Arjantinli 13 Ağustos Pazar günü yapılan ön seçimlerde ülkenin iki ana siyasi gücünün adayları büyük bir sürpriz sonucunda, ‘liberteryen’ sağcı aday Javier Milei’nin gerisinde kaldı.
Oyların %65’i sayıldığında sağcı ekonomist Javier Milei oyların %32,2’sini alarak tahmin edilenden çok daha yüksek bir oy oranına ulaşırken, ana muhafazakâr muhalefet bloğu %27,7 ile geride kaldı ve iktidardaki Peronist koalisyon %25,8 ile üçüncü sırada yer aldı.
Milei’nin başkan yardımcısı adayı Victoria Villarruel, “Bu hepimiz için tarihi bir an, akıl almaz bir şey,” dedi.
Ön seçimler, 22 Ekim’de yapılacak genel seçimler öncesi ‘prova’ niteliği taşıyor ve başkanlığı kimin kazanacağına dair genellikle net bir fikir veriyor.
Değişim için Birlik’in seçim merkezine gelerek bir açıklama yapan eski muhafazakâr Devlet Başkanı Mauricio Macri, “Milei’nin büyümesi sürpriz oldu. Bu, insanların siyasete olan öfkesini gösteriyor,” dedi.
Eski ABD Başkanı Donald Trump’a sempatiyle bakan Milei, anketlerin çoğunda yüzde 20 civarında oy alıyor görünüyordu.
Milei’nin ‘radikal’ ekonomik programı
Ekonomist kökenli Milei’nin, yılda %115’in üzerinde seyreden enflasyonu kontrol altına almak için öne sürdüğü ‘radikal reçete’, ulusal para birimini dolarla değiştirmek ve en nihayetinde, hükümet harcamalarını finanse etmek için peso basan merkez bankasını da tasfiye etmek.
Milei’nin önlemleri arasında devlet harcamalarında büyük kesintiler ve IMF’nin talep ettiklerini katbekat aşan bir kemer sıkma politikası; açık veren kamu şirketlerinin özelleştirilmesi; özel yatırımların teşvik edilmesi; vergilerin kaldırılması veya azaltılması da yer alıyor.
‘Ulusal güvenlik’ söz konusu olduğunda Milei, kamu-özel ortaklıkları sistemi aracılığıyla yeni cezaevleri inşa etmeyi ve reşit olmayanların hapsedilmesi için asgari yaşın düşürülmesini öneriyor.
Milei, sağlık reformu başlığı altında insan organlarının satışına destek verilmesinden kürtaj ve ötenazinin engellenmesine kadar karışık bir öneri paketi ortaya koydu. Ayrıca Arjantin’in kamu sağlık hizmetlerini, masrafları genel sağlık sigortası tarafından karşılanacak özel bir sistemle değiştirmek de Arjantinli liderlerin siyaset paketinde yer alıyor.
Yeni devalüasyon geldi
Arjantin Merkez Bankası iseuzun süre kaçındığı devalüasyon ve faiz artırımına gitti.
Devlet Başkanı Alberto Fernandez’in ön seçimde ağır bir yenilgiye uğramasının ardından yönetiminin sürdürülemez döviz kurunu savunmak için seçeneklerinin tükendiğini ortaya çıktı.
Pezo dolar karşısında %18 devalüe edilirken bir dolar 350 pezoya yükseldi.
Arjantin Merkez Bankası faizleri de %97’den %118’e yükseltti. Ülkede enflasyon yüzde 115 seviyesinde.
