 2018’de Netanyahu’nun isteğiyle çekildiği nükleer anlaşmanın yerine yeni bir anlaşma yapılması gerektiğini söyleyerek Trump’ı tekrarladı.
Boulos ayrıca Trump’ın İran’da rejim değişikliğinden söz etmediğini de savundu ve “Rejim değişikliğinden değil, sadece nükleer anlaşmadan bahsetti ve mevcut rejimle müzakereye hazır olduğunu söyledi,” dedi.
Boulos röportajda dikkatli davranarak, Trump göreve başlamadan önce çok fazla şey söylemek istemediğini tekrarladı ve ABD’nin aynı anda sadece bir başkanı olması gerektiği inancını dile getirdi.
Boulos, “Sizin de çok iyi bildiğiniz gibi, biz hâlâ geçiş dönemindeyiz ve Biden yönetimi hâlâ iktidarda olduğu ve Amerikan diplomasisine yön verdiği sürece ABD dış politikasına müdahale etme hakkına sahip değiliz,” dedi.
