Brüksel, Londra’yı blokla daha iyi bir ilişki kurmak istiyorsa Kuzey İrlanda’ya ilişkin mevcut Brexit anlaşmalarını ve Britanya’da yaşayan AB vatandaşlarının haklarını tam olarak uygulaması gerektiği konusunda uyardı.
Başbakan Sir Keir Starmer, hükümetinin Birleşik Krallık’ın AB ile ilişkilerini yeni ve geniş tabanlı bir güvenlik anlaşması yoluyla onarmak ve aynı zamanda daha iyi ticaret koşulları aramak istediğini söyledi.
Fakat Avrupa Komisyonu, Financial Times (FT) tarafından görülen ve Birleşik Krallık’ın Brüksel ile Brexit ayrılma anlaşmasını yerine getirme konusunda “gerçek Birleşik Krallık hükümeti taahhüdünü göstermek” için yerine getirmesi gereken sekiz talepten oluşan bir liste yayınladı.
Komisyonun sert tutumu, AB diplomatlarının yeni ilişkide bir “iyi niyet testi” olarak nitelendirdiği, Kuzey İrlanda ve Britanya’da yaşayan AB vatandaşlarının haklarına ilişkin mevcut Brexit anlaşmalarının unsurlarının tam olarak uygulanması taleplerini içeriyor.
Brüksel ayrıca, Britanya’da yaşayan AB vatandaşlarının, bu ülkede gerekli beş yıllık ikamet süresini tamamladıktan sonra “yerleşik statü” kazanmak için ayrı bir başvuru yapmak zorunda kalmamaları gerektiğini söyleyen bir Birleşik Krallık Yüksek Mahkemesi kararının tam olarak uygulanmasına yönelik bir gerekliliği de listeledi.
Bloğun kaygıları AB komisyon üyesi Maroš Šefčovič tarafından Britanya’nın yeni AB ilişkileri bakanı Nick Thomas-Symonds’a, İşçi Partisi’nin genel seçimlerindeki zaferinin ardından 15 Temmuz’da Brüksel’e yaptığı ilk ziyarette doğrudan iletildi.
Görüşmenin ardından her iki bakan da ilişkilerin yeniden başlatılması yönündeki kararlılıklarını vurgularken, AB diplomatları komisyonun Birleşik Krallık’ı bu kadar kısa süre içinde önceki anlaşmalara bağlı tutma kararlılığının, temel yaklaşımının İşçi Partisi için değişmeyeceğini gösterdiğini söyledi.
Thomas-Symonds FT’ye verdiği son röportajda güvenlik, enerji ve ticaret konularındaki bağları derinleştirme planlarının bir parçası olarak Brüksel ile yeni bir “yapılandırılmış diyalog” istediğini söyledi ancak üst düzey bir AB diplomatı komisyonun bu fikre “soğuk” yaklaştığını söyledi.
Komisyon geçen hafta bir başka niyet sinyali olarak, bazı AB diplomatlarının aşırı olduğunu söylediği bir hareketle, Mayıs 2020’de Birleşik Krallık’a karşı başlattığı yasal işlem tehdidini sürdürdü.
Söz konusu bildirim, Birleşik Krallık’ın Brexit geçiş döneminde AB serbest dolaşım kurallarını uygulama biçimiyle ilgili. Britanya’nın endişeleri gidermek ya da Avrupa Adalet Divanı’na sevk edilmekle karşı karşıya kalmak için şimdi iki ayı var.
Büyük bir AB ülkesinden bir AB diplomatı, “Komisyonun dört yıldan fazla bir süre sonra neden şimdi bunu yapma gereği duyduğu tam bir muamma. Bu sıfırlamanın işe yaraması çok önemli,” dedi.
“Zamanlama çok kötüydü,” diyen ikinci bir diplomat ise, Birleşik Krallık’la ilgilenen pek çok komisyon yetkilisinin, sekiz yıl boyunca sözlerini tutmaya isteksiz Muhafazakâr hükümetlerle uğraştıktan sonra “savunmacı bir zihniyete” sahip olduğunu söyledi ve “Yeni bir düşünce tarzına ihtiyacımız var,” dedi.
Starmer göreve geldiğinden bu yana, eski başbakan Rishi Sunak’ın geçen yıl Kuzey İrlanda ile ilgili Windsor çerçeve anlaşmasına aracılık etmesiyle kısmen onarılan Avrupa ile ilişkileri yeniden rayına sokma sözü verdi.
Anlaşma, İrlanda Denizi’nde bir ticaret sınırı görüntüsünü ortadan kaldırmak için bir dizi özel muafiyet içeriyor. Fakat AB belgesi, Birleşik Krallık’ın anlaşmayı gerektiği gibi uygulamadığını iddia ediyor.
Belge, Birleşik Krallık makamlarının hayvan ve bitki ürünlerini doğru bir şekilde sertifikalandırmadaki başarısızlığına ilişkin endişeleri dile getiriyor; uygun olmayan sevkiyatların sınırda veterinerler tarafından reddedilmesini talep ediyor ve evcil hayvanların kontrol edilmesine yönelik bir programın “acilen devreye sokulması” ve paketlerin içeriğine ilişkin verilerin sağlanmasına yönelik yeni bir rejimin “gecikmeksizin” uygulanması çağrısında bulunuyor.
