ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Biden yönetiminin F-16 savaş uçaklarını Ukrayna’ya ulaştırmak için ‘mümkün olduğunca hızlı’ hareket edeceğini söyledi. Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü John Kirby de F-16’ların ‘muhtemelen yıl sonuna doğru’ Ukrayna’ya ulaşacağını duyurmuştu. ulaşacak” dedi.
Fakat POLITICO’ya konuşan üç ABD’li yetkiliye göre, Batılı ortaklar şu ana kadar Ukraynalı pilotları söz verilen jetleri uçurmak üzere eğitecek bir plan üzerinde bile anlaşamadı. Danimarka ve Hollanda eğitimi desteklemek için 11 ülkeden oluşan bir koalisyona liderlik ediyor ama şu ana kadar hiçbir ülke programa açıkça uçak taahhüdünde bulunmadı.
Tartışılan eğitim önerilerinden biri, Ukraynalı pilotların, Tucson, Arizona’da bulunan ve halihazırda yabancı ortakları F-16 konusunda eğiten bir Hava Ulusal Muhafız biriminde eğitim almak üzere ABD’ye getirilmesini içeriyor. Fakat ABD’li iki yetkili ve Avrupalı bir yetkiliye göre bu fikir çok az ilgi gördü.
Bir başka plan da ABD askeri pilotlarının Ukraynalıları eğitmek üzere Avrupa’ya gönderilmesini içeriyor. ABD’li yetkililer, hiçbir şeyin masadan kalkmadığını ve nihai kararların alınmadığını söyledi. Yetkililerden biri, “İşbirliği devam ediyor. Bu planı uygulamanın en pratik yolunu belirlemek için ortaklarımız ve müttefiklerimizle birlikte çalışıyoruz,” dedi.
Romanya ve Danimarka’da eğitim tesisleri
Öte yandan jet koalisyonu eğitime başlamak için bazı adımlar da attı. ABD’li yetkililerden birine göre, havacılık ve uzay şirketi Draken International, Ukraynalıları eğitmek üzere emekli askeri pilotları işe almaya başladı. Bu çalışma Romanya’da inşa edilmekte olan ve bölgesel bir F-16 eğitim merkezi olması öngörülen bir tesiste gerçekleştirilecek. Avrupalı yetkililer bir başka eğitim merkezinin de Danimarka’da kurulacağını söyledi.
Pentagon sözcüsü Sabrina Singh Salı günü yaptığı açıklamada, Avrupalı ortakların eğitimin bu yaz, ‘büyük olasılıkla Avrupa’da bir yerde’ başlayabileceğini umduklarını söyledi. Bu arada İngiltere’nin birkaç hafta içinde Ukraynalı pilotlar için temel uçuş ve dil eğitimine başlamayı planladığını da söyledi.
ABD’li yetkililer ‘ilkbahardan önce zor’ diyor
İddialı zaman çizelgelerine rağmen, ABD Dışişleri Bakanlığı kullanım kılavuzları ve uçuş simülatörleri gibi ilgili eğitim malzemelerinin transferini resmen onaylayana kadar F-16’larda eğitimin başlamayacağı vurgulanıyor. İhracat kısıtlamaları kapsamında gerekli olan bu onay hâlâ verilmiş değil.
Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan geçtiğimiz günlerde bu gecikmeyle ilgili bir soru üzerine sorumluluğu Avrupalılara yükleyerek bu ülkelerin gerekli eğitim altyapısını oluşturmak için birkaç haftaya daha ihtiyaçları olduğunu söyledi.
POLITICO’ya konulan ABD’li yetkililer jetlerin en erken ancak ilkbaharda teslim edilebileceğini söylüyor. Bir yetkili, “Muhtemelen yıl sonuna kadar bazı pilotları uçurur, eğitiriz ama Ukrayna renklerine sahip gerçek bir F-16’nın ilkbahardan önce gelmesi mümkün değil,” ifadelerini kullanıyor.
