ABD’nin, İran’a dolar transferine yardımcı olduğu iddiasıyla Iraklı özel bankalara yaptırım uygulamasından birkaç gün sonra Irak dinarı dolar karşısında sert bir düşüş yaşadı.
ABD’nin geçen hafta Irak’taki 14 bankanın dolarla işlem yapmasını yasaklamasından iki gün sonra piyasa kuru 1,470 dinardan 1,580 dinara sıçradı. Bu sıçrama, büyük ölçüde ithalata bağımlı ülkede yerel piyasada kaosa neden oldu. Dün Bağdat’taki Irak Merkez Bankası önünde protesto düzenleyen onlarca kişi hükümetten acil çözüm talep etti. Yaptırım uygulanan bankaların temsilcileri de çalışmalarında herhangi bir usulsüzlük olduğunu reddederek hükümeti müdahaleye çağırdı.
National News’in aktardığına göre Haydar el-Şamma 14 banka adına yaptığı açıklamada, “Irak hükümetini özel olarak bize ve genel olarak Irak bankacılık sektörüne verilen zararı önlemek için mevcut tüm araçları kullanmaya çağırıyoruz” dedi. El-Şamma şöyle devam etti: “Irak’taki özel bankaların üçte birini dolar işlemleri yapmaktan alıkoyan yaptırımlar sadece Irak dinarının ABD doları karşısındaki değeri üzerinde olumsuz sonuçlar doğurmakla kalmayacak, aynı zamanda yabancı yatırımlar üzerinde de çok büyük bir etki yaratacaktır. Bankalarımızın siyasi gerilimlerle hiçbir ilgisi yok, bunlar bağımsız finans kurumlarıdır.”
Irak hükümeti geçen yılın sonlarından bu yana, fiyatlardaki yükselişi ve sokak protestolarına yol açan döviz krizini durdurmaya çalışıyor. Irak dinarı, sene başından bu yana ABD’nin uluslararası transferler için prosedürleri sıkılaştırmasının ardından dalgalanma yaşıyor.
ABD, Irak Merkez Bankası tarafından yürütülen döviz ihalesi yoluyla doların ABD’nin yaptırım uyguladığı İran ve Suriye’ye aktarılmasından şikayetçi. Kasım ayında alınan karardan bu yana New York Merkez Bankası, Irak’tan gelen uluslararası işlem taleplerine sıkı tedbirler uyguluyor, bu da Irak’ta ABD dolarına olan talebin artmasına yol açıyor. Ayrıca kara para akladığından ve şüpheli işlemler gerçekleştirdiğinden şüphelenilen bazı Irak bankaları kara listeye alındı.
Irak hükümeti dolar kaosundan ABD’yi sorumlu tutuyor. Halkın öfkesini kontrol altına almak için bir dizi önlem aldı ancak bu önlemler henüz başarıya ulaşmış gözükmüyor.