Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, NATO ortaklarını sert bir dille eleştirerek Polonya’yı söz verdiği MiG savaş uçaklarını teslim etmediği ve Ukrayna’nın batı toprakları üzerindeki Rus füzelerini engellemeyi reddettiği için eleştirdi.
Zakarpatya bölgesindeki yerel yönetimlerin liderleriyle yaptığı bir toplantıda konuşan Zelenskiy, hükümetinin Polonya ile Lvov bölgesindeki gaz depolama tesisleri üzerinde askeri teçhizat ve hava savunma sistemlerinin daha fazla transferi konusunda görüşmeler yaptığını açıkladı.
Ukraynalı lider, “NATO ülkeleri kendi başlarına karar almaktan korkuyorlar. Polonya ile iyi ilişkilerimiz var, Polonya halkı bizi destekliyor. Fakat biz onlardan sürekli olarak Polonya’ya yönelen füzeleri vurmalarını istedik,” dedi.
Kiev, Polonya’dan Lvov bölgesindeki Stryi şehri yakınlarında bulunan ve Ukrayna’nın enerji güvenliği için elzem olan gaz deposunu korumasını istedi fakat Zelenskiy’e göre Polonyalılar bu füzeleri düşürmedi.
Polonya, NATO’suz Rus füzesi düşürmeye razı değil
Bu yılın başlarında Polonya Savunma Bakanı Władysław Kosiniak-Kamysz, Varşova’nın Polonya’ya doğru yönelen fakat henüz Polonya hava sahasında olmayan füzeleri vurma talebini değerlendireceği sözünü vermişti fakat bu konudaki herhangi bir karar sadece NATO müttefiklerine danışıldıktan sonra alınacaktı.
Kosiniak-Kamysz, “İttifakın desteği ve onayı olmadan Ukrayna üzerindeki Rus füzelerini vurma kararı almayacağız,” demişti.
Bunu doğrulayan Zelenskiy, Varşova’daki yetkililerin NATO’nun desteği şartıyla Rus füzelerini vurmaya hazır olduklarını ifade ettiklerini söyledi.
Sadece Stryi’yi korumalarını istediklerini savunan Ukraynalı lider, “Gaz deposunu korumak için yeterli sistemimiz yok. Peki Polonyalılar ne yapıyor? Füzeleri düşürüyorlar mı? Hayır. Polonyalılar bu kararda yalnız değillerse, NATO onları desteklerse vurmaya hazır olduklarını söylediler,” dedi.
Polonya MİG savaş uçaklarını bağışlamayı reddediyor
Ukrayna ayrıca Polonya’nın elinde kalan MiG-29 avcı uçaklarını da teslim etmesini bekliyordu. Bu model, Ukrayna Hava Kuvvetlerinin ana savaş uçaklarından biri ve bu da Ukrayna’ya vaat edilen Batılı savaş uçaklarının aksine, Ukraynalı personelin bunları kullanmak için yeniden eğitilmesi gerekmeyeceği anlamına geliyor.
Zelenskiy, “Polonya’dan MiG’leri almayı çok istedik. Fakat kendilerinde yeterince olmadığı için transfer edemediler,” ifadelerini kullandı.
Ukrayna Devlet Başkanı Stoltenberg ile Polonya’nın polis misyonunu üstlenmesi, yani NATO uçaklarının MiG’leri telafi etmesi konusunda anlaştıklarını söyledi.
Fakat Zelenskiy’e göre, “NATO ile [Polonya’ya] bir polis misyonu sağlayacakları konusunda anlaştık. Polonya bundan sonra bize uçak verdi mi? Hayır. Başka bir neden buldular. Polonyalılar uçakları bize vermeden füzeleri kendileri vurmaya bile cesaret edemediler.”
F-35’ler gelmeden MiG-29 teslimatı mümkün görünmüyor
Polonya’nın Ukrayna Maslahatgüzarı Piotr Łukasiewicz, ülkesinin son iki yılda bazı parçaları ve MiG-29’ları transfer etmiş olmasına rağmen, devam eden hava kuvvetleri dönüşümünün bir parçası olarak yeni F-16’lar ve F-35’ler gelene kadar ulusal savunma için kalan 10 ila 15 Sovyet savaş uçağını elinde tutması gerektiğini açıkladı.
Polonya Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski, eylül ayında Kiev’e yaptığı bir ziyarette Polonya’nın elinde kalan MiG-29 uçaklarını Ukrayna’ya teslim etmeyi düşündüğünü ve bu uçakların artık Polonya semalarını korumak için gerekli olmadığını söylemişti.
Cumhurbaşkanı Andrzej Duda bu hafta başında Radyo Zet’e yaptığı açıklamada, o zamana kadar uçakların teslim edilmesinin bir seçenek olmadığını söyledi. “Onları bağışlamak istediğimizi söyledik ama bir şartımız var,” diyen Duda, bunun da Polonya semalarının yeterince güvenli olması olduğunu söyledi.
Polonya F-35’leri şu anda Teksas, Forth Worth’daki Lockheed Martin fabrikasında geliştiriliyor, fakat teslimatlar 2026’ya kadar başlamayacak. Duda’nın bahsettiği bir diğer çözüm ise müttefik uçaklarının geçici olarak Polonya’da konuşlandırılarak sınırları savunmaya hazır hale getirilmesi.
