Britanya’daki yeni İşçi Partisi hükümeti, 20 milyar sterlinlik (23,7 milyar avro) açıktan selefi Muhafazakâr hükümetleri sorumlu tuttuğu kamu maliyesi değerlendirmesi öncesinde ülkeyi “müflis ve çökmüş” ilan etti.
Dünyanın en büyük altıncı ekonomisini yönetmek üzere 4 Temmuz’da ezici bir zaferle seçilen İşçi Partisi, iktidardaki ilk üç haftasının çoğunu, kamu politikasının hemen her alanında işlerin beklenenden daha kötü olduğunu halka anlatmakla geçirdi.
Maliye Bakanı Rachel Reeves, parlamentoda yapacağı açıklamada mali incelemenin bulgularını ortaya koyacak ve önceki 14 yıl boyunca ülkeyi yöneten Muhafazakâr Parti’yi halkın desteğini kazanmak için yerine getirilmeyen harcama taahhütlerinde bulunmakla suçlayacak.
Başbakan Keir Starmer’ın ofisinden yapılan açıklamada, “Değerlendirme, popülist siyasetin ekonomiyi ve kamu hizmetlerini ne hale getirdiğini ortaya koyarak Britanya’nın iflas ettiğini ve çöktüğünü gösterecek. Önceki hükümetin paranın nereden geleceğini bilmeden bu mali yıl için önemli finansman taahhütlerinde bulunduğunu gösterecektir,” denildi.
Muhafazakârlar, İşçi Partisi’nin kamu maliyesinde bir “kara delik” olduğu yönündeki açıklamasını, seçim kampanyası sırasında açıklamadığı vergi artışları için uydurulmuş bir bahane olarak değerlendirdi.
Reeves ayrıca ilk bütçesinin tarihini açıklayacak, bu bütçeyle birlikte yayınlanacak bağımsız tahminleri görevlendirecek ve her bir departmanın ne kadar para alacağına karar veren resmi harcama gözden geçirme sürecine ilişkin planları belirleyecek.
Ayrıca öğretmenler ve sağlık çalışanları için enflasyonun üzerinde ücret ödenmesini de kabul etmesi bekleniyor.
İşçi Partisi’nin tespit ettiği açığı nasıl kapatacağı belli değil. Reeves, gelir vergisi, Ulusal Sigorta sosyal güvenlik ödemeleri, katma değer vergisi ve kurumlar vergisi oranlarını artırmama yönündeki seçim vaatleriyle kuşatılmış durumda.
Basında çıkan haberlerde Reeves’in pazartesi günkü açıklamayı, bir sonraki bütçede diğer vergi artışlarının önünü açmak için kullanacağı iddia edildi.
Financial Times, Reeves’in bazı yol ve hastane inşa projelerini erteleyeceğini yazdı.
Hükümet açıklamasında herhangi bir önlem belirtilmedi fakat İşçi Partili Pat McFadden, “Devraldığımız mirasın gerçekliği konusunda halka karşı dürüst olmaktan kaçınmayacağız,” dedi.