Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vučić Financial Times’a (FT) verdiği demeçte, hafta sonu sınıra asker yığmalarına rağmen Sırbistan ordusunun Kosova ile idari sınırı geçmeye niyeti olmadığını, zira çatışmanın tırmanmasının Sırbistan’ın AB’ye katılma arzusuna ters etki yapacağını söyledi.
Sırp lider, “Çatışmaların tırmanması Sırbistan’ın AB’ye katılma arzusuna ters düşecektir. Bu neden Belgrad’ın işine yarasın ki? Bir yıldır inşa ettiğimiz bir pozisyonu neden bir günde yok edelim? Sırbistan savaş istemiyor,” dedi.
Sırbistan’ın ordusunu idari hatta gönderdiği iddiasının ‘yalan’ olduğunu savunan Vučić, geçen yıl bu hatta 14.000 asker bulunduğunu, şimdi bu sayının 7.000 olduğunu ve gelecekte de rakamı 4.000’e indireceklerini söyledi.
Bir Instagram videosu da yayınlayan Sırp lider, bağımsız bir Kosova’nın ‘sadece bir hayal’ olduğunu tekrarlayarak, “Sırpların öldürülmesine sessiz kalmayacağız çünkü hayatlarımız daha az değerli değil. Ne baskılar ne de ülkemiz hakkındaki yalanlar umurumda değil,” dedi.
Vučić, Sırbistan’ın BM Tüzüğünü, 1244 sayılı Kararı ve toprak bütünlüğünü koruyacağını söyledi.
24 Eylül Pazar günü, Sırp Listesi siyasi partisinin eski başkan yardımcısı tarafından yönetildiği öne sürülen silahlı bir grup Sırp, Kosova’nın kuzeyinde polisle çatışmıştı. Çatışmada bir Kosovalı polisin yanı sıra üç Sırp öldürülmüş ve Sırbistan’da, çatışmada ölen Sırplar için ulusal yas ilan edilmişti.
Sırp bakan Kurti’yi suçladı
Sırbistan Dışişleri Bakanı Ivica Dačić Prva TV’ye verdiği demeçte Kosova Başbakanı Albin Kurti’nin ‘tek suçlu olduğunu ve suçu Sırbistan’a atmaya çalıştığını’ söyledi. Dačić, Kurti’nin Brüksel anlaşmasına uymak istemediğini öne sürdü.
Sırp bakan, “KFOR’un barışı garanti altına alacak bir güç olması için 1244 sayılı karara geri dönmemiz gerekiyor. [Kuzey Kosova’da] Kosova’nın polisi olamaz çünkü onlar Arnavut ve Brüksel anlaşmasının amacı Sırpların olduğu yerde Sırp polislerinin olmasıdır,” dedi.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby Cuma günü yaptığı açıklamada ABD’nin Kosova sınırında ‘gelişmiş Sırp topçu, tank ve mekanize piyade birliklerinin benzeri görülmemiş bir şekilde konuşlandığını’ gözlemlediğini söylemiş ve bunu ‘çok istikrarsızlaştırıcı bir gelişme’ olarak nitelendirmişti.
“Sırbistan’a bu güçleri sınırdan çekmesi ve tansiyonun düşürülmesine katkıda bulunması çağrısında bulunuyoruz,” diyen Kirby, Vučić ve ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’in durumu yatıştırmanın yollarını konuştuklarını da sözlerine ekledi.
Priştine’den açıklamalar
Öte yandan Associated Press’e (AP) konuşan Kurti, “[Sırplar] Kosova’nın hâlâ kendilerine ait olduğu bir döneme geri dönmek istiyorlar. Bir zaman makinesi arayışı içindeler. Zamanı 30 yıl geriye döndürmek istiyorlar. Ancak bu gerçekleşmeyecek,” iddiasında bulundu.
Dışişleri Bakanı Donika Gervalla-Schwartz’a göre Kosova, güvenlik kaygılarının yanı sıra Kosova’nın kuzeyindeki silah ve mühimmat hareketliliği konusunda defalarca uyarı verdi fakat bu uyarılar Priştine’nin AB destekli ‘Kosova-Sırbistan diyaloğundan’ bir çıkış yolu bulmaya çalıştığı şeklinde yorumlandı.
Gervalla, “Aylardır ortaklarımıza ve müttefiklerimize polisin silah dolu araçları durdurmak için harekete geçtiğini söylüyoruz ancak endişelerimizi dinlemeye hazır olmadıklarını hissettik… Sanki diyalogdan bir çıkış yolu bulmak istiyormuşuz gibi bunları kendilerine göre yorumlamak istediklerini hissettik,” dedi.
Gervalla, Brüksel’dekilerin Kosova’nın kuzeydeki silahlanma, ‘Belgrad’ın ülkeyi istikrarsızlaştırmadaki’ parmağı ve Sırbistan’ın kuzeydeki Sırp Belediyeler Birliğine yönelik çağrılarının ardındaki saikler konusunda sürekli olarak alarm verdiğinde ‘Kosova’ya inanmadıklarını’ hissettiğini söyledi.
Bakan, “Hiç kimse Kosova kurumlarının, Kosova polisinin bu sorunlarla gerektiği gibi ilgilenebileceğine inanmıyor. Korkmuyoruz, hazırlıklıyız, tetikteyiz çünkü bunun ilk ya da son olmayabileceğini biliyoruz,” dedi.
Sırbistan’ın ‘uluslararası toplum’dan net bir yanıt alana kadar Kosova ve bölgedeki diğer ülkelerdeki istikrarsızlaştırma çabalarını durdurmayacağını da iddia eden bakan, “Umuyor ve inanıyorum ki Pazar günü [polise saldırı] herkes için bu tür bir diyalogun, Kosova’ya uygulanan bu tür tek taraflı baskının ve Sırbistan’ın bu süreçte olumlu olamamasını anlayışla karşılamanın sona ereceğini ve ermesi gerektiğini açıkça ortaya koymuştur,” dedi.
Gervalla, NATO’nun ‘Kosova vatandaşlarına yönelik bir sinyal vermesi gerektiğine’ inandığını söylerken, “Kosova’nın NATO üyeliği bölgemizi daha barışçıl ve daha istikrarlı hale getirecek en önemli adımlardan biridir,” iddiasında bulundu.
