Güney Kore’nin ABD ile ortak nükleer tatbikatlar düzenlemeyi görüştükleri yönündeki açıklamalarına ilişkin tartışma ortaya çıktı. ABD Başkanı Joe Biden, Pentagon’un Seul ile ortak nükleer tatbikatlar hakkında görüşmelerde bulunduğu iddiasını yalanladı.
Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk-yeol Chosun Ilbo gazetesine verdiği röportajda, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti (KDHC)’nin artan nükleer ve füze tehditleri karşısında ABD ile ortak planlama ve tatbikatları tartıştıklarını söylemişti. Yoon, bu ortak planlama ve tatbikatların hedefinin ise ABD’nin “genişletilmiş caydırıcılığının” bölgede daha etkili bir şekilde uygulanmasını sağlamak olduğunu ifade etmişti.
Dün ise, ABD Başkanı Biden, Güney Kore ile ortak nükleer tatbikatları görüşüp görüşmedikleri sorulduğunda, ayrıntı vermeden net bir şekilde “hayır” yanıtını verdi. Sonrasında Bloomberg ile görülen Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi de konuyla ilgili yorum yapmayı reddetti.
Yoon’un iddialarının Biden tarafından yalanlanması konuyla ilgili spekülasyonlara yol açtı. Nitekim aynı röportajda Yoon, Güney Kore’yi ABD’nin “nükleer şemsiyesi” koruması altına alan ve Seul ile Washington arasında uzun süredir devam eden “genişletilmiş caydırıcılık” politikasını da eleştirerek, KDHC’nin askeri ilerlemeleri göz önüne alındığında vatandaşlara güvence vermenin artık yeterli olmadığını savunmuştu. “Nükleer silahlar ABD’ye ait olsa da istihbarat paylaşımı, planlama ve eğitim ortaklaşa yapılmalı” ifadelerini kullanan Yoon, Amerikalı yetkililerin bu fikre “oldukça olumlu” baktığını iddia etmişti.
‘Bilgi paylaşmanın yollarını tartıştık’
Ancak Biden’ın bu iddiaları yalanlaması üzerine, Güney Kore Hükümet Sözcüsü Kim Eun-hye bu sabah bir açıklama yaparak, aslında Yoon’un “ortak nükleer savaş tatbikatlarından” bahsetmediğini sadece Biden’ın konuyla ilgili önceki yorumlarına açıklık getirdiğini söyledi.
Sözcü Kim, ABD ve Güney Koreli yetkililerin “ABD’ye ait nükleer güç varlıklarının işleyişi, ortak planlama ve KDHC’nin nükleer silahlarına yanıt vermek için ortak eylem planları hakkında bilgi paylaşmanın yollarını tartıştıklarını” söyledi. Ancak bunun neleri içereceğini açıklamadı ve iki tarafın mevcut duruşlarını nasıl değiştirebilecekleri konusunu belirsiz bıraktı.
Reuters’ın haberine göre, üst düzey bir ABD yönetim yetkilisi de, Biden’ın yorumunu yineleyerek, Güney Kore nükleer bir güç olmadığı için Seul ile ortak nükleer tatbikatların “son derece zor” olacağını, ancak müttefiklerin gelişmiş bilgi paylaşımı, ortak acil durum planlaması ve nihai bir masa üstü tatbikata baktığını söyledi.
Yetkili, her iki cumhurbaşkanının da Kasım ayında Kamboçya’da yaptıkları bir toplantının ardından ekiplerinden KDHC’nin endişeleri artıran eylemlerini ve açıklamalarını ele almanın yollarını araştırmalarını istediğini kaydetti.
‘ABD’nin önlemleri yeterince caydırıcı değil’
Tartışmalarla ilgili Nikkei Asia’ya konuşan Seul merkezli Asan Politika Enstitüsü’nde araştırma görevlisi olan Go Myong-hyun, “ABD’nin karşı önlemleri, Kuzey’in ilerleyen nükleer programlarına ayak uyduramadı ve genişletilmiş caydırıcılık stratejisi ise nükleer kapasitelerinin önemsiz ve zayıf olduğu dönemden neredeyse hiç farklı değil” ifadelerini kullandı.
Yine Nikkei Asia’ya konuşan Kyungnam Üniversitesi profesörü Kim Dong-yup ise, ABD’nin nükleer silahlarının kullanımına izin verme konusunda tek yetkiye sahip olan Biden’ın yorumunun, hassasiyetleri ve güvenlik kaygıları göz önüne alındığında, Amerikalıların nükleer operasyonları paylaşma konusundaki isteksizliğine işaret ettiğini söyledi.
Kim, “Taktik nükleer silahlar için artan sesler göz önüne alındığında, Washington istediğimiz zaman güvence vermeye ve daha fazla nükleer varlık göndermeye çalışabilir, ancak bunların Başkan Yoon’un ‘daha geniş kapsamlı caydırıcılık’ çabasını tam olarak karşılaması pek olası değil” diye devam etti.
Pasifik’te füze yarışı
Bu tartışmalar Pasifik’te silahlanmanın ve gerginliğin arttığı bir dönemde geldi.
2022’nin Ağustos ayında ABD, Japonya ve Güney Kore Hawaii açıklarında füze savunma ve balistik füze arama tatbikatı yapmıştı. Diğer yandan Japonya’nın 60 yıllık savunma doktrinini değiştirerek agresif silahlanmaya geçtiği yeni ulusal savunma stratejisini açıklaması sonrası bölgede tansiyon yükselmiş, önce Rusya ve Çin ortak tatbikat yapmış, ardından Güney Kore Japonya ile tartışmalı olduğu adacıkların çevresinde askeri tatbikat gerçekleştirmişti.
ABD’nin bölgeyi silahlandırma ve cepheleştirme stratejisine KDHC de füze denemeleri ile yanıt veriyor. Pyongyang yönetimi 2022 yılında, doğu ve batı yönlerine çeşitli tip ve menzillerde toplam 90’ı aşkın füze fırlattı. Pyongyang, pazar günü 2023’ün ilk saatlerinde ise, doğu kıyısı açıklarında kısa menzilli bir balistik füze ateşlemişti.
