Avro bölgesi maliye bakanları 5 Mayıs Çarşamba günü, haziran ayında yapılacak G7 liderler zirvesinin ardından görüşmeye hazır oldukları, Rus varlıklarından elde edilen karları kullanarak Ukrayna’ya kredi sağlamaya yönelik G7 planına siyasi destek verdi.
Avro bölgesi maliye bakanları toplantılarına başkanlık eden Eurogroup Başkanı Paschal Donohoe yaptığı açıklamada, “Bakanlar arasındaki tartışma, G7 ortaklarıyla bu konudaki yapıcı angajmanın takdir edildiğini ve bunun devam etmesi için tam destek verildiğini gösterdi,” dedi.
Çarşamba günkü sanal görüşmeler, dondurulan Rus merkez bankası varlıklarından elde edilen kârlara dayalı krediler sağlayarak Ukrayna’ya mali yardımın nasıl önden yüklenebileceğine ilişkin seçenekleri araştırmak üzere düzenlenmişti.
Hazirandaki G7 zirvesi kritik
G7 ülkeleri, çoğunluğu Belçika merkezli takas kurumu Euroclear’de olmak üzere, bu tür varlıkların yaklaşık 280 milyar dolarını ortaklaşa dondurmuşlardı.
Yeni destek, G7 maliye bakanlarının geçen ay Ukrayna’nın savaş çabalarına yardımcı olmak üzere varlıklardan 50 milyar dolara kadar bir meblağın çekilmesini öngören plana sıcak bakmalarının ardından geldi.
Donohoe görüşmelerin ardından yaptığı açıklamada, “Maliye bakanları haziran ayındaki toplantılarında Apulia’daki G7 Zirvesinin ardından daha fazla tartışmanın gerekliliğini değerlendirecekler,” dedi.
ABD, Kanada, Japonya, İngiltere, Fransa, Almanya ve İtalya’dan oluşan G7 ülkelerinin liderlerinin 13-15 Haziran tarihlerinde İtalya’da bir araya gelerek önerinin farklı yollarını değerlendirmeleri planlanıyor.
Kârın yüzde 90’ı ‘barış fonu’na, yüzde 10’u AB bütçesine
G7 planlarına göre, AB’de tutulan Rusya’ya ait varlıklardan elde edilen kârlar faizleri karşılayacak ve aynı zamanda ABD ya da ABD’nin diğer G7 ülkeleriyle birlikte ya da AB’nin kendi bütçesinden Ukrayna’ya vereceği kredinin anaparasını geri ödeyebilecek.
Yıllık kârlar Ukrayna’nın silah ihtiyacını ve ülkenin yeniden inşasını karşılayacak özel bir fona aktarılacak.
Planlara göre fonların %90’ı ilk etapta Avrupa Barış Fonu’na (EPF), bloğun Kiev’e teslim edilen silahlar için üye ülkelere geri ödeme mekanizmasına ve ardından yeni oluşturulan Ukrayna Yardım Fonu’na (UAF) tahsis edilecek.
Kalan %10’luk kısım ise AB bütçesine aktarılacak ve Ukrayna savunma sanayisinin kapasitesini artırmak için kullanılacak.
Ukrayna’nın ihtiyaçları savunmadan yeniden inşaya kaydığında, plan fonların amacını değiştirme seçeneğini öngörüyor.
Görüşmeler hakkında bilgi sahibi olan kişiler, planın hayata geçirilebilmesi için AB ülkeleri ve Avrupa Merkez Bankası’nın AB’nin ortak para birimine yönelik olası bir riskten çekindikleri için AB ve ABD arasında risk paylaşımına ihtiyaç duyulacağını söyledi.
ABD’nin planı daha iddialı
Öte yandan Washington, ülkelerin uzun vadede yılda birkaç milyar avro ile yetinmek yerine Ukrayna’ya mümkün olan en kısa sürede büyük bir kredi sağlamak için kârları kullanmayı kabul edecekleri daha iddialı bir öneriyi de gündeme getiriyor.
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen geçen hafta New York Times’a verdiği demeçte, kâr ve faiz gelirleriyle desteklenecek söz konusu kredi miktarının yaklaşık 50 milyar dolar olacağını söyledi.
AB yetkilileri, ABD öncülüğündeki planın işleyebilmesi için AB’nin krediyi verecek olan tarafa, Rusya’nın dondurulan varlıklarından elde edilecek kârın krediyi karşılamak için kullanılacağına dair güvence vermesi gerektiğini söyledi.
