Venezuela Devlet Başkanı Nicolás Maduro, 28 Temmuz’da yapılan başkanlık oylamasından zaferle çıkarak üçüncü dönem de görevde kalmayı başardı.
Ülkenin Ulusal Seçim Konseyi (CNE) tarafından yayınlanan ilk bültende Maduro’nun oyların yüzde 51,2’sini alarak “geri döndürülemez bir eğilim” sergilediği, buna karşılık ana rakibi muhalefetin adayı Edmundo González’in oyların yüzde 44,2’sini aldığı açıklandı.
Başkanlık yarışına katılım oranı yüzde 59 oldu. İlk açıklama, oy kullanma merkezlerinin yüzde 80’inde sayım yapıldıktan sonra yapıldı.
CNE Başkanı Elvis Amoroso pazar günü gece yarısı düzenlediği basın toplantısında, “Herkesi Anayasa ve yasalara saygı göstermeye ve halkın iradesine saygı duymaya çağırıyoruz,” dedi. Amoroso, sonuçların “iletim sistemine yapılan bir saldırı” nedeniyle geciktiğini de sözlerine ekledi ve yetkilileri soruşturma yapmaya çağırdı.
Maduro, galibiyeti Chavez’e ithaf etti
Maduro, Miraflores Başkanlık Sarayının dışındaki sevinçli kalabalığa katıldı ve seçimin “ulusal bağımsızlık için bir zafer” olduğunu ilan etti.
Destekçilerine seslenen Başkan, “Faşizm, Bolívar ve Chávez’in topraklarından geçemeyecek. Bu barış için, istikrar için ve Cumhuriyetimiz için bir zaferdir,” dedi.
Maduro, ABD ve diğer uluslararası aktörleri sonuçlara saygı göstermeye ve Karayip ülkesinin iç işlerine karışmamaya çağırdı.
Başkan zaferi, pazar günü 70. doğum günü kutlanacak eski Başkan Hugo Chavez’e ithaf etti ve “Venezuela halkı sizi asla hayal kırıklığına uğratmadı!” dedi.
ABD destekli muhalefet sonuçları tanımıyor
Muhalefetin kampanya çalışmalarına liderlik eden sağcı siyasetçi María Corina Machado gazetecilere yaptığı açıklamada González’in Venezuela’nın yeni seçilmiş başkanı olduğunu ve tüm eyaletlerde kazandığını söyledi.
Machado, “Ezici bir zafer kazandık ve bunu herkes biliyor,” dedi.
Machado takipçilerini “gerçeği savunmaya” çağırdı ve silahlı kuvvetlerin “sonuçlara saygı duyulmasını sağlaması” gerektiğini belirtti.
Milei’den “darbe” çağrısı
Öte yandan Arjantin hükümeti ve lideri Javier Milei, Venezuela’daki seçimlerde hile yapıldığını öne sürdü ve Nicolás Maduro’yu “halkın sandık yoluyla ortaya koyduğu iradeye saygı göstermeye” çağırdı.
Mile, “Venezuelalılar Nicolás Maduro’nun komünist diktatörlüğüne son vermeyi seçti. Veriler muhalefetin ezici zaferini ilan ediyor ve dünya yıllarca süren sosyalizm, sefalet, çöküş ve ölümden sonra yenilgiyi kabul etmesini bekliyor,” dedi.
Milei X hesabı aracılığıyla, “Arjantin’in başka bir sahtekarlığı tanımayacağını ve Silahlı Kuvvetlerin bu kez demokrasiyi ve halkın iradesini savunacağını umduğunu” söyledi.
Arjantinli lider, ”Diktatör Maduro, defol!” diyerek seçim sonuçlarını tanımadıklarını ilan etti.
Arjantin Devlet Başkanı’nın tweet’i Caracas’ta öfkeye neden oldu ve Venezuela Dışişleri Bakanı Yvan Gil cevap verdi.
Gil X’ten seslenerek, “Arjantin halkı er ya da geç bunun bedelini ödeyecek, ezici zaferimiz halkımızın sizin desteklediğiniz faşizmi yeneceğinin açık bir işaretidir,” dedi.
Arjantin Dışişleri Bakanı Diana Mondino da Maduro’dan “yenilgiyi kabul etmesini” istedi ve “Chavista diktatörlüğüne karşı oy farkı çok büyük. Tüm eyaletlerde %35’in üzerinde oy kaybettiler. Gerçeği gizlemek için herhangi bir hile ya da şiddet söz konusu değildir,” iddiasında bulundu.
Küba, Nikaragua, Bolivya ve Honduras’tan Maduro’ya tebrik
Maduro’nun seçim zaferinin ardından Güney Amerika ve Karayiplerden de sonuçlara yönelik yorumlar gelmeye başladı.
Bolivya Devlet Başkanı Luis Arce Maduro’yu tebrik etti ve “Venezuela halkının iradesine sandıkta saygı gösterildiği” için kutladı.
Arce, “Bu demokratik kutlamayı yakından takip ediyoruz ve Venezuela halkının iradesine sandıkta saygı gösterilmesini memnuniyetle karşılıyoruz,” dedi.
Küba Devlet Başkanı Miguel Diaz-Canel de Maduro’yu bu “tarihi zafer” dolayısıyla kutladı. Küba lideri X’te, “Bugün Venezuela halkının onuru ve cesareti baskılara ve manipülasyonlara karşı zafer kazandı,” diye yazdı.
Nikaragua Devlet Başkanı Daniel Ortega ve eşi Rosario Murillo Maduro’ya bir mektup gönderdi ve Venezuela Dışişleri Bakanı Yvan Gil tarafından yayınlanan mektupta “büyük zaferi” selamladılar.
Honduras Devlet Başkanı Xiomara Castro da Maduro’yu “egemenliğini yeniden teyit eden tartışmasız zaferi” dolayısıyla kutladı.
ABD, Şili ve Kosta Rika Maduro’nun zaferine gölge düştüğünü öne sürüyor
Şili Devlet Başkanı Gabriel Boric ise sonuçlara şüpheyle yaklaştı.
“Maduro rejimi yayınladığı sonuçlara inanmanın zor olduğunu anlamalıdır,” diye yazan Boric, ülkesinin “doğrulanabilir olmayan” verileri tanımayacağını açıkça ifade etti.
Boric, “Uluslararası toplum ve özellikle de sürgündeki milyonlarca Venezuelalı da dahil olmak üzere Venezuela halkı, seçim kayıtlarının ve sürecinin tamamen şeffaf olmasını ve hükümetle uzlaşmayan uluslararası gözlemcilerin sonuçların doğruluğunu açıklamasını talep ediyor,” diye ekledi.
Kosta Rika hükümeti yaptığı açıklamada Maduro’nun seçimini tanımadığını, “hileli” olarak nitelendirdiğini ve “reddettiğini” söyledi.
Guatemala Devlet Başkanı Bernardo Arevalo da hükümetinin CNE tarafından açıklanan sonuçları kabul etme konusunda “çok tereddütlü” olduğunu söyledi.
Daha önce ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken seçim sonuçlarına ilişkin “ciddi endişelerini” dile getirmişti.
Blinken, “Açıklanan sonuçların Venezuela halkının iradesini ya da oylarını yansıtmadığına dair ciddi endişelerimiz var. Her oyun adil ve şeffaf bir şekilde sayılması, seçim yetkililerinin muhalefet ve bağımsız gözlemcilerle gecikmeksizin bilgi paylaşması ve seçim yetkililerinin oyların ayrıntılı dökümünü yayınlaması kritik önem taşımaktadır,” dedi.
