Vietnam Milli Savunma Bakanlığı, ülkenin silah tedarikini modernize etmek ve çeşitlendirmek amacıyla 30 kadar ülkeden 240’tan fazla katılımcıyı Güneydoğu Asya’daki türünün en büyük etkinliklerinden olan Vietnam Uluslararası Savunma Fuarı’nda ağırlıyor.
2022’de başlayan ve iki yılda bir düzenlenen etkinlik, şirketlere ve kuruluşlara silah ve savunma ekipmanlarını sergileyebilecekleri ve müzakerelerde bulunabilecekleri bir alan sağlıyor.
Katılımcılar arasında C-130 nakliye uçağı ve A-10 saldırı uçağı gibi donanımları sergileyen Lockheed Martin’in de aralarında bulunduğu 13 Amerikan şirketi yer alıyor ki bu da ABD’nin sadece maketlerini sergilediği 2022 fuarına kıyasla önemli bir değişiklik.
Hint-Pasifik Komutanlığı Komutanı Amiral Samuel Paparo, ABD’nin Vietnam’ın askeri modernizasyonuna güçlü destek verdiğini söyledi. İki ülke diplomatik ilişkilerini 2023 yılında kapsamlı stratejik ortaklığa yükseltti.
Paparo, Amerikan ve Vietnam taraflarının “birlikte eğitim yapmak için ortak çıkar alanlarını tanımladıklarını” söyledi ve “Yani pilotlar A-10’larda eğitim görüyor ve aynı zamanda T-6’larda da eğitim görüyor” dedi. ABD kasım ayında Vietnam’a T-6 eğitim uçağı tedarik etti. Pilotlara ABD yapımı uçakları kullanmayı öğretmenin, gelecekte Amerikan savaş uçakları ya da nakliye uçakları satın alınmasına yol açması bekleniyor.
Fuar, Rusya ve Ukrayna’nın yanı sıra İsrail ve İran ile kendisini Küresel Güney’in bir temsilcisi olarak konumlandıran Hindistan gibi büyük çatışmaların karşıt taraflarında yer alan ülkelerden katılımcıları bir araya getirdi. Çin, en büyük silah ihracatçısı China North Industries tarafından temsil edilirken, Japonya’dan IHI ve Nidec grubu katılıyor.
Orduyu modernize etme hedefi
Başbakan Pham Minh Chinh, Savunma Bakanı Phan Van Giang ile birlikte fuar alanını gezerek sergilenen uçak, tank ve füzeleri inceledi.
Başbakan açılış töreninde yaptığı konuşmada Vietnam’ın “ülkenin kendisini erken ve uzaktan korumasına yardımcı olacak savunma yeteneklerini güçlendireceğini” söyledi.
Vietnam, hala eski Sovyetler Birliği tarafından geliştirilen ve Sovyet askeri desteğinin Vietnam Savaşı’nda ABD’nin yenilmesinde önemli bir rol oynamasının ardından standart haline gelen birçok silahı kullanan ordusunu modernize etmek istiyor.
Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün verilerine göre 2000-2023 yılları arasında Vietnam’ın silah ithalatının %80’inden fazlasını Rus yapımı silahlar oluşturdu.
Ukrayna’da 2022 yılında başlayan savaş, Vietnam’a yapılan sevkiyatların durmasıyla birlikte bu bağımlılık düzeyinin risklerini ortaya çıkardı. SIPRI’ye göre 2023 yılında Rusya’dan yaptığı silah ithalatı, 2014 yılında görülen en son zirvenin %1’inden daha azdı.
Vietnam tedarikini çeşitlendirmek için dengeli diplomasisini kullanıyor.
Yer yer Güney Çin Denizi’nde Çin’le gerginlikler yaşayan Vietnam, ABD ile silah tedariki konusunda görüşmeler yürütüyor. Pekin ile sınır anlaşmazlığı yaşayan Hindistan da 2023 yılında Vietnam’a bir korvet vermişti. Vietnam’ın Kuzey Kore ile ilişkilerini sürdürmesine rağmen Güney Kore de olası bir tedarikçi olarak görülüyor.
Ancak Vietnam’ın Rus silahlarına olan aşırı bağımlılığını sona erdirmek zor olacak. Güney Koreli bir diplomatik yetkili, “Mevcut Rus silahlarıyla uyumluluk bir engel” dedi.
Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol 2023 yılında Vietnam’a üst düzey bir satış ziyaretinde bulunmuştu.
İsrail potansiyel bir alternatif silah tedarikçisi olarak görülüyordu ve Vietnam 2013-2018 yılları arasında bu ülkeden yaptığı ithalatı artırmıştı. Ancak bu sevkiyatlar COVID-19 salgını nedeniyle durdu ve İsrail o zamandan beri Orta Doğu’daki çatışmalar nedeniyle kendisi de bir silah ithalatçısı haline geldi.
