Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in önümüzdeki ay Çin’e yapacağı olası ziyaret öncesinde güvenlik görüşmeleri için Rusya’ya dört günlük bir ziyaret başlatırken, Pekin ve Moskova’nın stratejik koordinasyonlarını artırması bekleniyordu.
Çin Dışişleri Bakanlığı pazartesi günü yaptığı açıklamada, Çin Dışişleri Bakanı ve Komünist Parti’nin dışişleri ofisini yöneten Politbüro üyesi Wang’ın yıllık stratejik güvenlik istişare toplantıları için perşembe gününe kadar Rusya’da olacağını duyurdu.
Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Mao Ning, Wang’ın Rusya ziyaretinin stratejik güvenlik istişare mekanizması kapsamında “rutin bir faaliyet” olduğunu söyledi.
Yakın komşular ve kapsamlı stratejik ortaklar olarak Çin ve Rusya’nın “ortak çıkarları ilgilendiren önemli stratejik ve küresel konularda yakın iletişimi sürdürdüğünü” belirten Mao, Wang’ın gezisi sırasında iki tarafın “iki ülkenin stratejik güvenlik çıkarlarıyla ilgili önemli konularda derinlemesine iletişim” kuracağını sözlerine ekledi.
Çin bakanlığına göre ziyaret, ikili stratejik güvenlik istişare mekanizmasının eş başkanlığını yürüten Rusya Güvenlik Konseyi Başkanı Nikolay Patruşev’in daveti üzerine gerçekleşti.
Wang’ın, Putin’in önümüzdeki ay Çin’in başkentinde düzenlenecek olan üçüncü Kuşak ve Yol zirvesinde Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’e katılmak üzere Pekin’e yapacağı olası bir ziyaret için zemin hazırlaması bekleniyordu. Bu ziyaret Putin’in Ukrayna müdahalesinden bu yana Çin’e yaptığı ilk ziyaret olacak.
Malta’da Sullivan ile buluştu
Wang’ın Rusya gezisi, hafta sonu Malta’da ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ile Çin’in “açık, esaslı ve yapıcı stratejik müzakereler” olarak tanımladığı görüşmeleri tamamlamasından sadece saatler sonra Pekin tarafından duyuruldu.
Hem ABD hem de Çin’den yapılan açıklamalara göre taraflar, iki ülke arasındaki ilişkiler, Rusya’nın Ukrayna’daki savaşı ve iki güç arasındaki en tehlikeli potansiyel parlama noktalarından biri olarak ortaya çıkan Tayvan’la ilgili gerilimler hakkında konuştu.
Geçtiğimiz hafta Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova Wang’ın pazartesi günü Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile bir araya gelerek Ukrayna’nın yanı sıra Asya-Pasifik istikrarı ve güvenliğini de görüşeceğini söylemişti.
Interfax haber ajansına göre Zaharova, toplantıda “yüksek ve zirve düzeyindeki temaslar da dahil olmak üzere ikili işbirliğinin geniş bir yelpazedeki yönlerinin” ele alınacağını söyledi.
Zaharova, “BM, Brics, ŞİÖ, G20, Apec ve diğer forumlardaki ortak çalışmalara işaret edilerek dünya sahnesindeki işbirliğinin güçlendirilmesi vurgulanacak” dedi.
Bu haftaki ziyaret Wang’ın şubat ayından bu yana Moskova’ya yaptığı ikinci ziyaret ve Kuzey Kore lideri Kim Jong-un’un geçtiğimiz hafta Rusya’ya yaptığı ziyareti takip ediyor. Dört yıldan uzun bir süredir ilk yurtdışı gezisini gerçekleştiren Kim, Putin ile görüştü ve iki taraf arasında derinleşen savunma işbirliğini vurgulayarak önemli askeri ve teknoloji tesislerini ziyaret etti.
Washington’a karşı ortak bir güvensizliği paylaşan Pekin ve Moskova, ilişkilerinin “kaya gibi sağlam” olduğunu teyit etmişti.
Putin çarşamba günü Rusya’nın Uzak Doğusundaki roket fırlatma tesisi Vostoçnıy Cosmodrome’da Kim’i ağırlarken, Çin Dışişleri Bakan Yardımcısı Ma Zhaoxu da Pekin’de Rus Büyükelçi Igor Morgulov ile bir toplantı yaptı.
Çin Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre Ma, Morgulov’a Pekin’in “her alanda işbirliğini istikrarlı bir şekilde geliştirmek ve ilişkileri her zaman doğru yönde ilerletmek için … Rusya ile çalışmaya istekli olduğunu” söyledi.
Geçtiğimiz ay Pekin, savunma şefi Li Shangfu’yu Moskova’ya göndermişti. Uluslararası güvenlik konferansında konuşan Li, mevkidaşı Sergei Şoyu ile bir araya gelmişti. Savunma şefleri, iki ülke silahlı kuvvetleri arasında askeri teknoloji de dahil olmak üzere işbirliğini geliştirme ve her iki ülkenin “temel çıkarlarını” destekleme sözü vemişti.
Pekin ve Moskova ikili stratejik güvenlik mekanizmasını 2000’li yılların başında başlattı. O tarihten bu yana iki ülkenin üst düzey diplomatları neredeyse her yıl bir araya geliyor.
Pekin bu mekanizmanın ayrılıkçılık, terörizm ve aşırıcılıktan oluşan ‘üç güç’ten kaynaklanan zorluklarla mücadele etmenin yanı sıra kendi iç güvenlik ve istikrarlarını sağlamak için ortak bir çaba olduğunu söyledi.
