AB, 2027 yılına kadar Rus fosil yakıtlarından kurtulmayı hedeflemesine rağmen, bu yıl Rusya’dan rekor miktarda sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ithal edecek gibi görünüyor.
Financial Times’ın (FT) sektör verilerini analiz eden Global Witness’tan aktardığına göre, bu yılın ilk yedi ayında Belçika ve İspanya, Çin’in ardından Rus LNG’sinin ikinci ve üçüncü en büyük alıcıları oldu.
Genel olarak, AB’nin süper soğutulmuş gaz ithalatı bu yılın Ocak ve Temmuz ayları arasında, Rusya-Ukrayna savaşından önceki 2021’in aynı dönemine kıyasla yüzde 40 arttı.
AB’nin ödediği miktar 5 milyar avronun üzerinde
AB, Ukrayna’daki savaştan önce Rusya’dan gelen doğalgaza bağımlı olduğu için önemli miktarda LNG ithal etmediğinden bu sıçramanın düşük bir seviyeden geldiği de vurgulanıyor. Fakat Global Witness’a göre bu artış, aynı dönemde yüzde 6 olan Rus LNG ithalatındaki küresel ortalama artıştan çok daha keskin.
Global Witness’ın analizi, sektör analiz şirketi Kpler’in verilerine dayanıyor ve AB’nin geçen yıl ithalatın rekor seviyeye ulaştığı döneme kıyasla yaklaşık yüzde 1,7 daha fazla Rus LNG’si ithal ettiğini gösteriyor. Global Witness Ocak ayından Temmuz ayına kadar ithal edilen LNG’nin spot piyasa fiyatları üzerinden maliyetinin 5,29 milyar avro olduğunu tespit etti.
LNG’nin çoğu, çoğunluk hissesi Rus Novatek şirketine ait olan Yamal LNG ortak girişiminden geliyor. Diğer hisseler ise Fransız Total Energies, Çinli CNPC ve bir Çin devlet fonuna ait. Girişim ihracat vergilerinden muaf ama gelir vergisine tabi.
‘AB’nin içinde bulunduğu durum saçma’
Belçika Rusya’dan büyük miktarlarda LNG ithal ediyor çünkü Zeebrugge limanı, ‘yüksek kuzey’de kullanılan buz sınıfı tankerlerden normal kargo gemilerine LNG aktarımı için Avrupa’daki birkaç noktadan biri.
Analistler, İspanya’nın kamu hizmeti şirketi Naturgy ve Fransa’nın Total şirketlerinin de büyük miktarlarda Rus LNG’si için devam eden sözleşmeleri olduğunu söylüyor.
AB’nin altı aylık dönem başkanlığını yürüten İspanya’nın Enerji Bakanı Teresa Ribera Mart ayında yaptığı açıklamada LNG’ye yaptırım uygulanması gerektiğini belirterek durumun ‘saçma’ olduğunu söylemişti.
AB’nin enerjiden sorumlu komiseri Kadri Simson ise, birliğin ‘arz güvenliğini göz önünde bulundurarak Rus gazından mümkün olan en kısa sürede tamamen kurtulabileceğini ve kurtulması gerektiğini’ vurgulamıştı.
Enerji krizi korkusu
AB yetkilileri 2027 yılına kadar Rus fosil yakıtlarının kullanımdan kaldırılmasına yönelik genel bir çabaya işaret ederken, LNG ithalatının tamamen yasaklanmasının, AB gaz fiyatlarının megavat saat başına 300 avroyu aşarak rekor seviyelere ulaştığı geçen yıla benzer bir enerji krizine yol açma riski taşıdığı uyarısında bulundu.
Bir yetkili, Avrupa’daki gaz depolarının kış öncesinde yüzde 90’dan fazlasının dolu olmasına rağmen, tedarikte daha fazla kesinti olması durumunun hâlâ ‘çok fazla tedirginlik’ yarattığını söylüyor.
Kpler verilerine göre Ocak ve Temmuz ayları arasında AB’nin toplam 133,5 milyon metreküplük LNG ithalatının (82 milyar metreküplük doğalgaza eşdeğer) 21,6 milyonunu ya da yüzde 16’sını Rus LNG’si oluşturdu ve bu da Rusya’yı ABD’den sonra birliğin ikinci en büyük sıvı yakıt tedarikçisi haline getirdi.
