Çin devlet haber ajansı Xinhua’nın pazartesi günü bildirdiğine göre, Çin’in askeri mevzuatına ilişkin düzenlemelerde yapılan revizyon 1 Mart’tan itibaren uygulamaya konulacak.
Haberde, aynı zamanda ordunun en üst düzey karar alma ve komuta organı olan Merkezi Askeri Komisyon’un da başında bulunan Devlet Başkanı Xi Jinping’in revize edilen düzenlemelerin uygulanması için bir emir imzaladığı belirtildi.
Habere göre, revize edilen yönetmelikler ülkenin askeri mevzuatının çalışma sistemlerini standartlaştırmayı amaçlıyor ve Xi’nin “orduyu yasalara uygun olarak yönetme” stratejisini destekleme çabalarının bir parçasını oluşturuyor. Raporda bu düzenlemelerin askeri yönetişimin güçlendirilmesi açısından önemli olduğu belirtildi. Revize edilen düzenlemelerin tam metni henüz yayınlanmadı.
Xinhua raporunda revizyonun temel ilkeleri, yasama yetkilerini ve özel yasama prosedürlerini belirlediği ifade edildi.
Revize edilen düzenlemelerin Çin liderinin siyasi doktrinine atıfta bulunarak “ordunun güçlendirilmesine ilişkin Xi Jinping Düşüncesini uyguladığı” belirtildi. Yönetmelikler ayrıca geçen yıl mart ayında revize edilen Mevzuat Kanunu’na dayanarak ordu içindeki yasama çalışma sistemi ve mekanizmalarına ilişkin “kapsamlı ve sistematik” kuralları oluşturuyor.
Askeri mevzuata ilişkin düzenlemeler, 2017 yılında yürürlüğe giren mevcut düzenlemelere göre Merkezi Askeri Komisyon tarafından hazırlanmaktadır. Halk Kurtuluş Ordusu’nun (PLA) beş bölge komutanlığının yanı sıra servisleri ve şubeleri de kapsayıcı yönetmelikler doğrultusunda kendi askeri kurallarını oluşturabiliyor.
Bu düzenleme, Çin’in son yıllarda başta ABD ile rekabeti olmak üzere daha karmaşık bir jeopolitik ortam karşısında askeri mevzuatı sıkılaştırdığı bir dönemde geldi.
Güney Çin ve Doğu Çin denizlerinde ve ayrıca Tayvan Boğazı’nda gerilim artıyor. Tayvan’da bağımsızlık yanlısı Demokratik İlerleme Partisi, Pekin’in DPP’nin kazanmasının boğazda çatışma riskini artırabileceği uyarısının ardından bu ayın başlarında yeniden seçildi.
PLA’nın “modernizasyonunu” teşvik etmeyi amaçlayan askeri nakliye ve kuvvet projeksiyonuna ilişkin yeni düzenlemeler 1 Ocak’ta yürürlüğe girdi.
Bu, asker alımına ilişkin gözden geçirilmiş kuralların – ilk kez savaş zamanı asker alımı da dahil olmak üzere – nisan ayında yürürlüğe girmesinin ardından geldi. Geçen yıl şubat ayında kabul edilen bir başka kararla da orduya savaş zamanında Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu’nu uygulama şeklini değiştirme yetkisi verildi.
Xi haziran ayında da “savaş dışı askeri faaliyetler” konusunda yeni yönergelerin uygulanması için bir emir imzaladı. Metin kamuoyuna açıklanmadı.
Pekin merkezli askeri hukuk uzmanı Xie Dan, South China Morning Post’a verdiği demeçte, askeri mevzuata ilişkin düzenlemelerde yapılan revizyonun son on yıllık reform bağlamında ve savaşa hazırlık için gerekli olduğunu söyledi.
Xie, mevcut jeopolitik bağlam göz önüne alındığında orduyla ilgili mevzuatın güçlendirilmesi gerektiğini savundu, “[Askeri mevzuatla ilgili] teknik çalışmaların acilen geliştirilmesi ve ilgili kural ve sistemlerin iyileştirilmesi gerekecek” dedi.
