Yeni Zelanda Başbakanı Christopher Luxon pazartesi günü yaptığı açıklamada, iki ülkenin Beş Güç Savunma Anlaşması (FPDA) kapsamında savunma bağlarını genişletme planlarını açıklarken, Yeni Zelanda’nın yeni gözetleme uçağını ortak tatbikatlar için Malezya ‘ya gönderme sözü verdiğini söyledi.
Her iki ülke lideri de Gazze savaşında derhal ateşkes çağrısında bulundu. Bu çağrı, yüz binlerce İsraillinin Başbakan Benjamin Netanyahu’dan Gazze’ye yönelik saldırılara son vermesini ve Hamas tarafından rehin tutulan 100’den fazla İsraillinin serbest bırakılması için müzakere yürütmesini talep etmek üzere bir araya geldiği bir dönemde yapıldı.
Kasım ayında göreve gelmesinden bu yana Malezya’ya yaptığı ilk resmi ziyaret sırasında Luxon, Yeni Zelanda’nın FPDA’nın bir parçası olarak P8 Poseidon devriye ve gözetleme uçaklarının konuşlandırılmasıyla başlayarak “Asya’daki en eski dostlarımızdan biri” ile savunma işbirliğini genişleteceğini söyledi.
Uçakların ne zaman ya da kaç tane konuşlandırılacağını söylemedi.
Kuala Lumpur’da Malezyalı mevkidaşı Anwar İbrahim ile düzenlediği ortak basın toplantısında konuşan Luxon, “Sınır aşan suçlar, terörle mücadele ve şiddete varan aşırıcılıkla mücadele alanlarındaki çabaları artırmak üzere yeni bir işbirliği üzerinde mutabık kaldık” dedi.
Yeni Zelanda, 1960’lardan bu yana faaliyette olan ve eskiyen P-3K2 Orion devriye uçaklarının yenilenmesi amacıyla Amerikan havacılık ve savunma firması Boeing tarafından üretilen dört adet P8 Poseidon uçağını 2022-2023 yılları arasında teslim aldı.
Malezya ve Yeni Zelanda, Singapur, Avustralya ve Birleşik Krallık’ın da dahil olduğu çok taraflı bir savunma ittifakı olan FPDA’ya 1971 yılında katıldı. İttifakın hava savunma operasyon kolu, Penang, Butterworth’daki Malezya Kraliyet Hava Kuvvetleri üssünde bulunuyor.
Beş ortak ülke, 2004 yılında terörle mücadele, deniz güvenliği, insani yardım ve afet yardımı gibi konvansiyonel olmayan alanları da kapsayacak şekilde genişletilen anlaşma kapsamında düzenli deniz, hava ve piyade tatbikatları gerçekleştiriyor.
Wellington dışişleri ve ticaret ofisinin verilerine göre Malezya ve Yeni Zelanda arasındaki iki yönlü ticaret geçen yıl 4,8 milyar Yeni Zelanda Doları (3 milyar ABD Doları) olarak gerçekleşti. Yeni Zelanda’nın Güneydoğu Asya’daki üçüncü büyük ticaret ortağı olan Malezya, süt ürünleri ve helal sertifikalı et ürünleri gibi ürünleri ithal ederken, ağırlıklı olarak mineral yakıtlar ve makine ihraç ediyor.
Gazze’de ateşkes çağrısı
İsrail’i en yüksek sesle eleştiren liderlerden olan Anwar İbrahim, Luxon ile birlikte Katar’ın Gazze’de derhal ateşkes sağlanması yönündeki çabalarına tam destek verme konusunda da mutabık kaldıklarını söyledi.
İsrail güçlerinin 11 aydır sürdürdüğü ve bölgenin büyük bölümünü yerle bir eden saldırılarda 40,000’den fazla Filistinli öldürüldü, kurbanların çoğu kadın ve çocuklardan oluşuyor.
Ateşkese yönelik ilerlemenin “şu anda çok cesaret verici görünmediğini” söyleyen Anwar İbrahim, ABD’nin İsrail’e ateşkesi kabul etmesi ve Hamas ile barış görüşmelerine başlaması için baskı yapma taahhüdünde bulunmadığına işaret etti.
Luxon ise, Malezya ve Yeni Zelanda arasında Hamas konusundaki görüş ayrılıklarının her iki ülkenin Gazze konusunda ortak bir zemin arayışına girmesine engel olmadığını söyledi. Yeni Zelanda şubat ayında Hamas’ı terör örgütü olarak ilan ederken Malezya yıllardır Filistinli grupla yakın temas halindeydi.
Luxon, “İkimiz de derhal ateşkes çağrısında bulunma, tarafları müzakere masasına oturtma ve nihayetinde iki devletli bir çözüm bulma konusunda son derece birleşmiş durumdayız” dedi.
