Almanya için Alternatif’in (AfD) Avrupa Parlamentosu’ndaki sağcı Kimlik ve Demokrasi (ID) grubundan ihraç edilmesiyle birlikte Avrupa sağında yeni ittifak arayışları ortaya çıktı.
ID, AP seçimleri öncesinde seçmen kaybetmemek için en tartışmalı üyelerinden birinden kurtulmuş oldu fakat parti, bir sonraki meclise hakim olacak “merkez sağ” Avrupa Halk Partisi (EPP) tarafından potansiyel bir ortak olarak görülmekten hâlâ çok uzak.
Son aylarda Alman partisi bir dizi skandalla sarsılmış ve AfD’nin AP liste başı adayı Maximilian Krah’ın geçen hafta sonu verdiği bir mülakatta, “SS üniforması giyen herkesin otomatik olarak suçlu olduğunu asla söylemeyeceğim,” sözleriyle doruğa ulaşmıştı.
Parlamentonun görev süresinin iki hafta sonra sona ereceği göz önüne alındığında AfD’yi ihraç etme hamlesi büyük ölçüde sembolik bir anlam taşıyor ve Avrupa’nın sağcı grubunu “daha kabul edilebilir” hale getirmeye yönelik daha geniş çaplı bir girişimin parçası olarak görülüyor.
Özellikle ID’nin Fransız üyesi Ulusal Birlik (RN) ve lideri Marine Le Pen, anketlerde ulusal çapta birinci sırada görünür ve partinin “ana akımlaşması” sürerken, AfD ile yan yana gelmek istemiyor gibi görünüyor.
Anket şirketi Europe Elects’e göre ID, AfD’nin alması beklenen 16 milletvekilini kaybediyor. Sağ partileri barındıran diğer AP grubu Avrupa Muhafazakârları ve Reformistleri’nden (ECR) kopuşlar olması durumunda ID avantajlı bir konuma gelebilir.
Avrupa Halk Partisi’ne (EPP) mensup Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise sağ partilerin ortak olabilmeleri için şu ana kadar üç kriter belirledi: AB yanlısı olmaları, hukukun üstünlüğüne bağlı kalmaları ve NATO ile Ukrayna’ya destek vermeleri.
Leyen, AfD’nin ID’den ihraç edilmesine rağmen kalan partilerin bu kriterlere pek uyum sağlamadığını düşünüyor. Dahası, FRN de dahil olmak üzere çoğu ID partisinin “Putin’le dost” olduğunu vurgulayarak onları gelecekteki ittifakların dışında bırakıyor.
Le Pen son dönemde İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ile daha yakın bir ittifak arayışında olsa da EPP, AfD’yi dışlamakla ID’nin daha güvenilir hale gelmediğini düşünüyor.
Euractiv’e konuşan bazı EPP parti kaynakları, ID’nin sadece aşırı sağcı gruplarının “en çılgın kısımlarından” kurtulduğunu ve onlarla işbirliğinin bir tabu olarak kalacağını söyledi.
Dolayısıyla, EPP’nin sağındaki tüm partileri içeren tek bir aşırı sağcı grubun oluşturulması şimdilik olası değil.
Öte yandan Euractiv’e konuşan bazı EPP kaynakları, AB merkez sağının sadece İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’nin İtalya’nın Kardeşleri (ECR mensubu) ile değil, aynı zamanda siyasi yelpazenin üç kırmızı çizgiye saygı duyan ve aşırı sağdan uzaklaşmak isteyen diğer “sağlıklı unsurlarıyla” da işbirliğine sıcak baktığını söyledi.
Buna ek olarak, Polonya’nın muhafazakâr Hukuk ve Adalet Partisi’nin (PiS) Macaristan’ın iktidardaki Fidesz partisinin ECR’ye katılmasına karşı olmadığını belirten AP üyesi Zdzisław Krasnodębski, ECR’nin hem EPP hem de Kimlik ve Demokrasi ID grubundaki bazı partilerle birlikte çalışabileceğini düşündüğünü söyledi.
Meloni, Orban ve Le Pen geçen hafta sonu İspanyol sağ partisi VOX’un Madrid’de düzenlediği etkinliğe katılmışlardı. Le Pen ile Meloni arasındaki işbirliği arayışları da bir süredir artmış durumda.
