Avrupa Komisyonu, AB-Mercosur anlaşmasının çiftçiler üzerindeki olumsuz etkilerini telafi etmek üzere yeni bir bütçe fonu üzerinde çalışıyor ve bu fonun Fransa’nın ticaret anlaşmasına karşı direncini kırmaya yardımcı olacağını umuyor.
Dört yetkili tarafından POLITICO’ya teyit edilen plan, AB ve Güney Amerika bloğunun 18-19 Kasım’da Rio de Janeiro’da yapılacak G20 liderler zirvesinde dönüm noktası niteliğindeki anlaşmayı sonuçlandırmayı hedeflediği bir dönemde ortaya çıktı.
Tazminat fonu, Mercosur anlaşmasının en büyük muhalifi olan ve çiftçilerinin sığır eti gibi Güney Amerika’dan ithal edilen ürünlerin bolluğundan zarar göreceği endişesini taşıyan Fransa tarafından memnuniyetle karşılanıyor.
Komisyonun böyle bir nakit planı üzerinde çalıştığını doğrulayan bir Fransız diplomat, “Bu, bir anlaşma olması durumunda Fransa’nın mutlaka arayacağı ilginç bir seçenek” dedi.
Mercosur anlaşması Arjantin, Brezilya, Paraguay, Uruguay ve Bolivya pazarlarını Avrupalı ihracatçılara açacak ve Çin ile ticaret gerilimlerinin arttığı bir dönemde büyüme fırsatları sunacak. Her iki kıtada toplamda yaklaşık 800 milyon insan daha serbest ticaretten faydalanacak.
Her ne kadar Fransa’nın AB ülkeleri arasında yapılacak bir oylamada Mercosur anlaşmasını engelleme gücü olmasa da, Brüksel ve Berlin’deki yetkililer AB’nin en büyük ikinci ekonomisinin iradesine karşı ticaret anlaşmasını dayatmaktan kaçınmak istediklerini vurguluyorlar.
Mercosur tazminat fonu İrlanda ya da Avusturya gibi diğer şüpheci AB ülkelerinin endişelerini de giderebilir.
POLITICO’nun aktardığına göre henüz hazırlık aşamasında olan bu fikrin bir emsali de var: AB 2021 yılında, balıkçılık gibi sanayi sektörlerini Birleşik Krallık’ın AB’den çıkışının olası olumsuz etkilerinden korumak için 5,4 milyar avroluk bir Brexit uyum rezervi oluşturmuştu.
Dahası, Mercosur anlaşması için benzer bir tazminat fonu 2019 yılında eski AB Ticaret Komiseri Phil Hogan tarafından gündeme getirilmişti.
Brüksel’in Güney Amerika ile anlaşmayı sonuçlandırmaya yakın olduğunu düşündüğü o dönemde Hogan, ticaret anlaşmasından kaynaklanan “bir piyasa karışıklığı durumunda 1 milyar avroluk mali destek ve ortak pazar organizasyonu desteği” sağladığını iddia etmişti.
AB, mevcut bütçesi kapsamında böyle bir tazminat fonu oluşturabilir, fakat AB ülkeleri arasında mevcut bütçe anlaşmasını yeniden masaya yatırma konusunda çok az istek olduğu için bu zor olabilir.
Daha kolay bir çözüm, fonun 2028’den itibaren yeni çok yıllı AB bütçesi içinde oluşturulması olacak. Bütçe görüşmelerinin önümüzdeki yıl başlaması bekleniyor.
