Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Ukrayna’nın savaşta üstün gelmesi için hazırladığı beş maddelik zafer planını Ukrayna parlamentosuna sundu. Plan, NATO’ya katılım daveti, Kiev’in askeri kapasitesinin artırılması, stratejik ekonomik ortaklıklar ve savaştan sonra Avrupa’nın güvenliğine katkı sunmayı hedefliyor.
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, dün Ukrayna parlamentosuna, Rusya ile savaşı müttefiklerinin yardımı ve güvenlik garantileriyle sona erdirerek adil bir barış getirmeyi hedefleyen “zafer planını” sundu.
Plan, beş ana madde ve üç gizli ekten oluşuyor.
Zelenskiy, “Ukrayna’nın zafer planı, ülkemizi güçlendirme ve pozisyonlarımızı sağlamlaştırma planıdır. Savaşı sona erdirecek kadar güçlü olmak için bu adımları atmalıyız. Eğer bu somut zafer planını şimdi uygulamaya başlarsak, savaşı en geç önümüzdeki yıl sona erdirebiliriz,” dedi.
Bu açıklamalar, Rusya ordusunun cephede yavaş ama istikrarlı ilerleme kaydettiği ve yaklaşan ABD başkanlık seçimlerinin Ukrayna’ya sağlanacak gelecekteki desteği belirsiz hale getirdiği bir dönemde geldi. Dolayısıyla, savaşı Ukrayna’nın istediği koşullarda sona erdirme ihtimali üzerine büyük bir yarış başlamış durumda.
Planın ana amacı, Ukrayna’nın müttefiklerinden sağlam güvenlik garantileri almasını sağlamak ve Rusya’nın çatışmalardaki olası duraklamayı yeniden silahlanmak ve saldırılarını sürdürmek için kullanmasını engelleyecek bir strateji oluşturmak oolarak öne çıkıyor.
Zelenskiy, “Bu plan uygulanabilir. Bu, ortaklarımıza bağlı. Kesinlikle Rusya’ya bağlı değil,” ifadesini kullandı.
Öte yandan Zelenskiy, bu planı ABD’li ve Avrupalı liderlere de sundu, ancak şu ana kadar Kiev’in müttefiklerinden gelen tepkiler sessiz kaldı.
Ayrıca Rusya’nın barış müzakerelerinden kaçındığını vurguladı: “Rusya, hala dürüst diplomasiden kaçınıyor ve bombaların arasına daha fazla ültimatom sıkıştırıyor.”
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Moskova’nın resmi tavrını şu sözlerle özetledi: “Özel askeri harekat, belirlediğimiz tüm hedeflere ulaşıldığında sona erecek.”
Moskova’nın talepleri, Kiev’in teslim olması, 2022’de referandumla Rusya’ya bağlanan Donetsk, Lugansk, Herson ve Zaporojye oblastlarından çekilmesini, NATO’ya katılma planlarından vazgeçmesi ve Rusça konuşanların haklarının garanti altına alınmasını içeriyor. Ayrıca Ukrayna’nın silahsızlandırılması ve “Nazilerden arındırılması” talep ediliyor.
Politico‘nun aktardığına göre Zelenskiy’in ‘zafer planının’ ana unsurları şöyle:
-
NATO’ya katılım daveti: Zelenskiy’in planı, Ukrayna’ya NATO üyeliği daveti verilmesini içeriyor. Bu, fiili üyelikten ziyade, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e “güçlü bir mesaj” göndermeyi amaçlıyor.
Zelenskiy, “Bu davet, yalnızca kararlılık gerektiren güçlü bir adımdır,” diye konuştu. Ancak NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, davetin ne zaman yapılacağına dair herhangi bir açıklamada bulunmadı ve müzakerelerin basına açıklanamayacağını belirtti.
Rutte, “Zafer planı sadece NATO üyeliği davetinden ibaret değil. Daha geniş kapsamlı unsurlar içeriyor,” açıklamasını yaptı ve Rusya’nın Ukrayna’nın NATO üyeliği üzerinde söz hakkı olmadığını da yineledi.
-
Sınırsız silah kullanımı: Ukrayna, kendini savunmak ve “savaşı Moskova’nın kapısına kadar götürmek” için daha fazla silah talep ediyor. Bu talepler arasında hava savunma sistemleri, müttefiklerden alınacak gerçek zamanlı uydu verileri ve Ukrayna’ya verilen silahların kullanımına dair tüm kısıtlamaların kaldırılması yer alıyor.
Zelenskiy, “Kursk operasyonu sayesinde, Putin’in tehditlerinin büyük ölçüde blöf olduğunu gördük,” iddiasında bulundu.
-
Caydırıcılık stratejisi: Ukrayna, Rusya’nın gelecekteki olası saldırılarına karşı koyabilecek nükleer olmayan kapsamlı bir stratejik caydırıcılık paketi oluşturmayı planlıyor. Bu paket, Ukrayna’nın güvenliğini uzun vadede korumayı hedefliyor.
Zelenskiy, parlamentoda bu silahların detaylarını açıklamasa da ABD, Almanya, Fransa ve İngiltere’deki liderlerin Ukrayna’nın taleplerini bildiğini belirtti.
-
Stratejik ekonomik iş birliği: Ukrayna, Avrupa Birliği (AB) ve ABD ile kritik kaynakların ortak kullanımı ve enerji üretimi konusunda özel anlaşmalar yapmayı öneriyor. Bu kaynaklar arasında lityum, gaz ve titanyum gibi değerli madenler yer alıyor.
-
Savaş sonrası perspektifler: Ukrayna, savaş sonrasında Avrupa’nın güvenliğinde kilit bir rol oynamayı planlıyor. Zelenskiy, Amerikan askeri birliklerinin bir kısmının Ukrayna birlikleriyle değiştirilmesini önererek, Ukrayna’nın savaşa hazır bir ordu ile Avrupa’yı daha güvenli hale getirebileceğini belirtti.
Tepkiler
Zelenskiy’in planı Ukrayna parlamentosunda karışık tepkiler aldı. Muhalefetteki Avrupa Dayanışması partisi Milletvekili Aleksey Gonçarenko, “Plan, başkalarının bizim için her şeyi yapması gerektiği izlenimini veriyor,” diyerek tepki gösterdi.
Ancak Ukraynalı asker ve Golos Partisi üyesi Roman Losinskiy, “Bir yandan plan fazla iddialı görünüyor. Diğer yandan Patriot, Storm Shadow ve F-16’lar da başlangıçta hayal gibi görünüyordu ama nihayetinde Karadeniz Filosu’nun bir kısmı yok edildi,” diyerek planın uygulanabilir olduğunu savundu. Ancak, Zelenskiy’in bu adımları nasıl gerçekleştireceğini netleştirmediğine dikkat çekti.
Kremlin Sözcüsü Peskov, Zelenskiy’in planını “geçici bir hayal” olarak nitelendirerek, Kiev’in “gerçeklerle yüzleşmesi” gerektiğini vurguladı.
Zelenskiy, bugün Brüksel’de AB liderleriyle bir araya gelerek, zafer planını kabul ettirmek için bir kez daha girişimlerde bulunacak.
AB Konseyi Başkanı Charles Michel, liderlere gönderdiği davet mektubunda, “Devlet Başkanı Zelenskiy’in zafer planını dinleyeceğiz ve barış girişimi için atılacak sonraki adımları tartışacağız,” diye konuştu.
