Çin Dışişleri Bakanlığı tarafından perşembe günü yapılan açıklamaya göre, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, 12-13 Aralık tarihleri arasında Vietnam’a bir devlet ziyareti gerçekleştirecek. Bu ziyaret sırasında iki tarafın siyaset, güvenlik, pratik işbirliği, kamu desteği, çok taraflı ilişkiler ve denizcilik konuları dahil olmak üzere altı ana alana odaklanarak Çin-Vietnam ilişkilerinin geliştirilmesini ele alması bekleniyor.
Çinli analistler, yaklaşan devlet ziyaretinin her iki tarafın da ikili ilişkileri önemli, benzersiz ve diğer ülkelerle olan ilişkilerden farklı olarak gördüğünü yansıttığına dikkat çekti. Analistler iki ülke arasındaki işbirliğinin derinleştirilmesinin önemini vurgularken her iki tarafın da sosyalist sistemin güvenliğini korumak gibi ortak bir görevi paylaşmanın yanı sıra enerji dönüşümü, ticaret ve yatırım ile bağlantı ve lojistik kapasitesinin artırılması alanlarında da birbirlerini tamamlayıcı nitelikte olduklarını ifade ettiler.
Xi’nin Vietnam gezisini duyuran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Hua Chunying, gezinin Vietnam Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri Nguyen Phu Trong ve Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Başkanı Vo Van Thuong’un daveti üzerine gerçekleştiğini belirtti.
Kapsamlı stratejik işbirliğini derinleştirme hedefi
Dışişleri Bakanlığı sözcülerinden Wang Wenbin de perşembe günü düzenlediği olağan basın toplantısında ziyaretin programını ve Çin’in beklentilerini özetledi.
Wang, Xi’nin bu ziyaret sırasında sırasıyla Vietnam Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri Nguyen Phu Trong ve Devlet Başkanı Vo Van Thuong ile görüşmelerde bulunacağını ve Vietnam Başbakanı Pham Minh Chinh ve Ulusal Meclis Başkanı Vuong Dinh Hue ile bir araya geleceğini açıkladı.
Wang’a göre iki taraf Çin-Vietnam ilişkilerinin geliştirilmesi konusunu ele alacak, siyaset, güvenlik, pratik işbirliği, kamu desteği, çok taraflı ilişkiler ve denizcilik konuları dahil olmak üzere altı ana alana odaklanacak ve iki ülke arasındaki kapsamlı stratejik işbirliğini derinleştirmek ve sağlamlaştırmak için çalışacak.
Sözcü, bu yıl sık sık üst düzey etkileşimlere, çeşitli departmanlar ve bölgeler arasında yakın değişimlere ve iki ülke halklarına somut faydalar sağlayan çeşitli alanlarda daha derin işbirliğine tanık olunduğunu belirtti.
Dünyanın, istikrarsızlıkların ve belirsizliklerin arttığı yeni bir düzensizlik ve dönüşüm döneminde olduğunu belirten Wang, daha fazla dayanışma, daha yakın dostluk ve karşılıklı yarar sağlayan daha derin işbirliğinin her iki tarafın da ortak çıkarına olduğunu ve bölgenin ve daha geniş anlamda dünyanın barış, istikrar ve refahına katkıda bulunacağını söyledi.
Beklentiler yüksek
Çinli analistler de yaklaşan ziyaretten beklentilerinin yüksek olduğunu ifade ettiler.
Çin Sosyal Bilimler Akademisi Güneydoğu Asya Çalışmaları Merkezi Direktörü Xu Liping perşembe günü Global Times’a verdiği demeçte Çin-Vietnam ekonomik ve ticari işbirliğinin odaklandığı alanlardan birinin yeşil enerji olduğunu söyledi.
Şu anda Vietnam’a bir araştırma ziyaretinde bulunan Xu, Vietnam’ın güneş enerjisine yüksek bir talebi olduğunu ve fotovoltaik endüstrisinin hızlı gelişimini teşvik etmesi gerektiğini söyledi.
Reuters’a göre Vietnam bu yaz boyunca sıcak hava dalgasının neden olduğu elektrik kesintileriyle mücadele etti. Reuters, hava durumu verilerine göre, yağmur eksikliğinin 2 numaralı elektrik kaynağı olan hidroelektrik üretimini vurduğunu ve bazı kuzey illerinin geçen yılki rakamın sadece beşte birini aldığını belirtti. Ayrıca basında yer alan haberlere göre Vietnam, 2021’deki COP26 Dünya Liderler Zirvesi sırasında 2050 yılına kadar net sıfıra ulaşma hedefini açıkladı.
Bu bağlamda Xu, Vietnam’ın yeni enerji kaynaklarına geçiş konusunda önemli bir baskıyla karşı karşıya olduğunu ancak gerekli teknolojik uzmanlıktan yoksun olduğunu belirtti. Öte yandan Çin yeni enerji alanında hızla gelişmektedir. Bu durum iki ülke arasında güçlü tamamlayıcılıklar yaratmaktadır.
İki ülke arasındaki bağlanabilirliğin artırılmasının ziyaretin bir diğer odak noktası olması bekleniyor. İki tarafın sınır boyunca bir yüksek hızlı demiryolu inşasını tartıştığı göz önüne alındığında, lojistik kapasitenin geliştirilmesinin ve mevcut Çin-Vietnam uluslararası demiryolunun potansiyelinin araştırılmasının bir başka işbirliği alanı olabileceği ifade ediliyor.
Fudan Üniversitesi Çin’in Komşu Ülkelerle İlişkileri Merkezi Direktörü Zhao Weihua, ikili ekonomik ve ticari işbirliğinin odak noktasının Kuşak ve Yol Girişimi, altyapı, e-ticaret ve tarım ürünlerinin ortaklaşa inşasını içerdiğini belirtti.
İkili ilişkiler ABD müdahalesiyle karşı karşıya
Analistler, Çin ve Vietnam arasındaki ekonomik ve ticari işbirliğinin şu anda ABD’nin Hint-Pasifik stratejisinin müdahalesiyle karşı karşıya olduğunu, ancak Vietnam’ın Çin’den ithal edilen ürünlere alternatif bulması zor olacağından, Avrupa ve ABD’nin Çin’e karşı “riskten arındırma” sürecini takip etmesinin gerçekçi olmadığını düşünüyor.
Xu Liping, Avrupa ve ABD’nin keyfi olarak fiyatları düşürememesi için Çin ve Vietnam’ın ortaklaşa olarak ürünlerin katma değerini artırmanın yollarını bulması gerektiğine inanıyor: “Bu, iki tarafın ortaklaşa ele alması gereken bir zorluk.”
Xu, “İki tarafın Çin-Vietnam ekonomik ve ticari işbirliğinin potansiyelini ortaklaşa yükseltmesi ve jeopolitik baskılara etkili bir şekilde direnebilecek tedarik zinciri ve endüstriyel zincirde derinlemesine işbirliğini teşvik etmesi gerekiyor” dedi.
