ABD, Amerikalı üreticilere zarar vereceğini ileri sürerek AB’den ormansızlaşmayla bağlantılı olabilecek kakao, kereste ve sıhhi ürünlere yönelik yasağı ertelemesini talep etti.
Avrupa Birliği (AB), AB pazarının küresel ormansızlaşma ve dünya çapındaki ormanların bozulması üzerindeki olumsuz etkisini sınırlamak için AB Ormansızlaşma Yönetmeliği (EUDR) olarak bilinen bir yönetmelik benimsemişti. Buna göre, ormansızlaşma ve orman bozulmasıyla bağlantılı ürünleri AB pazarına arz eden şirketlere durum tespiti uygulanıyor. Bu ürünler şunları içeriyor: sığır eti, kakao, kahve, hurma yağı, kauçuk, soya ve odun.
Financial Times (FT) tarafından görülen ve Avrupa Komisyonu’na gönderilen 30 Mayıs tarihli bir mektupla ABD tarafından yapılan talebin, bloğun yasağı planladığı tarihten yedi ay önce geldiği görüldü.
Yasa, tüccarları çikolatadan mobilyaya ve büyükbaş hayvan ürünlerine kadar ithalatın hiçbir orman tahrip edilmeden yapıldığını gösteren belgeler sunmak zorunda bırakacak.
ABD ticaret ve tarım bakanları Gina Raimondo ve Thomas Vilsack ile ticaret elçisi Katherine Tai mektupta, ormansızlaştırma yasasının ABD’li üreticiler için “kritik zorluklar” teşkil ettiğini belirttiler.
“Bu nedenle Avrupa Komisyonu’nu, bu önemli zorluklar ele alınana kadar bu düzenlemenin uygulanmasını ve ardından cezaların uygulanmasını ertelemeye çağırıyoruz” dediler.
ABD’li kereste tüccarları, kağıtlarının ormansızlaştırılmış arazilerden geldiğini kanıtlayamadıkları için AB ihracat sözleşmelerini kesmeyi düşündüklerini söylediler.
Başta palm yağı üreten büyük ülkeler Endonezya ve Malezya olmak üzere diğer ticaret ortakları da Brüksel’i yasanın uygulanmasını ertelemeye çağırdı.
AB’nin en büyük ikinci ithalat ortağı olan ABD’de düzenlemeden en çok etkilenen sektörler kereste, kağıt ve kağıt hamuru endüstrileridir. ABD Uluslararası Ticaret Komisyonu rakamlarına göre AB, 2022 yılında yaklaşık 3.5 milyar dolarlık Amerikan orman bazlı ürün ithal etti.
Yasa, coğrafi konum verilerini içeren bir beyan da dahil olmak üzere, ürünlerin 2020’den sonra ormansızlaşmadan arındırılmış arazilerden geldiğine dair kanıt gerektiriyor. Ancak Amerikan Orman ve Kağıt Birliği (AF&PA), kağıt ve kağıt hamuru farklı kaynaklardan harmanlanan kereste fabrikası artıkları ve orman kalıntılarından yapıldığı için buna uymanın “imkansız” olduğunu söyledi.
AF&PA, “Bu durum, her bir odun yongasının orijinal orman arazisine kadar izlenmesini fiilen imkansız hale getiriyor. Ayrıca, bu gerekliliğe uymak için elyaf akışımızı izlemek için gereken teknoloji şu anda mevcut değil” dedi.
ABD’nin küresel olarak bu ürünlerde kullanılan kağıt hamurunun yüzde 85’ini tedarik etmesi nedeniyle, kağıt mendil ve menstrüel ürünler gibi belirli ürünler üzerinde bir etki olabileceği belirtildi.
Ekim ayında 66 Kongre üyesi Tai’ye mektup yazarak AB’nin ormansızlaşma yasası nedeniyle ABD’li kağıt ve kağıt hamuru üreticilerinin karşılaştığı zorlukları Brüksel’e iletmesini istedi.
Kongre mektubunda “AB’nin düzenlemesi, ABD gibi tedarik zincirlerini sorumlu bir şekilde yöneten düşük riskli ülkelerden gelen ürünlerin ticaretini gereksiz yere kısıtlayacak pratik olmayan gereklilikler getirmektedir” denildi.
AB içinde de muhalefet var. Bloğun kalkınmadan sorumlu komiseri Jutta Urpilainen ve tarımdan sorumlu komiseri Janusz Wojciechowski, küçük çiftçilerin kurallardan muaf tutulmasını isteyen Avusturya liderliğindeki AB tarım bakanlarının çoğunluğu gibi erteleme çağrısında bulundu.
BM destekli bir kuruluş olan Uluslararası Ticaret Merkezi, yasanın, mallarının ormansızlaştırılmış arazilerde yetiştirilmediğini doğrulayacak teknolojiden yoksun olan gelişmekte olan ülkelerdeki küçük üreticileri tedarik zincirinden çıkarabileceğini söyledi.
AB Çevre Komiseri Virginijus Sinkevičius, mart ayında yaptığı açıklamada, “olası sonuçlarla ilgili korkuları yatıştırmak” için yılın başlarında Latin Amerika ve Afrika ülkelerine seyahat ederek yasayı savundu.
Düzenleme, gümrük yetkililerinin ormansızlaşma riski “yüksek” olan ülkelerden gelen ürünlerin %9’unu, “standart risk” taşıyan ülkelerden gelen ürünlerin ise %3’ünü kontrol etmesini gerektiriyor. Üretici ülkelerden gelen baskılar nedeniyle komisyon ilk etapta tüm ülkelerin “standart risk” olarak sınıflandırılmasını kabul etti.
Komisyon, ABD yönetiminin mektubunu aldığını doğruladı ve zamanı geldiğinde cevap vereceğini söyledi.