Donald Trump’ın Hazine Bakanı olarak seçtiği Scott Bessent senatörlere verdiği ifadede, yeni başkanın gümrük vergisi tehditlerini savunurken ABD’nin iktisadi gücünü “jeopolitik düşmanlara” karşı kullanacağını söyledi ve yurt içinde vergi indirimleri ve daha gevşek regülasyonlar için bastırdı.

Milyarder hedge fonu patronu Bessent perşembe günü, yeni yönetimin dünyanın en büyük ekonomisini nasıl yeniden şekillendirmeye çalışacağına dair en ayrıntılı planlarını açıkladı.

Bessent üç saat süren hararetli Kongre onay oturumunda, “Stratejik rakiplere karşı savunmasız olan tedarik zincirlerini güvence altına almalı ve ulusal güvenlik gereksinimlerimizi karşılamak için tüm hükümet yaklaşımının bir parçası olarak yaptırımları dikkatli bir şekilde uygulamalıyız,” dedi.

Bessent, kritik bir açıklama olarak, ABD dolarının dünyanın rezerv para birimi olarak kalmasını sağlamak gerektiğini de söyledi.

Yeni bakan, “günün en önemli ekonomik meselesinin” Trump’ın 2017 yılında bireyler ve işletmeler için getirdiği ve bu yıl Kongrede şiddetli bir mücadeleye konu olacak vergi indirimlerinin yenilenmesi olduğunu söyledi.

Bireylere ve işletmelere yönelik kesintilerin uzatılmamasının ABD için “iktisadi bir felaketi” tetikleyeceğini ve “finansal istikrarsızlıkta her zaman olduğu gibi, bu [felaketin] orta ve işçi sınıfı insanlarına düşeceğini” savunan Bessent, Ukrayna’daki savaş nedeniyle Moskova üzerindeki baskıyı arttırmak amacıyla Rus petrol sektörüne yönelik olası yaptırımları destekleme sözü de dahil olmak üzere uluslararası ekonomi politikasına ilişkin sert yorumlar da yaptı.

Bessent, “Başkan Trump talep ederse ve Ukrayna savaşını sona erdirme stratejisinin bir parçası olarak, özellikle Rus petrol devlerine yönelik yaptırımların Rusya Federasyonu’nu masaya oturtacak seviyelere çıkarılması konusunda yüzde 100 hemfikir olacağım,” dedi.

Bessent’in yorumlarının ardından Brent petrol fiyatı, 1 dolardan fazla artarak varil başına 81 doların üzerine çıktı.

Trump’ın “ABD’nin düşmanları” üzerindeki iktisadi baskıyı artırmaya çalışması nedeniyle yeni yönetimin İran ve Venezuela petrolünü de daha sert yaptırımlarla hedef alması bekleniyor.

Yeni ayrıntılar vermeyen Bessent, Trump’ın gümrük vergilerini haksız ticaret uygulamalarıyla mücadele etmek, ABD hükümetine gelir sağlamak ve diğer ülkelerle anlaşmalar yapmak için kullanacağını söyledi.

Bessent ayrıca, Trump’ın Çin’i mısır ve soya fasulyesi gibi daha fazla ABD tarım ürünü almaya zorlayacağını söyledi.

Bessent, “Yapay zekada, kuantum hesaplamada ve gözetimde, çiplerde kullanılabilecek her şey için çok titiz bir tarama sürecine sahip olmalıyız,” dedi.

İktisadi görünümle ilgili olarak Bessent, enflasyonun Fed’in yüzde 2’lik hedefine yaklaşmaya devam edeceğine inandığını söyledi ve Trump yönetiminin merkez bankasının para politikası konusundaki bağımsızlığına saygı göstereceğinde ısrar etti. 

Fakat Amerika’nın kötüleşen mali pozisyonu nedeniyle ABD Hazinesinin kriz dönemlerinde “borçlanma kapasitesini” kullanmakta zorlanacağı uyarısında bulundu.

Bessent, “Endişeliyim çünkü İç Savaş, Büyük Buhran, İkinci Dünya Savaşı ya da son Covid salgını olsun, birçok kez ABD Hazinesinden ulusu kurtarması istendi,” dedi. 

Yeni bakan, “şu anda sahip oldukları ile aynı şeyi yapmakta zorlanacaklarını” da sözlerine ekledi.

Federal hükümetin önemli bir harcama sorunu olduğunu ve son dört yılda GSYİH’nin ortalama %7’si gibi tarihi bir yüksekliğe ulaşan açıklara neden olduğunu öne süren Bessent, “Mali durumumuzu düzene sokmak için çalışmalı ve son dört yılda şaşırtıcı bir şekilde %40 oranında artan federal iç ihtiyari harcamaları ayarlamalıyız,” ifadelerini kullandı.

Bessent bu kapsamda, “enflasyonu tetikleyen savurgan harcamalar” yerine “ekonomiyi büyüten üretken yatırımlara” öncelik verilmesi gerektiğini söyledi.

Kongre harekete geçmezse, Amerikalıların tarihteki en büyük vergi artışıyla, 4 trilyonluk ezici bir vergi zammıyla karşı karşıya kalacağını ileri süren Bessent, “2017 vergi indirimleri ve İstihdam Yasasını kalıcı hale getirmeli ve Amerikalı üreticiler, hizmet çalışanları ve yaşlılar üzerindeki vergi yükünü azaltmak için yeni büyüme yanlısı politikalar uygulamalıyız,” dedi.

Bessent, “bu hedeflere birlikte ulaşmak için” en iyi yaklaşımın, büyüme yanlısı düzenleyici politikalar, vergi indirimi ve Amerikan enerji üretimini ve Amerikan ekonomisini serbest bırakmak olduğunu belirtti.

Donald Trump’ın içişleri bakanlığı için seçtiği isim, ABD’nin fosil yakıtlardan elektrik üretimini artırmaması ve elektrik şebekesini istikrara kavuşturmaması halinde “yapay zeka silahlanma yarışını” Çin’e kaptıracağı uyarısında bulundu.

Milyarder işadamı ve eski Kuzey Dakota Calisi Doug Burgum, perşembe günü ABD senatörlerine yaptığı açıklamada, şebekedeki zayıflıklar ve şirketlerin 24 saat enerji sağlayabilecek fosil yakıt tesisleri kurmasını engelleyen “barikatlar” nedeniyle ülkenin bir “elektrik krizi” yaşadığını söyledi.

Trump yönetiminin petrol sondajı için daha fazla kamu arazisi tahsis edeceğini ve “kesintili ve güvenilmez enerji” üreten yenilenebilir enerji şirketlerini destekleyen vergi indirimlerini azaltacağını da sözlerine ekledi.

Burgum senatodaki onay oturumunda, “Güneş her zaman parlamıyor ve rüzgar her zaman esmiyor,” dedi ve dengenin “bozuk” olduğunu sözlerine ekledi.

Enerji Bakanlığının önümüzdeki üç yıl içinde üç katına çıkacağını öngördüğü yapay zeka işlemeye yönelik veri merkezlerinin artan talebi nedeniyle ABD’de elektrik talebi görülmemiş oranlarda artıyor.

Burgum’un Ulusal Enerji Konseyine de liderlik etmesi de bekleniyor. Trump’ın “enerji çarı” olarak onaylanırsa, seçilmiş başkanın “sondaj yap, bebeğim, sondaj yap” vizyonunu hayata geçirmek için geniş yetkilere sahip olacak.

Salı günü Başkan Joe Biden, Demokrat liderin emisyonları azaltma ve iklim değişikliğine karşı koyma çabalarının bir parçası olarak, elektriğin temiz elektrik kaynaklarından elde edilmesi şartıyla federal araziyi yapay zeka altyapısı için açmak üzere bir idari emir imzaladı.

Burgum, karbon yakalama ve depolama gibi yeni teknolojilerin fosil yakıtların ürettiği emisyonları ortadan kaldırabileceğini, fakat teknolojinin ticari ve teknik fizibilitesi konusunda soru işaretleri olduğunu söyledi.

Eski vali, ABD’nin fosil yakıt üretimini kısıtlamanın çevresel bir fayda sağlamayacağını, çünkü daha az titiz hükümetlerin arz boşluğunu dolduracağını da sözlerine ekledi.

Burgum, Amerika’nın “dünyanın her yerinden daha temiz, daha akıllı ve daha güvenli enerji ürettiğini” savundu ve “Amerika’da enerji üretimi kısıtlandığında bu talebi azaltmaz, sadece üretimi Rusya, Venezuela ve İran gibi otokrat liderlerin çevreyi umursamadığı ülkelere kaydırır,” dedi.

Enverus’a göre ABD, 2030 yılına kadar faaliyete geçmesi beklenen 80 kadar tesisle birlikte, temel yük enerjisini artırmak için doğal gaz yakıtlı enerji santrallerinde bir patlama yaşamaya hazırlanıyor.

Biden döneminde çıkan Enflasyonu Düşürme Yasası (IRA), açık deniz petrol ve doğalgaz kiralama satışlarını yeni açık deniz rüzgar kiralamalarına bağladı.

Burgum, geliştirilmekte olan açık deniz rüzgar projelerini koruyup korumayacağı sorulduğunda yorum yapmayı reddetti. Trump, açık deniz rüzgar projelerini “ilk gün” sona erdirme sözü vermişti.

Wall Street’teki büyük Amerikan bankaları 2024 yılı bilançolarını açıkladı.

Çarşamba günü tüm yıl sonuçlarını açıklayan dört dev kredi kuruluşu, 2024 yılında Joe Biden’ın başkan olarak geçirdiği ilk yılın ardından en kârlı ikinci yılını geçirdi.

Grubun alım satım ve borç verme gelirleri faiz oranı hareketlerinden yararlanırken, yatırım bankacılığı gelirleri, yerlerde sürünen 2023’e göre %32 arttı.

Örneğin JPMorgan ABD tarihinde yıllık kârı 50 milyar doları aşan ilk banka oldu. Citigroup ise beş ana segmentinden üçünde (servet, ABD kişisel bankacılık ve hizmetler) rekor gelir elde etti.

Donald Trump’ın seçimleri kazanması ve politikaya ilişkin verdiği ipuçları piyasalarda dalgalanmalara yol açtığı için dördüncü çeyrekte ekstra bir kazanç artışı yaşandı. 

Öte yandan Bloomberg’e göre tek etken bu değildi, beklenenden daha güçlü istihdam rakamları Fed’in gelecekteki faiz indirimlerine yönelik beklentileri sıfırladı.

Bu tür akınlar Goldman Sachs hisse senedi işlemcilerinin yıl için rekor gelir elde etmesine yardımcı oldu. JPMorgan’da hisse senetleri ve sabit gelirli ürünlerle ilgilenen masalar şimdiye kadarki en iyi dördüncü çeyreklerini geçirdi.

Bu arada, kurumsal anlaşmalar da hız kazandı. En büyük bankalar arasında en küçük Wall Street varlığına sahip olan Wells Fargo bile yatırım bankacılığından elde ettiği yıllık geliri %62 oranında artırdı.

Bank of America ve Morgan Stanley bugün sonuçlarını açıklayacak.

JPMorgan İcra Kurulu Başkanı Jamie Dimon, kasım ayı ortasında düzenlenen küresel bir zirvede CEO’lara Trump’ın zaferinden sonra birçok bankacının “sokakta dans ettiğini” söylemişti.

Yöneticiler uzun süredir Biden yönetiminin düzenleyici gündeminden yakınıyor ve bu gündemi kredileri daha az kârlı hale getirmekle suçluyorlardı.

Goldman’dan David Solomon analistlere verdiği demeçte, şirket liderleri arasında “bir duygu kayması yaşandığını” söyledi ve “2025’e girerken bir pupa rüzgarımız varmış gibi hissediyoruz,” dedi.

Düzenleyicilerle daha “yapıcı” tartışmalar yapılacağını öngören Solomon, Fed’in kredi verenlere yönelik stres testi uygulamasını eleştirerek bunun “anlayamadıklar” sonuçlar doğurduğunu söyledi.

Dimon da yetkililerin ekonomik büyüme ve banka güvenliği arasında denge kurması gerektiğini söyledi ve bunun, “şeffaf, adil, bütüncül bir yaklaşıma sahip ve titiz veri analizlerine dayanan kurallar koymakla ilgili” olduğunu söyledi.

Şimdi banka yöneticileri arasındaki beklenti, Trump’ın atadığı isimlerin regülasyonu azaltacağı, bazı kuralları yürürlükten kaldıracağı ve batamayacak kadar büyük kredi verenlerin ekonomik şoklara karşı kendilerini tamponlamak için daha fazla sermaye tutmalarını gerektiren bir kampanyayı azaltacağı veya bırakacağı yönünde.

Bu da 2024’teki kazançlardan sonra banka liderlerinin hissedar ödemelerini artırma konusunda kendilerine daha fazla güvenmeleri anlamına geliyor.

Çarşamba sabahı Citigroup hisseleri, firmanın önümüzdeki yıllarda 20 milyar dolarlık hissesini geri satın alma planlarını açıklamasının ardından Trump’ın zaferinden bu yana en büyük sıçramasını gerçekleştirdi. Bu, bankanın kâr tahminini düşürme kararına rağmen gerçekleşti.