Japonya’da düzenlenecek G7 zirvesi öncesinde Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, savaşa daha fazla destek için Avrupa turuna çıktı.
Zelenski, Batılı müttefikler arasında Kiev’e modern savaş uçakları gönderilmesine zemin hazırlamak üzere İtalya, Almanya ve Fransa ve İngiltere’yi ziyaret etti.
Ukrayna lideri, Birleşik Krallık Başbakanı Rishi Sunak ile Chequers’daki konutunda yaptığı görüşmenin ardından, Ukrayna’ya modern savaş uçakları sağlamayı taahhüt eden ülkelerden oluşan yeni bir ‘savaş uçağı koalisyonundan’ iyimser bir şekilde söz etti.
“Gökyüzünü kontrol edemeyiz,” diyen Ukrayna lideri, savaş uçağı koalisyonu oluşturma istediklerini, bu konuda yakında bazı açıklamalar olabileceğini ama öncesinde daha fazla çalışmaları gerektiğini söyledi.
Londra bu koalisyona destek veriyor ve Sunak Pazartesi günü yaptığı açıklamada hem Salı günü İzlanda’da yapılacak Avrupa Konseyi zirvesinde hem de bu hafta sonu G7’de dünya liderleriyle yapacağı görüşmelerde hava desteği konusunu gündeme getireceğini açıkladı.
Sunak, “İşin içinde başka ülkeler de var. O liderlerle konuşuyorum. Bu hafta uluslararası temaslarımda bunu daha fazla yapacağım. Volodimir ve halkına ihtiyaç duydukları uçak desteğini sağlamak için bu ülkeler koalisyonunu kurmaya çok hevesliyiz,” diye konuştu.
İngiltere şu ana kadar kendi desteğini Ukraynalı pilotların eğitimiyle sınırlı tutuyor ve bu yaz başlayacak bir programla pilotlara F-16’lar da dahil olmak üzere NATO standardı uçakları kullanmayı öğretmeyi amaçlıyor.
Sunak ayrıca önümüzdeki aylarda Ukrayna’ya uzun menzilli insansız hava araçlarından oluşan yeni bir paketin teslim edileceği sözünü verdi.
Fransa pilot eğitecek
Zelenski öncesinde Paris’te de Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile görüştü. Politico’ya konuşan Elysee Sarayı’ndan bir yetkiliye göre, Ukrayna’nın savaş uçağı talebi de görüşülen konular arasındaydı.
Yetkili, “Savaş uçakları konusunda Ukraynalıların endişelerinden biri de hava sahasını insansız hava araçlarının saldırılarından, helikopterlerin saldırılarından ve Rus savaş uçaklarından nasıl koruyacaklarıdır. Dolayısıyla her şey hakkında konuşmak son derece doğal ve havacılık da bu konuşmanın bir parçası,” dedi.
Zelenski’nin Paris temaslarından kısmi bir başarı elde ettiği görülüyor. Pazartesi akşamı bir televizyon röportajında Macron, Fransa’nın Ukraynalı savaş pilotları için kendi eğitim programını başlatabileceğinin sinyalini verdi.
Macron, “Tabu diye bir şey yok,” dedi. Fakat cumhurbaşkanı, Fransız savaş uçaklarının fiilen teslim edilmesine ilişkin herhangi bir plan hakkında bilgi vermedi ve bu konunun şimdilik ‘teorik’ kaldığında ısrar etti.
Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov’un danışmanı Yuriy Sak, Zelenski’nin Hiroşima’daki G7 zirvesinde ve ardından Temmuz ayında Litvanya’da yapılacak yıllık NATO zirvesinde savaş uçaklarının gündemin üst sıralarında yer almasını istediğini söyledi. Reznikov, Ukrayna Devlet Başkanı’nın son Avrupa turu sırasında Batılı liderlerden konuyu önümüzdeki günlerde görüşeceklerine dair ‘güvence aldığını’ söyledi.
İngiltere, İtalya, Fransa ve Almanya’nın F-16’ları olmasa da Sak, ‘uluslararası koalisyonda önemli bir söz sahibi olduklarını’ ve Ukrayna’nın ABD ve Türkiye gibi müttefiklerini ‘cesaretlendirmelerini’ istediğini söyledi.
Sak, Ukrayna’nın hava sahasını Rus bombardımanlarından korumak için üç ya da dört filodan oluşan toplam 40 ila 50 adet F-16 istediğini de sözlerine ekledi.