AB’nin dokuz Akdeniz ülkesinden oluşan bir grup, bloğu Afrika ülkeleriyle enerji ve göç konularında işbirliğine dayalı resmi bir ‘güney ortaklığı’ oluşturmaya çağırdı.
AB liderleri 29 Haziran Perşembe günü Brüksel’de olağan zirveleri için bir araya gelirken, dağıtılan taslak belge İtalya, Hırvatistan, İspanya, Slovenya, Malta, Yunanistan, Kıbrıs, Fransa ve Portekiz tarafından ortaklaşa imzalandı.
Plan, Ukrayna savaşından kaynaklanan jeopolitik zorluklara bir yanıt olarak sunuluyor ve ‘Akdeniz’in kuzey ve güney kıyılarının aynı zorluklarla karşı karşıya olduğu’ iddia ediliyor.
AB’nin ‘Akdeniz’in iki kıyısının sıkı bir şekilde iç içe geçmesini sağlaması gerektiği’ belirtilen belgede, ‘Akdeniz’in bölünmesi diye bir şeyin söz konusu olmadığı’ ve bölgenin AB için ‘çetin bir varlık’ olması gerektiği ifade ediliyor.
Son aylarda göç kontrolü konusunda AB-Afrika işbirliğinin hız kazanması nedeniyle göç konusu teklifin merkezinde yer alıyor.
Perşembe günkü zirve öncesinde çok sayıda AB diplomatı, Avrupa Komisyonu’nun, detayları henüz üzerinde çalışılmakta olan Tunus anlaşmasını Mısır ve Fas dahil diğer Kuzey Afrika ülkeleri için bir model olarak kullanmasını istediklerini belirttiler.
Bu hafta başında AB liderlerine gönderilen bir mektupta Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB’nin hedefinin ‘Tunus ile mevcut girişimimizin gelecekte benzer ortaklıklar için bir örnek teşkil etmesi olması gerektiğini’ yazdı ve AB yönetiminin ‘üçüncü ülkelerle yeni kapsamlı ortaklıklar arayacağını’ ekledi. Mektuba göre Fas, Nijerya ve Mısır, Avrupa Komisyonu’nun göçmen kontrolü konusundaki diğer ‘kilit öncelikli ortakları.’
Dokuz ülkeden oluşan grup taslak metinde, gelecekteki bir AB Güney Ortaklığı’nın ‘ihtiyaca özel, kapsamlı, dengeli ve karşılıklı yarar sağlayan ortaklıklar yoluyla göç ve hareketlilik konusunda işbirliğini geliştirmeyi’ amaçlaması gerektiğini belirtti.
Afrika ülkelerinin düzensiz geçişler ve göçmen geri dönüşleri konusunda daha fazla işbirliği yapmaları karşılığında AB’nin ‘Yetenek Ortaklıkları ve hareketlilik de dâhil olmak üzere yasal göç biçimlerinin stratejik kullanımını’ önerebileceği belirtiliyor.
Ülkeler, “Ortak bir Akdeniz enerji politikasının geliştirilmesi, mevcut dinamikleri bir kazan-kazan durumuna dönüştürmek için değerli bir fırsatı temsil ediyor,” dedi.
Belgede, dijital politika ve bloğun yeni Global Gateway programı aracılığıyla AB yatırımının da ortaklığın merkezinde yer alması gerektiği belirtildi.
Belgede ayrıca düzenli AB-Güney Komşuluk zirveleri, sektörel bakanlar toplantıları ve üst düzey yetkililer toplantıları gibi resmi yapıların hayata geçirilmesi çağrısında bulunuluyor.
