Macar hükümetinin Ukrayna’ya AB yardımına vetosunu kaldırmasına karşılık, AB’nin dondurduğu Macar fonlarından bir kısmının serbest bırakılmasına karar verildi. Karar, Pazartesi günkü AB büyükelçileri toplantısında alındı.
Budapeşte, bütün AB üye ülkelerinin onayını gerektiren 18 milyar avroluk Ukrayna yardım paketine onay vermiyordu. Brüksel ise buna karşılık olarak pandemi sonrasındaki kurtarma fonunda yer alan 5,8 milyar avroyu serbest bırakmıyordu.
Anlaşma ile birlikte Çarşamba günü Avrupa Parlamentosu’nda yardım paketi onaylanacak ve Ukrayna’ya 18 milyar avroluk paket Ocak ayından itibaren gönderilmeye başlanacak.
Macaristan direkten döndü
Eğer 19 Aralık’a kadar anlaşma sağlanamasaydı Macaristan otomatik olarak bu fonun 4,1 milyar avrosunu kaybedecekti. Enflasyonla boğuşan ve Macar Forint’i tarihi diplere düşen (1 avro, an itibariyle 410 Macar Forint’i civarında) Orban yönetimi için bu para hayati önemdeydi.
Macar Forint’i, sene başından bu yana avro karşısında yüzde 10 değer kaybetti. Forint, Arjantin pesosu ve Türk lirasından sonra avro karşısında en çok değer kaybeden gelişmekte olan piyasa para birimi.
AB büyükelçilerinin vardığı anlaşmanın bir sonucu da, yolsuzluk karşıtı reformlarda yetersiz kaldığı gerekçesiyle Avrupa Komisyonu tarafından dondurulan 7,5 milyar avroluk fonun 1,2 milyar avrosunu serbest bırakmak oldu.
Hollanda ve Norveç’in tüm fonun dondurulması konusunda baskı yaptığı, fakat Almanya ile Fransa’nın fon dondurmanın “ölçülü olması” gerektiği konusunda ağırlık koyduğu belirtiliyor.
Pazarlık sonuç verdi
AB’nin Ukrayna’ya yardımı ve İsveç ile Finlandiya’nın NATO’ya katılımı meselesinin bir süredir Brüksel ile Budapeşte arasında bir pazarlık konusu olduğu konuşuluyordu. Viktor Orban yönetimi, AB fonlarının dondurulması karşısında koz olarak Ukrayna’ya desteğe veto hakkını kullanıyordu.
Macaristan’ın veto ettiği ve anlaşmaya varılan bir diğer mesele de çok uluslu şirketlere küresel asgari vergi düzenlemesi. Düzenleme ile birlikte Macaristan’a fiili kurumlar vergisinin hesaplamalarına yerel işletme vergilerini de dahil etme izni veriliyor. Bu sayede Macar hükümeti, küresel gerekliliği karşılamak için vergi seviyesini yükseltmek zorunda kalmayacak.
Macar yönetimi, yabancı sermaye akışını engelleyeceği ve işsizliği artıracağı gerekçesiyle asgari vergi düzenlemesine karşı çıkıyordu. Bu düzenlemeye Polonya da itiraz ediyor.